Budowanie potencjału w Szkolnictwie Wyższym
Akcja w zakresie budowania potencjału w szkolnictwie wyższym wspiera projekty współpracy międzynarodowej, które opierają się na wielostronnych partnerstwach między organizacjami prowadzącymi działalność w dziedzinie szkolnictwa wyższego. Akcja ta wspiera adekwatność, jakość, modernizację i zdolność reagowania szkolnictwa wyższego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem w odniesieniu do potrzeb odbudowy społeczno-gospodarczej, wzrostu gospodarczego i dobrobytu oraz reagowania na niedawne tendencje, w szczególności globalizację gospodarki, ale także regres w ostatnim czasie w zakresie rozwoju ludzkiego, niestabilność oraz rosnące nierówności społeczne, gospodarcze i środowiskowe, pogłębione przez pandemię COVID-19.
Oczekuje się, że akcja ta przyczyni się do realizacji nadrzędnych priorytetów Komisji Europejskiej:
Zielony Ład
systemy szkolnictwa wyższego mają kluczowe znaczenie dla wsparcia Zielonego Ładu, potencjalnie umożliwiając zachodzenie bardzo istotnych zmian w zachowaniach i umiejętnościach ludzi. Priorytetowo będą traktowane projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym ukierunkowane na rozwój kompetencji w zakresie sektorów związanych ze zrównoważonym rozwojem, rozwój strategii i metodyki w obszarze umiejętności sektorowych bazujących na ekologicznym podejściu, a także przyszłe programy nauczania, które lepiej odpowiadają potrzebom społeczeństwa. Program Erasmus+ zachęca również do korzystania z innowacyjnych praktyk, dzięki którym osoby uczące się i organizatorzy szkolnictwa wyższego będą mogli realnie zarządzać zmianami.
Transformacja cyfrowa
Projekty powinny wspierać rozwój i upowszechnianie umiejętności cyfrowych, aby transformacja cyfrowa była jak najbardziej kompleksowa i sprzyjająca włączeniu społecznemu; zachęcać do opracowywania i wdrażania strategii cyfrowych w szkolnictwie wyższym; towarzyszyć transformacji cyfrowej poprzez włączenie cyfryzacji do głównego nurtu w systemach szkolnictwa wyższego oraz wzmocnić programy obejmujące umiejętności cyfrowe; zapewniać wsparcie w zakresie szkolenia nauczycieli i uczenia się w ramach kształcenia online.
Integracja imigrantów
w ramach projektów powinno się promować mobilność, a w szczególności wspierać uznawanie w poszczególnych regionach stopni naukowych i poświadczeń, również w celu wspierania połączalności wewnątrzregionalnej. Projekty powinny służyć wspieraniu integracji migrantów i wysiedleńców poprzez dostęp do edukacji.
Zarządzanie, pokój, bezpieczeństwo i rozwój społeczny
Projekty w zakresie budowania potencjału w szkolnictwie wyższym mogą pomóc w stworzeniu podstaw do wzmocnienia aktywnego obywatelstwa i budować szczególną wiedzę fachową w obszarach takich jak demokracja, prawa człowieka i multilateralizm. Projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym mogą pomóc w znalezieniu długoterminowych rozwiązań problemów związanych ze słabym zarządzaniem w szkolnictwie wyższym.
Zrównoważone wzrost gospodarczy i zatrudnienie
edukacja jest potrzebna do budowania umiejętności życiowych i zawodowych, takich jak umiejętności podstawowe, umiejętności „miękkie” (np. rozwiązywanie problemów, komunikacja) oraz umiejętności z zakresu nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki (STEAM). Edukacja przyczynia się również do poprawy zdolności do zatrudnienia i jest warunkiem koniecznym zrównoważonego wzrostu.
Akcja ta przyczyni się również do zwiększenia zewnętrznego wymiaru polityki wewnętrznej UE w dziedzinie edukacji. Będzie ono wspierało pomyślną zieloną i zrównoważoną światową odbudowę gospodarczą w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, powiązaną z celami zrównoważonego rozwoju i z porozumieniem paryskim.
Działania podejmowane w ramach projektów mających na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym i uzyskane efekty należy ukierunkować tak, by przynosiły korzyści uprawnionym państwom trzecim niestowarzyszonym z Programem oraz ich instytucjom i systemom szkolnictwa wyższego.
Cele akcji
W szczególności akcja ta:
- podniesie jakość kształcenia w szkolnictwie wyższym w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem i zwiększy jego znaczenie dla rynku pracy i społeczeństwa;
- podniesie poziom kompetencji i umiejętności oraz zdolność do zatrudnienia studentów instytucji szkolnictwa wyższego państw trzecich niestowarzyszonych z Programem dzięki opracowywaniu nowych, innowacyjnych programów edukacyjnych;
- będzie promować edukację włączającą, równość, sprawiedliwość, niedyskryminację oraz upowszechnianie kompetencji obywatelskich w szkolnictwie wyższym w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- udoskonali nauczanie, mechanizmy oceny pracowników i studentów instytucji szkolnictwa wyższego, zapewnianie jakości, zarządzanie, administrację, włączenie społeczne, innowacyjność, bazę wiedzy, zdolności cyfrowe i przedsiębiorcze, a także umiędzynarodowienie instytucji szkolnictwa wyższego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- zwiększy możliwości instytucji szkolnictwa wyższego, podmiotów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe oraz właściwych organów państw trzecich niestowarzyszonych z Programem w zakresie modernizacji ich systemów szkolnictwa wyższego, w szczególności jeżeli chodzi o zarządzanie i finansowanie, przez wspieranie opracowywania, wdrażania i monitorowania procesów reform;
- poprawi szkolenie nauczycieli oraz ustawiczne doskonalenie zawodowe, aby wywrzeć wpływ na długoterminową jakość systemu edukacji w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- będzie stymulować współpracę instytucji, budowanie zdolności i wymianę dobrych praktyk;
- Wspieranie współpracy obejmującej różne regiony świata poprzez wspólne inicjatywy.
Akcja ta zapewni równość i włączenie, wzmocnienie systemu oraz budowanie zdolności, a także zagwarantuje w sposób przekrojowy w ramach akcji zdolność do zatrudnienia. Interwencje nie będą już poświęcone wyłącznie modernizacji samych programów nauczania, lecz powinny również uwzględniać administrację, zarządzanie oraz wzmacnianie gospodarczych i społecznych ekosystemów szkolnictwa wyższego w szerszym ujęciu. Uwzględnienie kwestii regionalnych, budowanie sojuszy i koalicji, wdrażanie pilotażowe nowych podejść i inicjatyw opartych na zaangażowaniu poszczególnych krajów będzie silnie wspierane. Wspieranie wdrażania Zielonego Ładu, zwiększanie zdolności technologii informacyjno-komunikacyjnych w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem oraz udział studentów w procesach planowania i uczenia się będą elementami przekrojowymi tej akcji. Zostaną zapewnione spójność, synergia i komplementarność z innymi istotnymi interwencjami Unii Europejskiej w tej dziedzinie.
Oczekiwany wpływ
- zmodernizowane instytucje szkolnictwa wyższego, które będą nie tylko przekazywać wiedzę, lecz również tworzyć wartość gospodarczą i społeczną dzięki przenoszeniu wyników nauczania i badań naukowych na społeczność/kraj;
- zwiększenie dostępu do szkolnictwa wyższego i poprawa jego jakości, w szczególności w przypadku osób o mniejszych szansach oraz w najuboższych krajach w poszczególnych regionach;
- zwiększenie udziału instytucji szkolnictwa wyższego zlokalizowanych w regionach oddalonych;
- sprawowanie rządów na rzecz efektywnego i skutecznego kształtowania i wdrażania polityki w dziedzinie szkolnictwa wyższego;
- integracja regionalna i ustanowienie porównywalnych narzędzi uznawania i zapewniania jakości na potrzeby współpracy akademickiej, mobilność studentów, pracowników i naukowców;
- silniejsze powiązanie i ściślejsza współpraca z sektorem prywatnym wspierające innowacje i przedsiębiorczość;
- dostosowanie świata akademickiego do rynku pracy zwiększające zdolność do zatrudnienia studentów;
- wzmocnienie zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości wśród studentów;
- podniesienie kompetencji cyfrowych studentów i pracowników;
- odpowiedzialność instytucji za rezultaty budowania potencjału w szkolnictwie wyższym, co zapewni ich trwałość;
- zaangażowanie krajów dzięki eksperymentowaniu i upowszechnianiu pozytywnych i najlepszych praktyk w szkolnictwie wyższym;
- Większy potencjał i profesjonalizm pozwalający na pracę na szczeblu międzynarodowym: lepsze kompetencje w zakresie zarządzania i strategie umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego;
- Lepsza jakość przygotowywania, wdrażania, monitorowania i działań następczych projektów międzynarodowych.
Działania
Proponowane działania muszą być bezpośrednio związane z powyższymi celami, z regionalnymi obszarami priorytetowymi i charakterystyką aspektów (zob. poniżej) oraz muszą być wyszczególnione w opisie projektu obejmującym cały okres trwania dofinansowania.
W kontekście tej akcji działania w ramach projektów muszą być ukierunkowane na wzmacnianie uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem, ich instytucji szkolnictwa wyższego i innych organizacji działających w dziedzinie szkolnictwa wyższego i systemów oraz na przynoszenie im korzyści.
Finansowane projekty będą mogły obejmować szeroki zakres współpracy, wymiany, komunikacji i innych działań, których przykłady podano w ramach opisu wszystkich trzech aspektów dostępnych w ramach tej akcji. Proponowane działania powinny wnieść wartość dodaną i będą miały bezpośredni wpływ na osiąganie rezultatów projektu.
Cele geograficzne
Projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym mogą być realizowane jako:
- projekty krajowe, tj. projekty obejmujące instytucje jedynie z jednego uprawnionego państwa trzeciego niestowarzyszonego z Programem;
- projekty wielonarodowe (regionalne) w obrębie jednego kwalifikującego się regionu;
- projekty wielonarodowe obejmujące więcej niż jeden region (międzyregionalne), w których uczestniczy przynajmniej jeden kraj z każdego kwalifikującego się regionu1 .
Dla każdego regionu jest określony budżet, a dodatkowe informacje dotyczące dostępnych kwot są publikowane w portalu „Funding & tender opportunities”:
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
Oprócz zwrócenia szczególnej uwagi na poprawę sprawiedliwego i zrównoważonego pod względem płci dostępu do instytucji szkolnictwa wyższego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, w szczególności dla osób o mniejszych szansach, w ramach akcji we wszystkich regionach zostanie przyjęte podejście włączające, aby zwiększyć uczestnictwo najuboższych i najmniej rozwiniętych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem.
Regionalne obszary priorytetowe
W przypadku aspektów 1 i 2 wnioski muszą być zgodne z określonymi wcześniej priorytetami regionalnymi, które są publikowane w portalu „Funding & tender opportunities”: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
W przypadku aspektu 3 wnioski muszą być zgodne z wymogami dotyczącymi Ukrainy publikowanymi w portalu „Funding & tender opportunities”: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
Aspekty projektu
Aby reagować na różnorodne wyzwania występujące w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, akcja w zakresie budowania potencjału w szkolnictwie wyższym składa się z trzech odrębnych aspektów:
Aspekt 1 – Wspieranie dostępu do współpracy w szkolnictwie wyższym
Ten aspekt zaprojektowano tak, aby przyciągnąć do akcji w zakresie budowania potencjału w szkolnictwie wyższym mniej doświadczone instytucje szkolnictwa wyższego i podmioty działające na małą skalę oraz ułatwić dostęp nowym organizacjom2 . Partnerstwa te powinny działać jako pierwszy etap uzyskania przez instytucje szkolnictwa wyższego i organizacje o mniejszej zdolności operacyjnej zlokalizowane w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem dostępu do osób o mniejszych szansach i zwiększenia środków na dotarcie do nich. W ramach tego aspektu będą finansowane projekty na małą skalę mające na celu zmniejszenie luki w zakresie umiędzynarodowienia wśród instytucji szkolnictwa wyższego z uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem z tego samego kraju lub regionu. W ramach projektów należy ustanawiać partnerstwa w celu rozwijania pomysłów na współpracę, a także ułatwiania transferu wiedzy specjalistycznej, doświadczenia i dobrych praktyk, wspierania dostępu do możliwości budowania zdolności i zwiększania włączenia społecznego oraz dostępu studentów/pracowników o mniejszych szansach do dobrej jakości oferty szkolnictwa wyższego. Projekty te będą ukierunkowane w szczególności na:
- instytucje szkolnictwa wyższego z najsłabiej rozwiniętych krajów trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- instytucje szkolnictwa wyższego zlokalizowane w oddalonych regionach/obszarach państw trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- nowe lub mniej doświadczone instytucje szkolnictwa wyższego i wydziały uczelni z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem;
- studentów i pracowników o mniejszych szansach.
Działania
Proponowane działania i rezultaty projektów powinny zapewniać docelowym beneficjentom wyraźną wartość dodaną. Poniżej znajduje się niewyczerpujący wykaz możliwych działań:
Działania mające na celu wzmocnienie zdolności zarządzania lub zdolności administracyjnychdocelowych instytucji szkolnictwa wyższego, takie jak:
- reformowanie i modernizacja administracji uczelni, w tym udoskonalenie usług w szczególności skierowanych do studentów (doradztwo i poradnictwo zawodowe dla studentów itp.);
- ustanowienie lub wzmocnienie biur ds. relacji międzynarodowych i opracowywanie strategii internacjonalizacji;
- tworzenie w instytucjach szkolnictwa wyższego nowych jednostek oraz procesów lub strategii zapewniania jakości lub rozwijanie istniejących;
- tworzenie jednostek planowania i oceny lub zwiększanie ich zdolności;
- usprawnianie mechanizmów komunikowania i rozpowszechniania wyników projektów współpracy międzynarodowej;
- budowanie zdolności w celu wspierania działań w zakresie mobilności studentów i pracowników.
Działania mające na celu zapewnienie wysokiej jakości i adekwatnego kształcenia, takie jak:
- Moduły lub programy studiów, techniczne lub zawodowe ukierunkowanie programów;
- Ustanawianie intensywnych programów studiów gromadzących studentów i pracowników dydaktycznych z uczestniczących instytucji szkolnictwa wyższego na krótsze okresy nauki;
- Rozwijanie zdolności studentów studiów drugiego lub trzeciego stopnia i kadry akademickiej, jak również promowanie ich mobilności;
- Wdrażanie kursów szkoleniowych dla kadry akademickiej w instytucji szkolnictwa wyższego;
- Tworzenie synergii i wzmacnianie więzi z sektorem biznesu oraz z prywatnymi lub publicznymi organizacjami prowadzącymi działalność na rynku pracy oraz w dziedzinie kształcenia, szkolenia i młodzieży.
Działania mające na celu zwiększenie dostępu dla studentów/kadry o mniejszych szansach, takie jak:
- opracowywanie ścieżek i możliwości zdalnego i włączającego uczenia się z wykorzystaniem technologii cyfrowej i e-uczenia się dla studentów w trudnej sytuacji;
- aktualizowanie technologii cyfrowej na potrzeby opracowywania szczególnych usług mających zapewnić równe i sprawiedliwe możliwości uczenia się studentów z niepełnosprawnościami;
- promowanie inicjatyw ukierunkowanych na dyskryminację pozytywną dzięki wzmocnieniu pozycji kobiet i mniejszości etnicznych/religijnych;
- opracowywanie inicjatyw eliminujących i zmniejszających bariery, z jakimi mierzą się grupy defaworyzowane w kontekście dostępu do możliwości uczenia się;
- wnoszenie wkładu w tworzenie środowisk sprzyjających włączeniu społecznemu, które wspierają równość i sprawiedliwość oraz odpowiadają na potrzeby szerszej społeczności.
Aspekt 2 – Partnerstwa na rzecz transformacji w szkolnictwie wyższym
Projekty realizowane w ramach tego aspektu dotyczą poszczególnych postępów i wyzwań instytucji szkolnictwa wyższego zlokalizowanych w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, zwiększają wpływ Programu i, w stosownych przypadkach, uzupełniają inne źródła finansowania. W ramach tych projektów wprowadza się nowe podejścia i inicjatywy w szkolnictwie wyższym, opierając się na wzajemnym uczeniu się oraz transferze doświadczeń i dobrych praktyk wywierających wpływ nie tylko na instytucje, ale także na społeczeństwo ogółem. Partnerstwa na rzecz transformacji w szkolnictwie wyższym polegają na realizacji złożonych i innowacyjnych projektów mających na celu budowanie potencjału na podstawie transferu doświadczeń, kompetencji i dobrych praktyk, które to projekty obejmują szereg powiązanych ze sobą działań mających wzmocnić zdolności konkretnych instytucji szkolnictwa wyższego, aby mogły one sprostać wyzwaniom XXI wieku, takim jak migracja, zmiana klimatu, sprawowanie władzy i przejście na gospodarkę cyfrową. Wyniki projektów powinny wywierać istotny i długoterminowy wpływ na docelowe instytucje szkolnictwa wyższego po zakończeniu projektów i tym samym przynosić korzyści ogółowi społeczeństwa.
W szczególności projekty te będą łączyć w sobie następujące elementy przynoszące korzyści instytucjom szkolnictwa wyższego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem:
- Innowacje w szkolnictwie wyższym w celu zwiększania jego znaczenia dla rynku pracy i społeczeństwa. Oczekuje się, że proponowane projekty przyczynią się do rozwiązania problemu niedopasowania między wymogami pracodawców a ofertą instytucji szkolnictwa wyższego, a także do zaproponowania integralnych rozwiązań na potrzeby poprawy zdolności do zatrudnienia studentów. Można tego dokonać dzięki podjęciu kompleksowych interwencji obejmujących:
- opracowanie innowacyjnych programów nauczania i wprowadzenie innowacyjnych elementów w już istniejących programach nauczania;
- wprowadzenie innowacyjnych metod uczenia się i nauczania (takich jak nauczanie i uczenie się skoncentrowane na osobie uczącej się i oparte na rozwiązywaniu rzeczywistych problemów);
- aktywne zaangażowanie w świat biznesu i badań, organizacja programów kształcenia ustawicznego i działań w przedsiębiorstwach i między przedsiębiorstwami;
- wzmocnienie zdolności instytucji szkolnictwa wyższego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem do skutecznego tworzenia sieci kontaktów w zakresie innowacji badawczych, naukowych i technologicznych.
- Promowanie reformy instytucji szkolnictwa wyższego, tak aby stały się one katalizatorami rozwoju gospodarczego i społecznego w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem. W ramach projektów powinno wspierać się instytucje szkolnictwa wyższego w opracowywaniu i wdrażaniu reform instytucjonalnych, dzięki którym staną się one bardziej demokratycznymi, sprzyjającymi włączeniu społecznemu, sprawiedliwymi i w pełni wykształconymi elementami społeczeństwa obywatelskiego. Reformy instytucjonalne obejmują nowe systemy i struktury sprawowania rządów i zarządzania, gotowość w zakresie umiejętności cyfrowych, nowoczesne usługi uniwersyteckie, procesy zapewniania jakości, narzędzia i metody profesjonalizacji i doskonalenia zawodowego pracowników akademickich, technicznych i administracyjnych. Kluczowymi aspektami determinującymi sukces tego aspektu jest rozwój przedsiębiorczej postawy oraz poprawa kompetencji i umiejętności w instytucjach. Uczenie się umiejętności przekrojowych, edukacja w zakresie przedsiębiorczości oraz stosowanie umiejętności w zakresie przedsiębiorczości w praktyce umożliwi instytucjom szkolnictwa wyższego wykorzystanie ich wiedzy i zasobów na rzecz ich lokalnych/krajowych/regionalnych społeczności.
Działania
Proponowane działania i rezultaty projektów powinny zapewniać docelowym beneficjentom wyraźną wartość dodaną. Poniżej znajduje się niewyczerpujący wykaz możliwych działań:
- opracowywanie, testowanie i dostosowywanie innowacyjnych programów nauczania pod względem treści [kompetencje kluczowe i umiejętności przekrojowe (przedsiębiorczość, rozwiązywanie problemów, zielone miejsca pracy itp.)], struktury (modułowa, wspólna...) i metod nauczania/uczenia się [w tym korzystanie z otwartych i elastycznych form uczenia się, mobilność wirtualna, otwarte zasoby edukacyjne, kształcenie mieszane, masowe, otwarte kursy internetowe (MOOC) itp.];
- opracowywanie, testowanie i wdrażanie nowych metod i narzędzi uczenia się oraz materiałów do nauki (takich jak nowe wielodyscyplinarne programy nauczania, nauczanie i uczenie się skoncentrowane na osobie uczącej się i oparte na rozwiązywaniu rzeczywistych problemów) poprzez praktyczne szkolenia i praktyki studentów;
- wdrożenie reform na wzór procesu bolońskiego (system trzystopniowego cyklu studiów, narzędzia przejrzystości, takie jak system punktów zaliczeniowych, suplement do dyplomu, zapewnienie jakości, ocena, krajowe/regionalne ramy kwalifikacji, uznawanie efektów dotychczasowego uczenia się i uczenia się pozaformalnego itp.) na poziomie instytucjonalnym;
- wprowadzenie programów praktycznych szkoleń, staży i badań autentycznych przypadków w biznesie i przemyśle, które są w pełni włączone do programu nauczania, uznawane i zaliczane;
- wprowadzenie systemów kształcenia dualnego łączących szkolnictwo wyższe z kształceniem i szkoleniem zawodowym II stopnia jako środek służący do zwiększenia zdolności do zatrudnienia absolwentów;
- opracowywanie rozwiązań trudnych kwestii, innowacji produktowych i procesowych (wspólna praca studentów, nauczycieli akademickich i praktyków);
- Opracowywanie i testowanie rozwiązań dotyczących pilnego zapotrzebowania społecznego, któremu nie jest w stanie sprostać rynek, a które dotyczy słabszych grup społecznych; podejmowanie wyzwań społecznych lub związanych ze zmianami postaw i wartości, strategii i polityki, struktur i procesów organizacyjnych, systemów realizacji i usług
- wspieranie tworzenia ośrodków, inkubatorów innowacji, przedsiębiorstw typu start-up w obszarze transferu technologii i biznesu oraz integracji edukacji, badań naukowych i innowacji na poziomie instytucjonalnym/regionalnym/krajowym;
- opracowywanie i testowanie ciągłych programów i działań edukacyjnych we współpracy z przedsiębiorstwami i wewnątrz nich;
- Struktury do badania i testowania innowacyjnych rozwiązań Ograniczone w czasie wymiany studentów, naukowców, kadry dydaktycznej i pracowników firm Zapewnianie zachęt do zaangażowania kadry z firm w nauczanie i prowadzenie badań
- reforma systemów i struktur sprawowania rządów i zarządzania na poziomie instytucjonalnym (obejmująca metody i systemy zapewnienia jakości, zarządzanie finansami i autonomię instytucji szkolnictwa wyższego, relacje międzynarodowe, usługi i doradztwo skierowane do studentów, poradnictwo zawodowe, rady naukowe i badawcze itp.);
- opracowywanie strategii i narzędzi do celów nadania międzynarodowego wymiaru instytucjom szkolnictwa wyższego (programy nauczania otwarte pod względem międzynarodowym, międzyinstytucjonalne programy mobilności) oraz zwiększanie zdolności tych instytucji do efektywnego tworzenia sieci kontaktów w obszarze innowacji w zakresie badań naukowych, nauki i technologii (współpraca naukowa i transfer wiedzy itp.);
- Opracowywanie i testowanie rozwiązań dotyczących pilnego zapotrzebowania społecznego, któremu nie jest w stanie sprostać rynek, a które dotyczy słabszych grup społecznych; podejmowanie wyzwań społecznych lub związanych ze zmianami postaw i wartości, strategii i polityki, struktur i procesów organizacyjnych, systemów realizacji i usług
- opracowywanie rozwiązań trudnych kwestii, innowacji produktowych i procesowych (wspólna praca studentów, nauczycieli akademickich i praktyków);
- opracowywanie, dostosowywanie i dostarczanie narzędzi i metod podnoszenia kwalifikacji, oceny, profesjonalizacji i doskonalenia zawodowego kadry akademickiej i pracowników administracyjnych, a także kształcenia wstępnego i ustawicznego doskonalenia zawodowego nauczycieli.
Aspekt 3 – Projekty dotyczące reform strukturalnych
Projekty realizowane w ramach tego aspektu wspierają działania państw trzecich niestowarzyszonych z Programem na rzecz rozwoju spójnych i trwałych systemów szkolnictwa wyższego w celu zaspokojenia ich potrzeb społeczno-gospodarczych oraz szeroko zakrojonych ambicji stworzenia gospodarki opartej na wiedzy. Aspekt ten obejmuje również włączanie w główny nurt polityki i upowszechnianie pomyślnych wyników, jak również synergii z bieżącym lub planowanym wsparciem w tym obszarze w ramach dwustronnych programów wsparcia. Projekty służące reformie strukturalnej będą odpowiadać na potrzeby uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem w zakresie wspierania trwałych ulepszeń systemowych i strukturalnych oraz innowacji na poziomie sektora szkolnictwa wyższego. Mówiąc konkretniej, projekty te będą koncentrować się na działaniach podejmowanych przez państwa w celu opracowania spójnych i trwałych systemów szkolnictwa wyższego, aby sprostać ich potrzebom społeczno-gospodarczym i w końcowym efekcie zbudować gospodarkę opartą na wiedzy. Dzięki zaangażowaniu właściwych organów krajowych (tj. ministerstw edukacji) państw trzecich niestowarzyszonych z Programem, instytucji szkolnictwa wyższego, instytucji badawczych i innych odpowiednich organów/podmiotów i zainteresowanych stron projekty te przyczynią się w szczególności do:
- promowania współpracy i wzajemnego uczenia się wśród organów publicznych i między nimi na najwyższym poziomie instytucjonalnym państw członkowskich UE lub państw trzecich stowarzyszonych z Programem oraz uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem, aby wspierać systemowe udoskonalenia i innowacje w sektorze szkolnictwa wyższego;
- promowania włączających systemów szkolnictwa wyższego, które mogą zapewnić studentom z różnych środowisk właściwe warunki do uzyskiwania dostępu do nauki i odnoszenia sukcesów. Szczególną uwagę należy w związku z tym poświęcić osobom o mniejszych szansach;
- zwiększania zdolności instytucji szkolnictwa wyższego z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem, podmiotów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe oraz właściwych organów (w szczególności ministerstw) dzięki ich udziałowi w określaniu, wdrażaniu i monitorowaniu procesów reform mających na celu modernizację ich systemów szkolnictwa wyższego, w szczególności jeżeli chodzi o zarządzanie i finansowanie;
- identyfikowania synergii z aktualnymi inicjatywami UE w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem w obszarach objętych programem Erasmus+.
Wzmocnienie kształcenia w środowisku cyfrowym na potrzeby Ukrainy
W ramach aspektu 3 akcja ta będzie również wspierać projekt reformy strukturalnej, mający na celu stworzenie otwartego środowiska cyfrowego służącego kształceniu, aby oferować wysokiej jakości szkolnictwo wyższe studentom zapisanym do ukraińskich instytucji szkolnictwa wyższego, w szczególności osobom uciekającym z Ukrainy lub studentom przesiedlonym wewnętrznie, a także stworzenie możliwości edukacyjnych dla szerokiej społeczności ukraińskiej za granicą, w oparciu o współpracę między uczelniami ukraińskimi i uczelniami z innych krajów europejskich. Takie środowisko cyfrowe wspierałoby również wymiany i współpracę z kadrą akademicką.
Oczekiwanym celem tego projektu jest:
- wspieranie rozwoju wysokowydajnego ekosystemu edukacji cyfrowej obejmującego ukraińskie uczelnie, gwarantując w ten sposób kontynuację ich działalności, a także wyniki w trakcie konfliktu i po jego zakończeniu;
- wspieranie cyfryzacji metod nauczania i uczenia się oraz zapewnienie infrastruktury niezbędnej do uczenia się online i uczenia się sprzyjającego włączeniu społecznemu, również zgodnie z ogólnymi celami Planu działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027.
W szczególności, dzięki temu projektowi, sieć ukraińskich instytucji szkolnictwa wyższego będzie miała możliwość utworzenia wspólnej, wieloinstytucjonalnej platformy internetowej, która połączy również istniejące platformy edukacji cyfrowej. Europejskie instytucje szkolnictwa posiadające doświadczenie w zakresie e-uczenia się mogą również zapewnić wsparcie przy tworzeniu i prowadzeniu wspólnej platformy.
Na platformie tej zgromadzono by cyfrowe kursy internetowe i inne istotne treści nauczane na ukraińskich uniwersytetach przed wojną, aktualizowane zgodnie ze standardami jakości projektu. Platforma mogłaby również umożliwiać zarządzanie kursami, rejestrację, uwierzytelnianie studentów, prowadzenie repozytorium materiałów edukacyjnych, przeprowadzanie egzaminów i ocenę online itp. Głównym adresatem platformy byłyby te instytucje szkolnictwa wyższego, które całkowicie lub częściowo utraciły swoją infrastrukturę, i których kadra akademicka i studenci przenieśli się do innych regionów Ukrainy lub za granicę, choć może ona również wspierać pozostałe ukraińskie uczelnie i ich studentów.
W trakcie realizacji projektu partnerzy ukraińscy mieliby możliwość realizacji działań wymienionych w następującym orientacyjnym wykazie:
- opracowywanie międzyinstytucjonalnych zasad i mechanizmów przygotowywania kursów i materiałów uniwersyteckich;
- projektowanie i dostarczanie treści i kursów edukacji cyfrowej, które zostaną udostępnione wszystkim ukraińskim instytucjom szkolnictwa wyższego za pośrednictwem platformy internetowej;
- prowadzenie działalności szkoleniowej na rzecz kadry akademickiej nauczającej online i na odległość za pośrednictwem platformy;
- opracowanie procedur uznawania efektów uczenia się i punktów ECTS, w szczególności dla kursów uniwersyteckich;
- opracowanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości;
- wszelkie wysokiej jakości działania, które zapewnią ciągłość ukraińskiego systemu szkolnictwa wyższego, pomimo trudnych okoliczności.
W perspektywie średnioterminowej platforma mogłaby posłużyć jako podstawa utworzenia w Ukrainie uniwersytetu otwartego, który połączyłby ofertę cyfrową istniejących uczelni, a na dodatek umożliwiłby opracowywanie nowych programów, w tym nowych kursów internetowych i odpowiednich materiałów do nauki.
Dodatkowe informacje i wymogi zostaną opublikowane w portalu „Funding & tender opportunities”: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
Działania
W ramach projektów powinny być podejmowane działania, które zapewnią wyraźną wartość dodaną całemu systemowi szkolnictwa wyższego i które będą wywierać bezpośredni wpływ na docelowych beneficjentów. Działania te powinny przyczynić się do reformy polityki szkolnictwa wyższego odpowiadającej na potrzeby społeczne i potrzeby rynku pracy.
Poniżej znajduje się niewyczerpujący wykaz możliwych działań:
- zwiększanie zaangażowania krajów dzięki eksperymentowaniu i upowszechnianiu pozytywnych i najlepszych praktyk w szkolnictwie wyższym na szczeblu krajowym lub regionalnym w celu:
- poprawy zdolności do zatrudnienia absolwentów;
- zwiększenia dostępu do szkolnictwa wyższego osobom o mniejszych szansach;
- wzmocnienia powiązań między edukacją, badaniami naukowymi i innowacjami;
- przyczynianie się do efektywnego i skutecznego kształtowania polityki dotyczącej szkolnictwa wyższego dzięki zaangażowaniu innych zainteresowanych stron w tym obszarze:
- zachęcanie do udziału innych odpowiedzialnych organów publicznych w celu zwiększenia znaczenia sektora szkolnictwa wyższego i zwiększenia jego wpływu na ogół społeczeństwa;
- umożliwianie aktywnego udziału studentów w zarządzaniu systemem szkolnictwa wyższego i jego reformowaniu;
- angażowanie stowarzyszeń działających w innych istotnych obszarach takich jak szkolenie zawodowe i młodzież;
- wzmacnianie międzynarodowego wymiaru szkolnictwa wyższego poprzez współpracę między instytucjami wysokiego szczebla w państwach członkowskich UE lub państwach trzecich stowarzyszonych z Programem oraz w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem. W szczególności opracowywanie i wdrażanie programów ułatwiających mobilność studentów i kadry akademickiej, np. utworzenie regionalnego systemu transferu punktów w szkolnictwie wyższym lub wspieranie tworzenia krajowych ram kwalifikacji;
- określenie krajowych/regionalnych ram zapewniania jakości;
- wspieranie regionalnej współpracy akademickiej i promowanie dobrowolnej konwergencji państw trzecich niestowarzyszonych z Programem na rzecz wspólnej regionalnej strategii w obszarze szkolnictwa wyższego;
- określenie działań mających na celu stworzenie regionalnego obszaru szkolnictwa wyższego;
- ułatwienie krajowego i transgranicznego uznawania;
- eliminowanie barier w uczeniu się, poprawa dostępu do wysokiej jakości kształcenia opartego na innowacjach oraz ułatwienie nauczycielom, osobom uczącym się i pracownikom poruszania się między krajami
- wspieranie wdrażania mechanizmów finansowania mających na celu:
- zwiększenie udziału osób o mniejszych szansach w szkolnictwie wyższym;
- wyeliminowanie przepaści cyfrowej na poziomie instytucjonalnym i indywidualnym;
- zwiększenie atrakcyjności zawodu nauczyciela dzięki:
- promowanie inicjatyw ukierunkowanych na rozwój kariery;
- promowanie udziału nauczycieli w procesie nadawania międzynarodowego wymiaru szkolnictwu wyższemu dzięki tworzeniu zachęt.
Do uczestnictwa w projektach zachęca się odpowiedzialne organy publiczne mające kompetencje w sektorach, których dotyczy dany projekt (np. zatrudnienie, młodzież, finansowanie, sprawy społeczne, sprawy wewnętrzne, wymiar sprawiedliwości, zdrowie itp.), jak również organy z państw członkowskich UE lub państw trzecich stowarzyszonych z Programem.
Do składania wniosków w ramach tego aspektu zachęca się w szczególności instytucje szkolnictwa wyższego z uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem.
Wzmocnienie kształcenia w środowisku cyfrowym na potrzeby Ukrainy
W odniesieniu do tej inicjatywy oczekuje się, że sieć instytucji ukraińskich przy wsparciu instytucji europejskich posiadających doświadczenie w zakresie nauczania na odległość utworzy platformę internetową, która połączy cyfrowe kursy internetowe i inne istotne treści nauczane na ukraińskich uniwersytetach przed wojną, aktualizowane zgodnie ze standardami jakości projektu (pierwszy etap) lub specjalnie opracowane w ramach/dla Otwartego (wirtualnego) Uniwersytetu Ukraińskiego (drugi etap). Celem powinno być, aby kursy oferowane na platformie były prowadzone przez ukraińskie uniwersytety, z zatem studenci studiowaliby i kończyli studia, podobnie jak studenci na miejscu.
W trakcie projektu instytucje będą musiały przygotować międzyinstytucjonalne zasady i mechanizmy opracowywania kursów i materiałów uniwersyteckich, a także ich dostarczania, oraz nauczania i uczenia się w ramach kursów, które mają być dostępne dla wszystkich ukraińskich instytucji szkolnictwa wyższego za pośrednictwem platformy internetowej; opracować procedury uznawania efektów uczenia się i punktów ECTS, w szczególności dla kursów uniwersyteckich; stworzyć wspólne mechanizmy zapewnienie jakości, w tym ramy samooceny kursów i materiałów Otwartego Wirtualnego Uniwersytetu Ukrainy. Projekt będzie wspierał tworzenie nowych treści edukacji cyfrowej i kursów.
Platforma będzie obejmowała działania szkoleniowe dla ukraińskiej kadry akademickiej w zakresie nauczania na odległość.
Przewiduje się, że w pierwszym etapie platforma będzie wspierać głównie instytucje szkolnictwa wyższego, które całkowicie lub częściowo utraciły swoją infrastrukturę, a ich kadra akademicka i studenci przenieśli się do innych regionów Ukrainy lub za granicę, inne ukraińskie instytucje szkolnictwa wyższego oraz studentów.
Dzięki otwartym kursom platforma zapewni widoczność i dostępność dla szerszej publiczności w Ukrainie i na świecie produktów edukacji cyfrowej opracowanych przez ukraińskie instytucje szkolnictwa wyższego.
Kryteria kwalifikowalności
Kto może złożyć wniosek?
Uprawnione do tej akcji państwa trzecie niestowarzyszone z Programem:
Wszystkie państwa trzecie niestowarzyszone z Programem (zob. sekcja „Kraje uprawnione” w części A niniejszego przewodnika) w regionach 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10 i 113 .
Wyjątek: organizacje z Białorusi (region 2) i z Federacji Rosyjskiej (region 4) nie kwalifikują się do udziału w tej akcji.
W przypadku aspektów 1 i 2:
Wnioskodawcy (koordynator i partnerzy) muszą być podmiotami prawnymi:
- instytucjami szkolnictwa wyższego lub organizacjami instytucji szkolnictwa wyższego4 ;
- Instytucje szkolnictwa wyższego ustanowione w państwie członkowskim UE, państwie trzecim stowarzyszonym z Programem5 lub w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonym z Programem.
W przypadku aspektu 3:
Wzmocnienie kształcenia w środowisku cyfrowym na potrzeby Ukrainy:
Wnioski muszą zostać złożone przez konsorcjum (koordynatora i partnerów) spełniające następujące warunki:
Zasięg geograficzny:
- terytorium Ukrainy uznane przez prawo międzynarodowe;
- co najmniej jedno państwo członkowskie UE lub państwo trzecie stowarzyszone z Programem;
Zasięg instytucjonalny:
- co najmniej jedna instytucja szkolnictwa wyższego z każdego kraju uczestniczącego;
- właściwy organ krajowy (np. ministerstwo) odpowiedzialny za szkolnictwo wyższe w Ukrainie.
Inne projekty dotyczące reform strukturalnych:
Wnioskodawcy (koordynator i partnerzy) muszą być podmiotami prawnymi:
- instytucje szkolnictwa wyższego, organizacje instytucji szkolnictwa wyższego lub uznane krajowe lub międzynarodowe organizacje rektorów, nauczycieli lub studentów;
- instytucje szkolnictwa wyższego ustanowione w państwie członkowskim UE, państwie trzecim stowarzyszonym z Programem lub w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem.
- organizacje z Syrii nie kwalifikują się do udziału w tym aspekcie
Instytucje szkolnictwa wyższego z siedzibą w państwie członkowskim UE lub państwie trzecim stowarzyszonym z Programem muszą posiadać ważną Kartę Erasmusa dla szkolnictwa wyższego (ECHE).
Instytucje szkolnictwa wyższego ustanowione w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, i uznane za instytucje szkolnictwa wyższego przez właściwe organy, wraz z podmiotami stowarzyszonymi (jeżeli takie istnieją), muszą prowadzić pełne studia kończące się uzyskaniem tytułów zawodowych lub stopni naukowych oraz uznawanych dyplomów na poziomie kwalifikacji przyznawanych w szkolnictwie wyższym6 .
Stowarzyszenia, organizacje publiczne lub prywatne wraz z podmiotami stowarzyszonymi (jeżeli takie istnieją), prowadzące działalność na rynku pracy lub w dziedzinie kształcenia, szkolenia i młodzieży, zlokalizowane w państwie członkowskim UE, państwie trzecim stowarzyszonym z Programem lub w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem mogą również uczestniczyć, lecz nie w charakterze koordynatora.
Skład konsorcjum
W przypadku aspektów 1 i 2
Wnioski muszą zostać złożone przez konsorcjum (koordynatora i partnerów) spełniające następujące warunki:
Zasięg geograficzny:
- co najmniej 2 państwa członkowskie UE lub państwa trzecie stowarzyszone z Programem;
- co najmniej 1 uprawnione państwo trzecie niestowarzyszone z Programem;
- co najmniej 2 uprawnione państwa trzecie niestowarzyszone z Programem w przypadku regionów 1, 10 i 11;
- co najmniej jedno państwo trzecie niestowarzyszone z Programem z regionu 10 i drugie takie państwo z regionu 11 w przypadku projektów obejmujących oba regiony7 .
Zasięg instytucjonalny:
- co najmniej jedna instytucja szkolnictwa wyższego z każdego uczestniczącego państwa członkowskiego UE lub państwa trzeciego stowarzyszonego z Programem;
- co najmniej dwie instytucje szkolnictwa wyższego z każdego uczestniczącego państwa trzeciego niestowarzyszonego z Programem.
Zasięg instytucjonalny obejmuje wszystkie kraje uczestniczące w konsorcjum.
Liczba wnioskodawców z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem musi być co najmniej równa liczbie wnioskodawców z państw członkowskich UE i z państw trzecich stowarzyszonych z Programem.
Wyjątek:
w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, w których istnieje łącznie mniej niż 5 instytucji szkolnictwa wyższego lub w jednej instytucji studiuje ponad 50% ogółu studentów, akceptowane będą wnioski z udziałem tylko jednej instytucji szkolnictwa wyższego z tych krajów.
W przypadku aspektu 3:
Wnioski muszą zostać złożone przez konsorcjum (koordynatora i partnerów) spełniające następujące warunki:
Zasięg geograficzny:
- co najmniej 2 państwa członkowskie UE lub państwa trzecie stowarzyszone z Programem;
- co najmniej jedno uprawnione państwo trzecie niestowarzyszone z Programem.
Zasięg instytucjonalny:
- co najmniej jedna instytucja szkolnictwa wyższego z każdego uczestniczącego państwa członkowskiego UE lub państwa trzeciego stowarzyszonego z Programem;
- co najmniej dwie instytucje szkolnictwa wyższego z każdego uczestniczącego państwa trzeciego niestowarzyszonego z Programem;
- właściwy organ krajowy (np. ministerstwo) odpowiedzialny za szkolnictwo wyższe w każdym z uprawnionych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem.
Zasięg instytucjonalny obejmuje wszystkie kraje uczestniczące w konsorcjum.
Liczba wnioskodawców z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem musi być co najmniej równa liczbie wnioskodawców z państw członkowskich UE i z państw trzecich stowarzyszonych z Programem.
Wyjątek:
w państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem, w których istnieje łącznie mniej niż 5 instytucji szkolnictwa wyższego lub w jednej instytucji studiuje ponad 50% ogółu studentów, akceptowane będą również wnioski z udziałem tylko jednej instytucji szkolnictwa wyższego z tych krajów.
Miejsce działań
Działania powinny być realizowane w krajach uczestniczących w projektach.
Czas trwania projektu
W przypadku aspektów 1 i 2
Czas trwania projektu zwykle powinien wynosić 24 miesiące lub 36 miesięcy (istnieje możliwość ich przedłużenia w należycie uzasadnionych przypadkach, w drodze zmiany).
W przypadku aspektu 3:
Czas trwania projektu zwykle powinien wynosić 36 miesięcy lub 48 miesięcy (istnieje możliwość ich przedłużenia w należycie uzasadnionych przypadkach, w drodze zmiany).
Gdzie należy złożyć wniosek?
Do Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA).
Aspekt 1
Identyfikator zaproszenia: ERASMUS-EDU-2023-CBHE
Identyfikator tematu: ERASMUS-EDU-2023-CBHE-STRAND-1
Aspekt 2
Identyfikator zaproszenia: ERASMUS-EDU-2023-CBHE
Identyfikator tematu: ERASMUS-EDU-2023-CBHE-STRAND-2
Aspekt 3
Identyfikator zaproszenia: ERASMUS-EDU-2023-CBHE
Identyfikator tematu: ERASMUS-EDU-2023-CBHE-STRAND-3
Kiedy należy złożyć wniosek?
Wnioskodawcy muszą złożyć wnioski o dofinansowanie do dnia 16 lutego do godz. 17:00:00 (czasu obowiązującego w Brukseli).
Kryteria przyznania dofinansowania
Projekt będzie oceniany dwustopniowo według następujących kryteriów:
Etap 1
Adekwatność projektu (maksymalny wynik: 30 punktów)
- Cel: wniosek jest adekwatny do celów i działań akcji w zakresie budowania potencjału w szkolnictwie wyższym oraz do specyfiki danego aspektu. Stanowi on właściwą odpowiedź na bieżące potrzeby i ograniczenia docelowych państw lub regionów oraz grup docelowych i beneficjentów końcowych. Uwzględniono w nim potrzeby docelowych uczestników o mniejszych szansach (w stosownych przypadkach). Wniosek dotyczy nadrzędnych priorytetów UE.
- Cele: cele są oparte na starannej analizie potrzeb. Są one wyraźnie określone, skonkretyzowane, mierzalne, osiągalne, realne i terminowe. Dotyczą kwestii istotnych dla organizacji uczestniczących (zgodnie ze strategią na rzecz modernizacji, rozwoju i umiędzynarodowienia docelowych instytucji szkolnictwa wyższego) oraz jest zgodny ze strategiami rozwoju na rzecz szkolnictwa wyższego w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem.
- Związek z polityką i inicjatywami UE: we wniosku uwzględnia się i zwiększa komplementarność/synergie z innymi interwencjami finansowanymi przez UE i inne podmioty (darczyńcy, publiczni i prywatni), w stosownych przypadkach.
- Europejska wartość dodana: we wniosku wykazano, że podobnych rezultatów nie można osiągnąć bez współpracy instytucji szkolnictwa wyższego z państw członkowskich UE lub państw trzecich stowarzyszonych z Programem oraz bez finansowania unijnego.
W szczególności w przypadku aspektu 1
- Wniosek wyraźnie dotyczy określonych z góry regionalnych priorytetów docelowych regionów.
W szczególności w przypadku aspektu 2
- Wniosek skupia się na innowacyjnych elementach i najnowocześniejszych metodach i technikach w zidentyfikowanym obszarze interwencji.
- Wniosek wyraźnie dotyczy określonych z góry regionalnych priorytetów docelowych regionów.
W szczególności w przypadku aspektu 3
- Wniosek dotyczy reformy i modernizacji systemów szkolnictwa wyższego zgodnie ze strategiami rozwoju docelowych państw trzecich niestowarzyszonych z Programem.
Jakość planu projektu i jego realizacji (maksymalny wynik: 30 punktów)
- Spójność: ogólny plan projektu zapewnia spójność między proponowanymi celami, metodyką, działaniami i budżetem projektu. We wniosku przedstawiono spójny i kompleksowy zestaw właściwych działań mających na celu zaspokojenie wskazanych potrzeb i osiągnięcie oczekiwanych wyników.
- Metodyka: logika interwencji jest dobrej jakości, zaplanowane produkty i efekty są spójne i wykonalne, a kluczowe założenia i ryzyko zostały jasno określone. Struktura i treść matrycy logicznej projektu jest właściwa, tj. dobór możliwych do obiektywnego zweryfikowania wskaźników, dostępność danych, dane bazowe, wartości docelowe itp.
- Plan prac: jakość i skuteczność planu prac, w tym zakres, w jakim zasoby przydzielono do pakietów prac są zgodne z ich celami i rezultatami. związek między zasobami a oczekiwanymi rezultatami jest odpowiedni, a plan prac – realistyczny (dobrze określone działania, terminy, jasne wyniki i cele pośrednie).
- Budżet: wniosek jest racjonalny pod względem kosztów i przydziela się w nim odpowiednie zasoby finansowe niezbędne do pomyślnej realizacji projektu.
- Kontrola jakości: środki kontroli (ciągła ocena jakości, wzajemne oceny, analizy porównawcze, działania ograniczające ryzyko itp.) i wskaźniki jakości zapewniają wysoką jakość.
- Zrównoważenie środowiskowe: projekt opracowano w sposób przyjazny środowisku, a w różnych jego aspektach uwzględnia się ekologiczne praktyki (np. podróż z wykorzystaniem ekologicznych środków transportu).
Ustalenia w zakresie jakości partnerstwa i współpracy (maksymalny wynik: 20 punktów)
- Zarządzanie: przewiduje się solidne ustalenia dotyczące zarządzania. Terminy, struktury zarządzania, uzgodnienia dotyczące współpracy i obowiązki są dobrze określone i realistyczne.
- Skład: partnerstwo obejmuje odpowiednią kombinację organizacji o niezbędnych kompetencjach adekwatnych do celów wniosku i specyfiki danego aspektu; projekt angażuje najbardziej odpowiednich i różnorodnych partnerów pozaakademickich.
- Zadania: role i zadania są przydzielane na podstawie specyficznej wiedzy fachowej, profili i doświadczenia każdego partnera i są odpowiednie.
- Współpraca: proponuje się sprawne mechanizmy zapewniające skuteczną współpracę, komunikację i rozstrzyganie sporów między organizacjami partnerskimi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami.
- Zaangażowanie: wkład partnerów projektu jest znaczący, adekwatny i komplementarny; w projekcie przewiduje się udział i zaangażowanie partnerów oraz ich odpowiedzialność za szczegółowe cele i rezultaty projektu, w szczególności w przypadku partnerów z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem.
W szczególności w przypadku aspektu 2
- Wniosek angażuje odpowiednie organizacje pozaakademickie i zainteresowane strony, które wniosą innowacyjną wartość dodaną do celów wniosku.
W szczególności w przypadku aspektu 3
- We wniosku przewiduje się zdecydowane zaangażowanie właściwych organów krajowych odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w kierowanie akcją i jej wdrażanie.
Trwałość, wpływ i upowszechnianie oczekiwanych rezultatów (maksymalny wynik: 20 punktów)
- Wykorzystywanie: we wniosku dotyczącym projektu przedstawia się sposób, w jaki wyniki uzyskane dzięki projektowi będą wykorzystywane przez partnerów i inne zainteresowane strony, sposób zapewnienia efektów mnożnikowych (z uwzględnieniem możliwości powielania i rozszerzania wyników akcji na poziomie sektorowym, jak również lokalnym/regionalnym/krajowym lub międzynarodowym). Ponadto we wniosku zapewnia się środki do pomiaru wykorzystywania wyników w czasie finansowania projektu i po jego zakończeniu.
- Upowszechnianie: wniosek zawiera przejrzysty i efektywny plan upowszechniania wyników oraz odpowiednie działania wraz z ich harmonogramem, narzędzia i kanały zapewniające skuteczne upowszechnianie wyników i korzyści wśród wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron i innych nieuczestniczących w projekcie odbiorców, docieranie do odpowiednich zainteresowanych stron i wzbudzanie ich zainteresowania wynikami w czasie finansowania projektu i po jego zakończeniu.
- Wpływ: wniosek wywiera rzeczywisty wpływ na swoje grupy docelowe i odpowiednie zainteresowane strony na szczeblu lokalnym, krajowym lub regionalnym. Przewiduje się w nim środki, cele i wskaźniki służące do monitorowania postępów i oceny oczekiwanego wpływu (krótko- i długoterminowego), na poziomie indywidualnym, instytucjonalnym i systemowym.
- Trwałość: we wniosku wyjaśniono sposoby dalszego utrzymania rezultatów projektów pod względem finansowym (po zakończeniu finansowania projektu) i instytucjonalnym (dalsza realizacja działań i usług) oraz w jaki sposób zostanie zapewnione zaangażowanie na szczeblu lokalnym.
W szczególności w przypadku aspektu 1
- Wniosek zapewnia ciągłe i trwałe działania podejmowane w związku z istniejącymi barierami oraz poprawę dostępu studentom/kadrze o mniejszych szansach do możliwości uczenia się i zasobów oferowanych przez instytucje szkolnictwa wyższego.
- Wniosek prawdopodobnie przyczyni się do zwiększenia zdolności instytucji z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem do prowadzenia współpracy międzynarodowej.
W szczególności w przypadku aspektu 2
- Wniosek zapewnia wywarcie znaczącego wpływu na instytucje państw trzecich niestowarzyszonych z Programem, w szczególności na rozwój ich zdolności innowacyjnych i modernizację ich administracji, w zakresie otwarcia się na całe społeczeństwo, rynek pracy i świat.
- We wniosku wykazano jego potencjał wywierania większego wpływu na społeczeństwo lub sektor gospodarki.
W szczególności w przypadku aspektu 3
- We wniosku przedstawiono, w jaki sposób rezultaty projektu przyczynią się do przeprowadzenia reform politycznych lub modernizacji szkolnictwa wyższego na poziomie systemowym.
Złożone wnioski mogą uzyskać maksymalnie 100 punktów. Aby wnioski mogły zostać rozpatrzone do finansowania, muszą uzyskać łącznie co najmniej 60 punktów i co najmniej połowę maksymalnej liczby punktów z poszczególnych kryteriów przyznania dofinansowania.
W przypadku wniosków, które uzyskały równą liczbę punktów, pierwszeństwo będą miały projekty, które otrzymały najwięcej punktów w kategorii „Adekwatność projektu”, a następnie „Trwałość, wpływ i upowszechnianie oczekiwanych rezultatów”.
Ponadto, komitet ewaluacyjny weźmie pod uwagę:
- różnorodność tematyczną projektów i wystarczającą reprezentację geograficzną w regionie pod względem liczby projektów w danym państwie;
- zgodność z wymogami mającymi zastosowanie do następujących regionów:
- państwa Partnerstwa Wschodniego: w przypadku aspektów 1 i 2 priorytetowo będą traktowane instytucje szkolnictwa wyższego z regionów położonych poza stolicą lub położonych na terenach wiejskich lub z regionów bardziej oddalonych;
- Azja, Azja Środkowa, Bliski Wschód i rejon Pacyfiku: w przypadku aspektów 1 i 2 priorytetowo będą traktowane kraje najsłabiej rozwinięte;
- w przypadku Afryki Subsaharyjskiej: w przypadku wszystkich aspektów priorytetowo będą traktowane kraje najsłabiej rozwinięte; szczególny nacisk kładzie się również na kraje priorytetowe w zakresie migracji oraz na projekty regionalne, w które angażują się instytucje szkolnictwa wyższego z kilku państw. Żaden kraj nie może otrzymać więcej niż 8% finansowania przewidzianego dla danego regionu.
Następniewnioski zostaną sklasyfikowane w porządku malejącym według regionu i według aspektu.
W kolejnym etapie odbędą się konsultacje w odniesieniu do wniosków proponowanych przez komitet ewaluacyjny do przyznania dofinansowania (i listy rezerwowej) z delegaturami Unii w odpowiednich uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem w następujących kwestiach:
- uznanie instytucji szkolnictwa wyższego przez właściwe organy krajowe,
- wykonalność projektu w lokalnym kontekście danych państw trzecich,
- wkład projektu w zaspokojenie lokalnych potrzeb w obszarze priorytetowym,
- pokrywanie się z istniejącymi inicjatywami w wybranym obszarze tematycznym finansowanym przez delegaturę Unii, darczyńców krajowych lub międzynarodowych.
Tylko projekty, które pomyślnie przeszły konsultacje z delegaturami Unii, zostaną utrzymane w celu uzyskania finansowania unijnego, w granicach budżetu przydzielonego na dany region i w kwocie nieprzekraczającej dwóch finansowanych wniosków na organizację składającą wniosek. Na każdy z trzech aspektów przewidziano orientacyjny budżet, możliwe jest jednak przeniesienie budżetu z jednego aspektu do innego.
Informacje dodatkowe
Przyjęcie wniosku nie jest równoznaczne z przyznaniem dofinansowania w wysokości określonej przez wnioskodawcę. Wnioskowane dofinansowanie może zostać zredukowane na podstawie zasad finansowych mających zastosowanie do aspektów tej akcji oraz wyników oceny.
Zasadniczo – i w granicach istniejących krajowych i europejskich ram prawnych – wyniki powinny być udostępniane jako otwarte zasoby edukacyjne (OER) oraz na odpowiednich platformach zawodowych lub sektorowych albo na platformach właściwych organów. We wniosku zostanie opisany sposób, w jaki wygenerowane dane, powstałe materiały, dokumenty oraz działania mediów audiowizualnych i społecznościowych będą bezpłatnie udostępniane i promowane na podstawie licencji otwartych. Wniosek nie zawiera nieproporcjonalnych ograniczeń.
Opracowanie projektu
Należy uwzględnić następujące kwestie:
1. Zaangażowanie instytucji partnerskich w projekt
Skuteczny projekt mający na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym musi zapewniać silny udział wszystkich instytucji partnerskich, zwłaszcza tych z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem. Zaangażowanie na etapie przygotowania wniosku sprawi, że będą one odpowiedzialne za wyniki projektu i jego trwałość. Projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym mogą obejmować „partnerów stowarzyszonych”, którzy uczestniczą w realizacji określonych zadań/działań w ramach projektu lub wspierają upowszechnianie wyników i trwałość projektu. W kwestiach dotyczących zarządzania umowami „partnerów stowarzyszonych” nie uznaje się za część partnerstwa i nie otrzymują oni dofinansowania.
2. Analizy potrzeb
Ocena potrzeb jest pierwszym ważnym krokiem w opracowaniu wniosku dotyczącego budowania potencjału w szkolnictwie wyższym. Celem oceny potrzeb jest zidentyfikowanie obszarów/dziedzin, które wymagają wzmocnienia, oraz przyczyn występowania luk w tych obszarach. To z kolei stanowi podstawę do zaprojektowania odpowiednich interwencji mających na celu eliminację tych luk, a tym samym budowanie potencjału instytucji szkolnictwa wyższego.
3. Wdrażanie i monitorowanie
Po zakończeniu analizy potrzeb można opracować plan wdrożenia w celu eliminacji zidentyfikowanych luk.
Należy wziąć pod uwagę następujące podstawowe elementy:
- Modernizacja/nowe programy nauczania: oczekuje się, że projekty służące m.in. „opracowaniu programów nauczania” będą obejmowały szkolenie dla kadry dydaktycznej oraz takie związane z tym kwestie jak zapewnienie jakości i szans zatrudnienia absolwentów poprzez powiązania z rynkiem pracy. Programy studiów powinny uzyskać oficjalną akredytację lub licencję przed zakończeniem okresu finansowania projektu. Prowadzenie nowych lub zaktualizowanych zajęć musi się rozpocząć w trakcie trwania projektu, musi w nich uczestniczyć odpowiednia liczba studentów i przeszkolonych nauczycieli, a zajęcia takie muszą odbywać się w trakcie co najmniej jednej trzeciej okresu trwania projektu. Szkolenia odbywające się w ramach projektów służących reformie programów nauczania może również obejmować kadrę administracyjną, np. pracowników bibliotek, personel laboratoryjny i pracowników działu informatycznego. Zachęca się, aby w projektach przewidziano uwzględnienie w unowocześnionych programach nauczania praktyk dla studentów w przedsiębiorstwach. Praktyki muszą trwać odpowiednio długo, aby umożliwić zdobycie niezbędnych umiejętności.
- Zaangażowanie studentów: w projektach należy przewidzieć zaangażowanie studentów (np. w opracowywanie nowych programów studiów) i to nie tylko na etapie testowania/pilotażu projektu.
- Mobilność pracowników i studentów: mobilność musi być ukierunkowana przede wszystkim na studentów i pracowników z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem i jest skierowana do następujących osób: pracownicy (np. kierownicy, osoby zajmujące się badaniami naukowymi i transferem technologii, nauczyciele i osoby prowadzące szkolenia, pracownicy techniczni i administracyjni), którzy na mocy oficjalnej umowy przebywają w instytucjach będących beneficjentami i są zaangażowani w projekt; studenci [krótkiego cyklu kształcenia na poziomie studiów wyższych, studiów pierwszego stopnia (licencjackich lub równoważnych), studiów drugiego stopnia (magisterskich lub równoważnych) i studiów doktoranckich] zapisani do jednej z instytucji będących beneficjentem. Mobilność studentów w obrębie państw członkowskich UE i państw trzecich stowarzyszonych z Programem oraz pomiędzy takimi państwami się nie kwalifikuje. Mobilność musi trwać odpowiednio długo, aby zapewnić naukę i nabycie niezbędnych umiejętności zgodnie z celami projektu, i zazwyczaj nie może trwać krócej niż tydzień. Wskazane jest łączenie mobilności fizycznej z mobilnością wirtualną. Mobilność łączoną można stosować w celu przygotowania i wsparcia mobilności fizycznej oraz jako działania następcze z nią związane. Ten rodzaj mobilności można również organizować dla osób o specjalnych potrzebach lub o mniejszych szansach, aby ułatwić im pokonanie barier utrudniających skorzystanie z długoterminowej mobilności fizycznej.
- Zapewnienie jakości musi być jednym z komponentów projektu, aby projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym skutecznie przynosiły oczekiwane wyniki i osiągały wpływ wykraczający poza samo partnerstwo. Należy wprowadzić środki kontroli jakości obejmujące wskaźniki i poziomy odniesienia, aby zapewnić realizację projektu na wysokim poziomie, w terminie i w sposób opłacalny.
- Umowa o partnerstwie: partnerzy projektu muszą uzgodnić szczegółowe warunki dotyczące realizacji projektu, które należy sformalizować przez zawarcie umowy o partnerstwie podpisywanej przez partnerów na początku realizacji projektu. Kopię umowy o partnerstwie należy przedłożyć Agencji Wykonawczej w ciągu sześciu miesięcy od podpisania umowy o udzielenie dotacji.
- Wyposażenie: za kwalifikowalne uznaje się wyłącznie wydatki na zakup sprzętu bezpośrednio związanego z celami aspektu i dokonane nie później niż 12 miesięcy przed zakończeniem projektu. Sprzęt przeznaczony jest wyłącznie dla instytucji szkolnictwa wyższego z państw trzecich niestowarzyszonych z Programem objętych partnerstwem i musi być odnotowany w oficjalnym wykazie tych instytucji szkolnictwa wyższego, dla których jest nabywany.
- Wpływ i trwałość: oczekuje się, że projekty mające na celu budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym będą miały długoterminowy strukturalny wpływ w uprawnionych państwach trzecich niestowarzyszonych z Programem. Konieczne będzie wykazanie we wnioskach, w stosownych przypadkach, oczekiwanego wpływu na trzech poziomach (indywidualnym, instytucjonalnym i systemowym) oraz opracowanie metodyki i określenie narzędzi pomiaru tego wpływu.Realizacja w sposób przyjazny środowisku: w projektach należy uwzględnić racjonalne ekologicznie praktyki w zakresie realizacji przewidzianych w nich działań, w tym w zarządzaniu projektem. Oczekuje się rejestrowania w ramach projektów i systematycznego obliczania indywidualnego śladu węglowego uczestników związanego z transportem.Otwarty dostęp: wniosek powinien zapewnić, aby powstałe materiały, dokumenty i media były bezpłatnie udostępniane i promowane na podstawie licencji otwartych i bez nieproporcjonalnych ograniczeń.
Jakie są zasady finansowania?
W tej akcji stosuje się model finansowania za pomocą kwot ryczałtowych. Jednorazowa kwota ryczałtowa zostanie określona dla każdej dotacji w oparciu o szacunkowy budżet akcji proponowanej przez wnioskodawcę. Organ przyznający dofinansowanie określi kwotę ryczałtową każdej dotacji na podstawie wniosku, wyniku oceny, stóp finansowania i maksymalnej kwoty dotacji określonej w zaproszeniu.
Kwoty dofinansowania UE na projekt są następujące:
- w przypadku aspektu 1 – Wspieranie dostępu do współpracy w szkolnictwie wyższym: 200 000–400 000 EUR na projekt
- w przypadku aspektu 2 – Partnerstwa na rzecz transformacji w szkolnictwie wyższym: 400 000–800 000 EUR na projekt
- W przypadku aspektu 3– Wzmocnienie kształcenia w środowisku cyfrowym na potrzeby Ukrainy: do kwoty 5 000 000 EUR. Inne projekty dotyczące reform strukturalnych: 600 000–1 000 000 EUR na projekt
W jaki sposób ustalana jest kwota ryczałtowa dla projektu?
Wnioskodawcy muszą wypełnić szczegółową tabelę budżetową zgodnie z formularzem wniosku, biorąc pod uwagę następujące kwestie:
- budżet powinien zostać uszczegółowiony stosownie do potrzeb przez beneficjentów i podzielony na spójne pakiety prac (np. na kategorie „zarządzanie projektem”, „szkolenia”, „organizacja wydarzeń”, „przygotowanie i realizacja mobilności”, „komunikacja i upowszechnianie”, „zapewnienie jakości”, „sprzęt” itp.).
- wniosek musi zawierać opis działań/rezultatów uwzględnionych w każdym pakiecie prac;
- wnioskodawcy muszą przedstawić w swoim wniosku podział szacunkowych kosztów, ukazujący udział każdego pakietu prac (oraz, w ramach każdego pakietu prac, udział przypisany każdemu beneficjentowi i podmiotowi stowarzyszonemu);
- opisane koszty mogą obejmować koszty osobowe, koszty podróży i utrzymania, koszty sprzętu i podwykonawstwa, jak również inne koszty (takie jak upowszechnianie informacji, publikowanie lub tłumaczenia).
- koszty sprzętu powinny odpowiadać maksymalnie 35% przyznanej kwoty dofinansowania UE, a dofinansowanie pokryje 100% kosztów kwalifikowalnych.
- podwykonawstwo powinno odpowiadać maksymalnie 10% przyznanej kwoty dofinansowania UE.
Wnioski zostaną ocenione zgodnie ze standardowymi procedurami oceny przy pomocy ekspertów wewnętrznych lub zewnętrznych. Eksperci ci ocenią jakość wniosków pod kątem wymogów określonych w zaproszeniu oraz oczekiwanego wpływu, jakości i skuteczności akcji. Wartość kwoty ryczałtowej będzie ograniczona do maksymalnie 90% szacunkowego budżetu ustalonego po dokonaniu oceny, a parametry dofinansowania (maksymalna kwota dotacji, stopa finansowania, całkowite koszty kwalifikowalne itp.) zostaną określone w umowie o udzielenie dotacji.
Osiągnięcia w ramach projektu będą oceniane na podstawie uzyskanych wyników. Ten system finansowania pozwoliłby skoncentrować się na rezultatach, a nie na wkładach, kładąc tym samym nacisk na jakość i poziom osiągania wymiernych celów.
Dalsze informacje można znaleźć we wzorze umowy o udzielenie dotacji dostępnej w portalu „Funding & tender opportunities”: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
- 1 Projekty międzyregionalne muszą być realizowane w obszarach priorytetowych wszystkich uczestniczących regionów oraz należy wykazać ich adekwatność dla każdego z regionów i uzasadnić ją przez szczegółową analizę wspólnych potrzeb i celów.
- 2 Zob. definicja nowej organizacji w części D – Glosariusz.
- 3 Z wyjątkiem krajów o wysokich dochodach (krajów HIC) z regionów 5, 7 i 8 (zob. sekcja „Kraje uprawnione” w części A niniejszego przewodnika).
- 4 Organizacja instytucji szkolnictwa wyższego nie będzie uznawana za instytucję szkolnictwa wyższego. Wyłącznie członkowie ustanowieni w państwie członkowskim UE lub państwie trzecim stowarzyszonym z Programem lub uprawnionym państwie trzecim niestowarzyszonym z Programem mogą otrzymać dotację.
- 5 Kwalifikują się państwa, które są w trakcie negocjacji układu o stowarzyszeniu i w przypadku których układ wchodzi w życie przed podpisaniem dotacji.
- 6 Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (ISCED 2013), szkolnictwo wyższe, co najmniej poziom 5. Nie akceptuje się kształcenia policealnego zgodnie z ISCED 2011 na poziomie 4.
- 7 Możliwe jest przedstawianie projektów międzyregionalnych z udziałem tylko jednego państwa trzeciego niestowarzyszonego z Programem z regionu 10 i drugiego takiego państwa z regionu 11.