Η δράση για την ανάπτυξη ικανοτήτων για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση (CBHE) υποστηρίζει σχέδια διεθνούς συνεργασίας που βασίζονται σε πολυμερείς συμπράξεις μεταξύ οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι δραστηριότητες και τα αποτελέσματα των σχεδίων ανάπτυξης ικανοτήτων στον τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να αποβλέπουν στο όφελος των επιλέξιμων τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα και των οικείων ιδρυμάτων και συστημάτων ανώτατης εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και τη συμφωνία του Παρισιού, η δράση αυτή στηρίζει τη συνάφεια, την ποιότητα, τον εκσυγχρονισμό και την ικανότητα ανταπόκρισης της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε τρίτες χώρες μη συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, με σκοπό την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη, την ανάπτυξη και την ευημερία, ως αντίδραση στις πρόσφατες τάσεις, ιδίως στην οικονομική παγκοσμιοποίηση αλλά και στην πρόσφατη μείωση της ανθρώπινης ανάπτυξης, την εύθραυστη κατάσταση και τις αυξανόμενες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές ανισότητες.

Στοχοι της Δρασης

Σε τρίτες χώρες μη συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, η δράση συγκεκριμένα:

• θα βελτιώσει την ποιότητα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα ενισχύσει τη συνάφειά της με την αγορά εργασίας και την κοινωνία·
• θα βελτιώσει το επίπεδο των ικανοτήτων, των δεξιοτήτων και του δυναμικού απασχολησιμότητας των φοιτητών στα ΑΕΙ με την ανάπτυξη νέων, συναφών και καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων·
• θα προωθήσει την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, την ισότητα, την ισοτιμία, τη μη διακριτική μεταχείριση και την προώθηση των ικανοτήτων που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση·
• θα ενισχύσει τη διδασκαλία, τους μηχανισμούς αξιολόγησης για το προσωπικό και τους φοιτητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, τη διασφάλιση ποιότητας, τη διαχείριση, τη διακυβέρνηση, την ένταξη, την καινοτομία, τη βάση γνώσεων, τις ψηφιακές και επιχειρηματικές ικανότητες, καθώς και τη διεθνοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων·
• θα αυξήσει τις ικανότητες των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των φορέων που είναι αρμόδιοι για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση και των αρμόδιων αρχών για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τη χρηματοδότηση, στηρίζοντας τον καθορισμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση μεταρρυθμιστικών διαδικασιών·
• θα βελτιώσει την κατάρτιση των εκπαιδευτικών και τη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη προκειμένου να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος·
• θα τονώσει τη συνεργασία των ιδρυμάτων, την ανάπτυξη ικανοτήτων και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών·
• θα προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ διαφόρων περιφερειών του πλανήτη μέσω κοινών πρωτοβουλιών·

Αναμενομενος αντικτυπος

• Εκσυγχρονισμένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία όχι μόνο θα μεταφέρουν γνώσεις, αλλά και θα δημιουργήσουν οικονομική και κοινωνική αξία μέσω της μεταφοράς των αποτελεσμάτων της διδασκαλίας και της έρευνάς τους στην κοινότητα/χώρα.
• Βελτίωση της πρόσβασης και της ποιότητας της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως για τα άτομα με λιγότερες ευκαιρίες και στις φτωχότερες χώρες στις διάφορες περιφέρειες.
• Αυξημένη συμμετοχή των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές.
• Διακυβέρνηση για την αποδοτική και αποτελεσματική χάραξη και εφαρμογή πολιτικής στον τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
• Περιφερειακή ολοκλήρωση και καθιέρωση συγκρίσιμης αναγνώρισης, εργαλεία διασφάλισης της ποιότητας για την υποστήριξη της ακαδημαϊκής συνεργασίας, της κινητικότητας φοιτητών, προσωπικού και ερευνητών.
• Ισχυρότερος δεσμός και συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, για την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
• Εναρμόνιση της ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά εργασίας για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας των φοιτητών.
• Καλλιέργεια του πνεύματος ανάληψης πρωτοβουλιών και του επιχειρηματικού πνεύματος των φοιτητών.
• Αυξημένο επίπεδο ψηφιακών ικανοτήτων των φοιτητών και του προσωπικού.
• Θεσμική κυριότητα των αποτελεσμάτων της δράσης CBHE και, ως εκ τούτου, διασφάλιση της βιωσιμότητας.
• Εθνική ανάληψη ευθύνης μέσω πειραματισμού και ευρείας διάδοσης των θετικών και βέλτιστων πρακτικών στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση.
• Αύξηση της ικανότητας και του επαγγελματισμού για εργασία σε διεθνές επίπεδο: βελτίωση των διαχειριστικών ικανοτήτων και των στρατηγικών διεθνοποίησης.

Προτεραιοτητες της δρασης

Η δράση αναμένεται να συμβάλει στις ακόλουθες προτεραιότητες:

Πράσινη Συμφωνία

•  Τα συστήματα ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι καίριας σημασίας για τη στήριξη της Πράσινης Συμφωνίας, μέσω της ανάπτυξης γνώσεων, ικανοτήτων, δεξιοτήτων και αξιών και, ενδεχομένως, της δυνατότητας για βαθιές αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων. Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια που έχουν σκοπό: να στηρίξουν τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών, καθιστώντας τις πιο ανταγωνιστικές και καινοτόμες και, παράλληλα, διασφαλίζοντας μια δίκαιη πράσινη μετάβαση, βοηθώντας στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας και ανοίγοντας τον δρόμο προς μια κλιματικά ουδέτερη κοινωνία, με μια μετασχηματιστική ως προς το φύλο προσέγγιση η οποία δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά σε ανδροκρατούμενους τομείς·
• να παράσχουν πρακτικά εφαρμόσιμες απαντήσεις στις περιβαλλοντικές προκλήσεις όπως, μεταξύ άλλων, η αστική και αγροτική ανάπτυξη, η πράσινη και αποδοτική ενέργεια, η υγεία, η διαχείριση των υδάτων και των αποβλήτων, οι βιώσιμες μεταφορές, η απερήμωση, η απώλεια βιοποικιλότητας και η βιώσιμη χρήσης των φυσικών πόρων, καθώς και η ενίσχυση των αλυσίδων αξίας του αγροδιατροφικού τομέα σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·
• να συμβάλουν στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση, βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας 
• να επιταχύνουν τη μετάβαση προς μια δίκαιη πράσινη και κυκλική οικονομία και να αντιμετωπίσουν τις περιφερειακές και διαπεριφερειακές περιβαλλοντικές προκλήσεις, ιδίως μέσα από την ενίσχυση των δεσμών με τον ιδιωτικό τομέα και τη διεύρυνση των γνώσεων και των πράσινων δεξιοτήτων που απαιτούνται για ένα σύγχρονο εργατικό δυναμικό·
• να αναπτύξουν ικανότητες σε διάφορους τομείς που αφορούν τη βιωσιμότητα, στρατηγικές και μεθοδολογίες πράσινων τομεακών δεξιοτήτων, καθώς και μελλοντοστρεφή προγράμματα σπουδών τα οποία καλύπτουν καλύτερα τις ανάγκες των ατόμων.

Ψηφιακός μετασχηματισμός

Η αύξηση της ποιότητας και της συμμετοχικότητας της εκπαίδευσης μέσω των ψηφιακών τεχνολογιών, με παράλληλη παροχή στους εκπαιδευομένους της δυνατότητας να αποκτήσουν βασικές ψηφιακές ικανότητες και ειδικές ανά τομέα ψηφιακές δεξιότητες, είναι στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ και πολλές χώρες του κόσμου. Το σύστημα ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, αλλά διαδραματίζει επίσης ουσιαστικό ρόλο στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων και των ευκαιριών του και στην αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος.  Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια που αποσκοπούν:

• να στηρίξουν την ανάπτυξη και την υιοθέτηση ψηφιακών δεξιοτήτων, ώστε ο ψηφιακός μετασχηματισμός να είναι όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένος και χωρίς αποκλεισμούς·
• να συμβάλουν στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος με την προώθηση του ψηφιακού γραμματισμού, της ψηφιακής επιχειρηματικότητας, προγραμμάτων και στρατηγικών που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, ιδίως σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές και ευάλωτες κοινότητες·
• να αναπτύξουν λύσεις συνδεσιμότητας που ενδυναμώνουν τους πολίτες μέσω της εξ αποστάσεως μάθησης και της διδασκαλίας καινοτομιών·
• να στηρίξουν την ψηφιακή οικονομία και να ενισχύσουν τις επιστημονικές, τεχνικές και καινοτόμες ικανότητες μέσω της προώθησης των δεσμών μεταξύ της εκπαίδευσης, της έρευνας και των επιχειρήσεων στον τομέα της ψηφιοποίησης, μεταξύ άλλων μέσω σχεδίων που σχετίζονται με τις υποδομές δεδομένων, τη διαχείριση δεδομένων και την ψηφιοποίηση ΜΜΕ/επιχειρήσεων·
• να βελτιώσουν τα οικοσυστήματα ψηφιακής εκπαίδευσης, με την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων των εκπαιδευτικών και του ακαδημαϊκού προσωπικού.

Ένταξη των μεταναστών

Τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετανάστευσης, καθώς και στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της μετανάστευσης. Βοηθούν τους νεοεισερχόμενους να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες στην αγορά εργασίας, να κατανοήσουν τους πολιτισμούς της χώρας υποδοχής και να βοηθήσουν τον γηγενή πληθυσμό να είναι ανοικτός στην πολυμορφία και την αλλαγή. Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια που αποσκοπούν:

• να υποστηρίξουν την αναγνώριση πτυχίων και διαπιστευτηρίων και να συμβάλουν σε ένα περιφερειακό σύστημα μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων για τη δημιουργία περιφερειακών χώρων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ενδοπεριφερειακής συνδεσιμότητας·
• να παρέχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση σε μετανάστες και εκτοπισθέντες στις χώρες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της γλωσσικής εκπαίδευσης και των υποτροφιών·
• να αναπτύξουν ολιστικά μοντέλα που ανταποκρίνονται στις μοναδικές ανάγκες των σπουδαστών προσφύγων και διασφαλίζουν την πρόσβαση στην εκπαίδευση με ισχυρή στήριξη της ακαδημαϊκής, κοινωνικής, σωματικής και ψυχολογικής ανάπτυξης.

Διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη

Η δέσμευση για το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα και θεμελιώδη δικαιώματα, την ισότητα, τη δημοκρατία και τη χρηστή διακυβέρνηση αποτελούν το υπόβαθρο για σταθερές, δίκαιες και ευημερούσες κοινωνίες. Η δράση αυτή μπορεί να βοηθήσει να τεθούν τα θεμέλια για την ενίσχυση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και την ανάπτυξη ειδικής εμπειρογνωσίας σε αυτούς τους τομείς. Τα σχέδια CBHE μπορούν να συμβάλουν στην εξεύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων σε προβλήματα ανεπαρκούς διακυβέρνησης στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια που αποσκοπούν στη στήριξη της ακαδημαϊκής συνεργασίας και πρωτοβουλιών στους ακόλουθους τομείς:

• διακυβέρνηση, κράτος δικαίου, δημοκρατία, θεμελιώδεις αξίες, προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καταπολέμηση της διαφθοράς·
• καταπολέμηση των διακρίσεων, προώθηση του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας και του ρόλου των ανεξάρτητων μέσων επικοινωνίας και της κοινωνίας των πολιτών·
• ειρήνη και ασφάλεια, ανθρώπινη ανάπτυξη, διαπολιτισμικός διάλογος, σεβασμός της πολυμορφίας, ανοχή, ισότητα των φύλων, χειραφέτηση των γυναικών και των νέων·
• κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά δικαιώματα, υγεία και ευημερία.

Βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας

Η ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη δεξιοτήτων για τη ζωή και την εργασία. Η ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση στηρίζει επίσης την απασχολησιμότητα και αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Βασικός στόχος είναι η αντιμετώπιση της υφιστάμενης αναντιστοιχίας μεταξύ των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων και των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης της μάθησης στον χώρο εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια που αποσκοπούν:

• στην προώθηση της προσφοράς και της υιοθέτησης των δεξιοτήτων στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής, των τεχνών και των μαθηματικών (STEAM) —και της σχετικής συμπεριληπτικότητας από την άποψη του φύλου— με συνδέσεις με τη δίκαιη πράσινη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα·
• στην προώθηση της επιχειρηματικότητας των νέων και των γυναικών, στην ανάπτυξη κόμβων καινοτομίας και νεοφυών επιχειρήσεων για τη δημιουργία τοπικών ευκαιριών απασχόλησης και την πρόληψη της διαρροής εγκεφάλων·
• στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του ακαδημαϊκού τομέα, της έρευνας και των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των τρεχουσών και μελλοντικών αναγκών σε δεξιότητες, κυρίως στην επιχειρηματικότητα, και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την ανάπτυξη αλυσίδων αξίας σε εθνικό, περιφερειακό επίπεδο·
• στην υποστήριξη της αναβάθμισης των δεξιοτήτων του νεανικού πληθυσμού·
• στην ενίσχυση των δεσμών με την αγορά εργασίας για την προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας, των ευκαιριών απασχόλησης και της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων·
• στην ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αιτίων της σχολικής διαρροής και την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων οικονομικών ανισοτήτων και των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων.

Για τα σκέλη 1 και 2, οι ανωτέρω προτεραιότητες εφαρμόζονται ως εξής σε κάθε περιφερειακό πλαίσιο:

• Δυτικά Βαλκάνια: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· ένταξη των μεταναστών· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Ανατολική Γειτονία: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· ένταξη των μεταναστών· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Νότια Μεσόγειος: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· ένταξη των μεταναστών· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Ασία: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Κεντρική Ασία: Πράσινη Συμφωνία· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Μέση Ανατολή: Πράσινη Συμφωνία· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Ειρηνικός: Πράσινη Συμφωνία· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Υποσαχάρια Αφρική: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· ένταξη των μεταναστών· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Λατινική Αμερική: Πράσινη Συμφωνία· ψηφιακός μετασχηματισμός· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• Καραϊβική: Πράσινη Συμφωνία· διακυβέρνηση, ειρήνη, ασφάλεια και ανθρώπινη ανάπτυξη· βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας

Γεωγραφικοι στοχοι

Τα σχέδια CBHE μπορούν να εφαρμοστούν ως:

• εθνικά σχέδια, δηλαδή σχέδια στα οποία συμμετέχουν ιδρύματα από μία μόνον επιλέξιμη τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα·
• πολυεθνικά (περιφερειακά) σχέδια εντός μίας και μόνης επιλέξιμης περιφέρειας·
• πολυκρατικά σχέδια στα οποία συμμετέχουν περισσότερες από μία επιλέξιμες περιφέρειες (διαπεριφερειακά σχέδια). Τα διαπεριφερειακά σχέδια πρέπει να αφορούν τομείς προτεραιότητας που είναι συναφείς για όλες τις συμμετέχουσες περιφέρειες, να καταδεικνύουν τη σημασία τους για κάθε περιφέρεια και να την αιτιολογούν με λεπτομερή ανάλυση των κοινών αναγκών και στόχων.

Ο προϋπολογισμός της δράσης CBHE θα χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη σχεδίων ως εξής:

• Εθνικά και περιφερειακά σχέδια: Ενδεικτικά 90 % του προϋπολογισμού της δράσης
• Διαπεριφερειακά σχέδια: Ενδεικτικά 10 % του προϋπολογισμού της δράσης

Στόχος της δράσης θα είναι να στηρίξει τη θεματική πολυμορφία των σχεδίων και την επαρκή γεωγραφική εκπροσώπηση στο εσωτερικό μιας περιφέρειας όσον αφορά τον αριθμό των σχεδίων ανά χώρα. Για κάθε περιφέρεια υπάρχει καθορισμένος προϋπολογισμός. Για την Υποσαχάρια Αφρική, καμία χώρα δεν μπορεί να λάβει περισσότερο από το 8 % της χρηματοδότησης που χορηγείται στην περιφέρεια.

Επιπλέον πληροφορίες σχετικές με τα διαθέσιμα ποσά δημοσιεύονται στην Πύλη «Ευκαιρίες χρηματοδότησης και υποβολής προσφορών» (FTOP). https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home.

Σκελη σχεδιων

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι διάφορες προκλήσεις στις τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, η δράση CBHE αποτελείται από τρία ειδικά σκέλη:

Σκέλος 1 — Ενίσχυση της πρόσβασης στη συνεργασία στον τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Αυτό το σκέλος έχει σχεδιαστεί για να προσελκύει λιγότερο έμπειρα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και φορείς μικρής κλίμακας στη δράση CBHE, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση σε νεοεισερχόμενους οργανισμούς¹ . Οι εν λόγω συμπράξεις θα πρέπει να λειτουργούν ως πρώτο βήμα για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους οργανισμούς με μικρότερη επιχειρησιακή ικανότητα που βρίσκονται σε τρίτες χώρες οι οποίες δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση και να αυξήσουν τα μέσα για την προσέγγιση ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες. Το σκέλος αυτό θα χρηματοδοτήσει έργα μικρής κλίμακας για τη μείωση του χάσματος διεθνοποίησης μεταξύ των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από επιλέξιμες τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, από την ίδια χώρα ή περιφέρεια. Τα σχέδια που εμπίπτουν σε αυτό το σκέλος θα επικεντρωθούν πρωτίστως στους ακόλουθους τομείς εντός τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα:

• ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα από λιγότερο ανεπτυγμένες τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα,
• ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιφέρειες/περιοχές τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα,
• νεοεισερχόμενοι ή λιγότερο έμπειρα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και σχολές από τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα,
• συμμετοχή φοιτητών και προσωπικού με λιγότερες ευκαιρίες.

Δραστηριότητες

Οι προτεινόμενες δραστηριότητες και τα αποτελέσματα των σχεδίων θα πρέπει να έχουν σαφή προστιθέμενη αξία για τους στοχευόμενους δικαιούχους. Ακολουθεί μη εξαντλητικός κατάλογος πιθανών δραστηριοτήτων:

Δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της διαχειριστικής/διοικητικής ικανότητας των στοχευόμενων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, όπως:

• μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμός της διακυβέρνησης των πανεπιστημίων, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των υπηρεσιών, ιδίως προς όφελος των φοιτητών (καθοδήγηση φοιτητών, παροχή συμβουλών και επαγγελματικός προσανατολισμός κ.λπ.),
• δημιουργία ή ενίσχυση γραφείων διεθνών σχέσεων και εκπόνηση στρατηγικών διεθνοποίησης,
• δημιουργία νέων ή ανάπτυξη υφιστάμενων μονάδων και διαδικασιών/στρατηγικής διασφάλισης της ποιότητας εντός των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων,
• δημιουργία ή αύξηση των δυνατοτήτων των μονάδων σχεδιασμού και αξιολόγησης,
• ενίσχυση των μηχανισμών επικοινωνίας και διάδοσης των αποτελεσμάτων των σχεδίων διεθνούς συνεργασίας,
• ανάπτυξη ικανοτήτων για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων κινητικότητας φοιτητών και προσωπικού.

Δραστηριότητες που αποσκοπούν στην εξασφάλιση υψηλής ποιότητας και συναφούς εκπαίδευσης, όπως:

• ενότητες ή προγράμματα σπουδών, τεχνικές ή επαγγελματικές κατευθύνσεις των προγραμμάτων,
• θέσπιση εντατικών προγραμμάτων σπουδών που φέρνουν σε επαφή φοιτητές και διδακτικό προσωπικό από συμμετέχοντα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα για βραχύτερες περιόδους σπουδών,
• ανάπτυξη ικανοτήτων για μεταπτυχιακούς φοιτητές και ακαδημαϊκό προσωπικό, καθώς και προώθηση της κινητικότητάς τους,
• εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης για το ακαδημαϊκό προσωπικό των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων,
• δημιουργία συνεργειών και ενίσχυση των δεσμών με τον επιχειρηματικό τομέα και με ιδιωτικούς ή δημόσιους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην αγορά εργασίας και στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας.

Δραστηριότητες που αποσκοπούν στην αύξηση της προσβασιμότητας των φοιτητών/του προσωπικού με λιγότερες ευκαιρίες, όπως:

• ανάπτυξη μαθησιακών διαδρομών και ευκαιριών εξ αποστάσεως και χωρίς αποκλεισμούς με βάση την ψηφιακή τεχνολογία και την ηλεκτρονική μάθηση για ευάλωτους φοιτητές,
• επικαιροποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας για την ανάπτυξη ειδικών υπηρεσιών με στόχο την εξασφάλιση ίσων και δίκαιων ευκαιριών μάθησης για τους φοιτητές με αναπηρίες,
• προώθηση πρωτοβουλιών που στοχεύουν σε θετικές διακρίσεις μέσω της ενδυνάμωσης των γυναικών και των εθνοτικών/θρησκευτικών μειονοτήτων,
• ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση και τη μείωση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι μειονεκτούσες ομάδες όσον αφορά την πρόσβαση σε ευκαιρίες μάθησης,
• συμβολή στη δημιουργία περιβαλλόντων χωρίς αποκλεισμούς που προάγουν την ισοτιμία και την ισότητα και ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ευρύτερης κοινότητας.

Σκέλος 2 — Συμπράξεις για τον μετασχηματισμό στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση

Τα σχέδια που εμπίπτουν σε αυτό το σκέλος θα εισαγάγουν νέες προσεγγίσεις και πρωτοβουλίες στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση, με βάση την αλληλοδιδαχή και τη μεταφορά πείρας και ορθών πρακτικών που επηρεάζουν όχι μόνο τα ιδρύματα αλλά και την κοινωνία γενικότερα. . Τα αποτελέσματα των σχεδίων θα πρέπει να έχουν σημαντικό και μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στα στοχευόμενα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα πέραν της διάρκειας ζωής των σχεδίων και, ως εκ τούτου, να ωφελούν την κοινωνία στο σύνολό της.

Ειδικότερα, τα εν λόγω σχέδια θα συνδυάζουν τα ακόλουθα στοιχεία προς όφελος των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στις τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα:

• Καινοτομία στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να ενισχυθεί η συνάφειά της με την αγορά εργασίας και την κοινωνία. Αναμένεται ότι τα προτεινόμενα σχέδια θα αντιμετωπίσουν τις αναντιστοιχίες μεταξύ των απαιτήσεων των εργοδοτών και της προσφοράς των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και θα προτείνουν ολοκληρωμένες λύσεις για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας των φοιτητών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την εφαρμογή ολοκληρωμένων παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν:
  • τον σχεδιασμό καινοτόμων προγραμμάτων σπουδών και την εισαγωγή καινοτόμων στοιχείων στα υφιστάμενα προγράμματα σπουδών,
  • την εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων μάθησης και διδασκαλίας (δηλαδή διδασκαλία και μάθηση με επίκεντρο τον εκπαιδευόμενο και με βάση πραγματικά προβλήματα),
  • την ενεργό συνεργασία με τον επιχειρηματικό κόσμο και την έρευνα, την οργάνωση συνεχιζόμενων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων με και εντός των επιχειρήσεων,
  • την ενίσχυση των ικανοτήτων των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για την αποτελεσματική δικτύωση στον τομέα της έρευνας, της επιστημονικής και τεχνολογικής καινοτομίας.
• Προώθηση των μεταρρυθμίσεων στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ώστε να καταστούν καταλύτες οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Τα σχέδια θα πρέπει να στηρίζουν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ώστε να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα τα καταστήσουν πιο δημοκρατικά, χωρίς αποκλεισμούς, δίκαια, υπεύθυνα και πλήρη μέλη της κοινωνίας των πολιτών. Στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνονται νέα συστήματα και δομές διακυβέρνησης και διαχείρισης, ετοιμότητα όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες, σύγχρονες πανεπιστημιακές υπηρεσίες, διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας, εργαλεία και μέθοδοι επαγγελματισμού και επαγγελματικής ανάπτυξης της ηγεσίας και του ακαδημαϊκού, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού. Η ανάπτυξη επιχειρηματικής νοοτροπίας και η βελτίωση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων εντός των ιδρυμάτων αποτελούν βασικές πτυχές για την επιτυχία του παρόντος σκέλους. Η μάθηση εγκάρσιων δεξιοτήτων, η εκπαίδευση στην επιχειρηματικότητα και η πρακτική εφαρμογή των επιχειρηματικών δεξιοτήτων θα επιτρέψουν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα να θέσουν τις γνώσεις και τους πόρους τους στην υπηρεσία των τοπικών/εθνικών/περιφερειακών κοινοτήτων τους.

Δραστηριότητες

Οι προτεινόμενες δραστηριότητες και τα αποτελέσματα των σχεδίων θα πρέπει να έχουν σαφή προστιθέμενη αξία για τους στοχευόμενους δικαιούχους. Ακολουθεί μη εξαντλητικός κατάλογος πιθανών δραστηριοτήτων:

• ανάπτυξη, δοκιμή και προσαρμογή καινοτόμων προγραμμάτων σπουδών όσον αφορά το περιεχόμενο [βασικές ικανότητες και εγκάρσιες δεξιότητες, (επιχειρηματικότητα, επίλυση προβλημάτων, πράσινες θέσεις εργασίας κ.λπ.)], τη δομή (δομημένα κατά ενότητες, κοινά...) και τις μεθόδους διδασκαλίας/μάθησης [συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ανοικτής και ευέλικτης μάθησης, εικονικής κινητικότητας, ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων, μικτής μάθησης, μαζικών ανοικτών διαδικτυακών προγραμμάτων (MOOC) κ.λπ.]·
• ανάπτυξη, δοκιμή και εφαρμογή νέων μεθόδων, εργαλείων και υλικών μάθησης (όπως νέα διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών, διδασκαλία και μάθηση με επίκεντρο τον εκπαιδευόμενο και με βάση πραγματικά προβλήματα) μέσω πρακτικής κατάρτισης και πρακτικής άσκησης των φοιτητών·
• εισαγωγή μεταρρυθμίσεων τύπου Μπολόνια (σύστημα τριών κύκλων, εργαλεία διαφάνειας όπως τα συστήματα ακαδημαϊκών μονάδων και το παράρτημα διπλώματος, η διασφάλιση ποιότητας, η αξιολόγηση, τα εθνικά/περιφερειακά πλαίσια προσόντων, η αναγνώριση προηγούμενης και μη τυπικής μάθησης κ.λπ.) σε θεσμικό επίπεδο·
• καθιέρωση προγραμμάτων πρακτικής κατάρτισης, πρακτικής άσκησης και μελέτης πραγματικών περιπτώσεων στις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία, τα οποία είναι πλήρως ενσωματωμένα στο πρόγραμμα σπουδών, αναγνωρίζονται και πιστοποιούνται·
• καθιέρωση διττών συστημάτων μάθησης που γεφυρώνουν τις σπουδές ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την ανώτερη βαθμίδα της δευτεροβάθμιας ΕΕΚ ως μέσου για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας των αποφοίτων·
• ανάπτυξη λύσεων για απαιτητικά ζητήματα και την προώθηση της καινοτομίας προϊόντων και διαδικασιών (μέσω της συνεργασίας φοιτητών, καθηγητών και επαγγελματιών)·
• ανάπτυξη και δοκιμή λύσεων για πιεστικές κοινωνικές απαιτήσεις που δεν καλύπτονται από την αγορά και απευθύνονται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες· αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων ή προκλήσεων σε σχέση με αλλαγές στις στάσεις και τις αξίες, τις στρατηγικές και τις πολιτικές, τις οργανωτικές δομές και διαδικασίες, τα συστήματα και τις υπηρεσίες παροχής·
• στήριξη της δημιουργίας κέντρων, εκκολαπτηρίων καινοτομίας, της μεταφοράς τεχνολογίας και των νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς και της ολοκλήρωσης της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας σε θεσμικό/περιφερειακό/εθνικό επίπεδο·
• ανάπτυξη και δοκιμή προγραμμάτων και δραστηριοτήτων συνεχούς εκπαίδευσης σε συνεργασία με επιχειρήσεις αλλά και σε ενδοεταιρικό επίπεδο·
• προγράμματα δοκιμής καινοτόμων μέτρων· ανταλλαγές φοιτητών, ερευνητών, διδακτικού προσωπικού και προσωπικού επιχειρήσεων για περιορισμένο χρονικό διάστημα· παροχή κινήτρων για συμμετοχή του προσωπικού επιχειρήσεων στη διδασκαλία και την έρευνα·
• μεταρρύθμιση των συστημάτων και δομών διακυβέρνησης και διαχείρισης σε θεσμικό επίπεδο (συμπεριλαμβανομένων των μεθόδων και συστημάτων διασφάλισης της ποιότητας, της οικονομικής διαχείρισης και της αυτονομίας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των διεθνών σχέσεων, των υπηρεσιών και της παροχής συμβουλών στους φοιτητές, του επαγγελματικού προσανατολισμού, των ακαδημαϊκών και ερευνητικών συμβουλίων κ.λπ.)·
• ανάπτυξη στρατηγικών και εργαλείων για τη διεθνοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (διεθνές άνοιγμα των αναλυτικών προγραμμάτων, συστήματα κινητικότητας μεταξύ ιδρυμάτων) και της ικανότητάς τους να δικτυώνονται αποτελεσματικά στον τομέα της έρευνας και της επιστημονικής και τεχνολογικής καινοτομίας (επιστημονική συνεργασία και μεταφορά γνώσεων κ.λπ.)·
• ανάπτυξη και δοκιμή λύσεων για πιεστικές κοινωνικές απαιτήσεις που δεν καλύπτονται από την αγορά και απευθύνονται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες· αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων ή προκλήσεων σε σχέση με αλλαγές στις στάσεις και τις αξίες, τις στρατηγικές και τις πολιτικές, τις οργανωτικές δομές και διαδικασίες, τα συστήματα και τις υπηρεσίες παροχής·
• ανάπτυξη λύσεων για απαιτητικά ζητήματα και την προώθηση της καινοτομίας προϊόντων και διαδικασιών (μέσω της συνεργασίας φοιτητών, καθηγητών και επαγγελματιών)·
• ανάπτυξη, προσαρμογή και εφαρμογή εργαλείων και μεθόδων για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, την αξιολόγηση/εκτίμηση, την επαγγελματοποίηση και την επαγγελματική εξέλιξη του ακαδημαϊκού και του διοικητικού προσωπικού, για την αρχική κατάρτιση των εκπαιδευτικών και τη συνεχή ανάπτυξη της σταδιοδρομίας τους.

Κριτηρια επιλεξιμοτητας — Σκέλος 1 και Σκέλος 2

Επιλέξιμοι συμμετέχοντες οργανισμοί (Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση;)

Για να είναι επιλέξιμοι, οι αιτούντες (δικαιούχοι και συνδεόμενες οντότητες, κατά περίπτωση) πρέπει να είναι νομικές οντότητες δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου που εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) ή οργανισμοί ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων·
• οργανισμοί ή ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην αγορά εργασίας ή στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας.

Οι οντότητες αυτές πρέπει να είναι εγκατεστημένες σε μία από τις επιλέξιμες χώρες:

• κράτος μέλος της ΕΕ,
• τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα,
• τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα από επιλέξιμη περιφέρεια. Οι επιλέξιμες περιφέρειες που καλύπτονται από τη δράση αυτή είναι οι περιφέρειες 1, 2² , 3, 5α, 6, 7α, 8α, 9, 10 και 11.

Συντονιστής

Μεταξύ των οντοτήτων που περιγράφονται ανωτέρω, μόνο ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) ή οργανισμοί ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορούν να είναι συντονιστές μιας αίτησης CBHE.

Γενικοί κανόνες για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα:

• Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε κράτος μέλος της ΕΕ ή σε τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα πρέπει να διαθέτουν έγκυρο Χάρτη Erasmus για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ECHE).
• Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που είναι εγκατεστημένα σε επιλέξιμες τρίτες χώρες μη συνδεδεμένες με το πρόγραμμα πρέπει να αναγνωρίζονται ως τέτοια από τις αρμόδιες αρχές με τις συνδεόμενες οντότητές τους (εάν υπάρχουν). Πρέπει να προσφέρουν πλήρη προγράμματα σπουδών που οδηγούν στην απόκτηση πτυχίων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αναγνωρισμένων τίτλων προσόντων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης³ .

Σκέλος 3 — Σχέδια διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων

Τα σχέδια στο πλαίσιο του παρόντος σκέλους στηρίζουν τις προσπάθειες σε τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, με σκοπό την ανάπτυξη συνεκτικών και βιώσιμων συστημάτων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την κάλυψη των κοινωνικοοικονομικών τους αναγκών και την επίτευξη των ευρέων φιλόδοξων στόχων τους για τη δημιουργία μιας οικονομίας που βασίζεται στη γνώση. Η ευρεία διάδοση και η αναβάθμιση των επιτυχημένων αποτελεσμάτων, καθώς και οι συνέργειες με τη συνεχιζόμενη ή υπό εξέλιξη στήριξη στον τομέα στο πλαίσιο διμερών προγραμμάτων στήριξης αποτελούν επίσης στοιχεία του παρόντος σκέλους. Τα σχέδια διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα καλύψουν τις ανάγκες επιλέξιμων τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, με σκοπό τη στήριξη της βιώσιμης συστημικής και διαρθρωτικής βελτίωσης και καινοτομίας στο επίπεδο του τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Με τη συμμετοχή των αρμόδιων εθνικών αρχών (ιδίως των υπουργείων Παιδείας) τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των ερευνητικών ιδρυμάτων και άλλων σχετικών αρχών/φορέων και ενδιαφερόμενων μερών, τα εν λόγω σχέδια:

• Θα προωθήσουν τη συνεργασία και την αμοιβαία μάθηση μεταξύ των εθνικών δημόσιων αρχών για την προώθηση της συστημικής βελτίωσης και της καινοτομίας στον τομέα της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
• Θα προωθήσουν συστήματα ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς, τα οποία μπορούν να παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες σε φοιτητές διαφορετικού υπόβαθρου ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στη μάθηση και να επιτύχουν. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με λιγότερες ευκαιρίες.
• Θα αυξήσουν τις ικανότητες των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, των φορέων που είναι αρμόδιοι για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση και των αρμόδιων αρχών (ιδίως υπουργείων) μέσω της συμμετοχής τους στον καθορισμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση μεταρρυθμιστικών διαδικασιών για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως όσον αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας, τη διακυβέρνηση και τη χρηματοδότηση.
• Θα προσδιορίσουν συνέργειες με πρωτοβουλίες της ΕΕ που είναι σε εξέλιξη στην τρίτη χώρα/-ες που δεν είναι συνδεδεμένη/-ες με το πρόγραμμα σε τομείς που καλύπτονται από το Erasmus+.

Κριτηρια επιλεξιμοτητας — Σκέλος 3

Επιλέξιμοι συμμετέχοντες οργανισμοί (Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση;)

Για να είναι επιλέξιμοι, οι αιτούντες (δικαιούχοι και συνδεόμενες οντότητες, κατά περίπτωση) πρέπει να είναι νομικές οντότητες δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου που εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) ή οργανισμοί ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων·
• οργανισμοί ή ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην αγορά εργασίας ή στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας.

Οι οντότητες αυτές πρέπει να είναι εγκατεστημένες σε μία από τις επιλέξιμες χώρες:

• κράτος μέλος της ΕΕ,
• τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα,
• τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα από επιλέξιμη περιφέρεια. Οι επιλέξιμες περιφέρειες που καλύπτονται από τη δράση αυτή είναι οι περιφέρειες 1, 2⁴ , 3⁵ , 5α, 6, 7α, 8α, 9, 10 και 11.

Συντονιστής

Μεταξύ των οντοτήτων που περιγράφονται ανωτέρω, μόνο ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) ή οργανισμοί ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορούν να είναι συντονιστές μιας αίτησης CBHE.

Γενικοί κανόνες για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα:

• Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε κράτος μέλος της ΕΕ ή σε τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα πρέπει να διαθέτουν έγκυρο Χάρτη Erasmus για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ECHE).
• Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που είναι εγκατεστημένα σε επιλέξιμες τρίτες χώρες μη συνδεδεμένες με το πρόγραμμα πρέπει να αναγνωρίζονται ως τέτοια από τις αρμόδιες αρχές με τις συνδεόμενες οντότητές τους (εάν υπάρχουν). Πρέπει να προσφέρουν πλήρη προγράμματα σπουδών που οδηγούν στην απόκτηση πτυχίων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αναγνωρισμένων τίτλων προσόντων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ³ .

Σύνθεση της κοινοπραξίας

Πρέπει να τηρείται η ακόλουθη ελάχιστη σύνθεση:

• τουλάχιστον 2 κράτη μέλη της ΕΕ ή τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα·
  • σε καθεμία από αυτές τις χώρες πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον 1 ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.
• τουλάχιστον 1 επιλέξιμη τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα·
  • σε κάθε συμμετέχουσα χώρα πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον 2 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα⁶ , καθώς και η αρμόδια εθνική αρχή (π.χ. υπουργείο) που είναι υπεύθυνη για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση στη χώρα.
• Ο αριθμός των συμμετεχόντων οργανισμών από τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα πρέπει να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τον αριθμό των συμμετεχόντων οργανισμών από κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα.

Γενικοί κανόνες για όλες τις κοινοπραξίες:

Όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα ελάχιστα κριτήρια για τη σύνθεση της κοινοπραξίας που περιγράφονται ανωτέρω, ένας οργανισμός ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν θα θεωρείται ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Γεωγραφική θέση (Τόπος των δραστηριοτήτων)

Οι δραστηριότητες πρέπει να πραγματοποιούνται στις χώρες των οργανισμών που συμμετέχουν στο σχέδιο.

Διάρκεια του σχεδίου

Τα σχέδια θα πρέπει κανονικά να διαρκούν 36 ή 48 μήνες (υπάρχει δυνατότητα παράτασης, εφόσον αιτιολογείται δεόντως και μέσω τροποποίησης).

Πού υποβάλλεται η αίτηση;

Στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EACEA) μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής υποβολής στην Πύλη «Ευκαιρίες χρηματοδότησης και υποβολής προσφορών» (FTOP).

Σκέλος 3

• Αναγνωριστικός κωδικός πρόσκλησης: ERASMUS-EDU-2024-CBHE
• Αναγνωριστικός κωδικός θέματος: ERASMUS-EDU-2024-CBHE-STRAND-3

Πότε υποβάλλεται η αίτηση;

Οι αιτούντες πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους για επιχορήγηση έως τις 8 Φεβρουαρίου στις 17:00:00 (ώρα Βρυξελλών).

Κριτηρια χορηγησης που εφαρμοζονται σε ολα τα σκελη

Το σχέδιο θα αξιολογείται με διαδικασία δύο σταδίων με βάση τα ακόλουθα κριτήρια:

Στάδιο 1

Συνάφεια του σχεδίου (μέγιστη βαθμολογία: 30 βαθμοί)

• Σκοπός: Η πρόταση εξετάζει σαφώς τις προκαθορισμένες περιφερειακές προτεραιότητες για την ή τις περιφέρειες-στόχους και είναι συναφής με τους στόχους και τις δραστηριότητες της δράσης CBHE και του σκέλους. Αποτελεί κατάλληλη απόκριση στις τρέχουσες ανάγκες και στους περιορισμούς της χώρας στόχου ή της περιφέρειας/-ών, καθώς και των ομάδων-στόχων και των τελικών δικαιούχων. Λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των στοχευόμενων συμμετεχόντων με λιγότερες ευκαιρίες. Η πρόταση ανταποκρίνεται στις πρωταρχικές προτεραιότητες της ΕΕ.
• Αξίες της ΕΕ: η πρόταση αφορά τον σεβασμό και την προώθηση των κοινών αξιών της ΕΕ, όπως ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων.
• Στόχοι: οι στόχοι βασίζονται στην ορθή ανάλυση των αναγκών· είναι σαφώς καθορισμένοι και συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι, εφικτοί, ρεαλιστικοί και χρονικά προσδιορισμένοι. Αντιμετωπίζουν ζητήματα που αφορούν τους συμμετέχοντες οργανισμούς (σύμφωνα με τη στρατηγική εκσυγχρονισμού, ανάπτυξης και διεθνοποίησης των στοχευόμενων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων) και τις αναπτυξιακές στρατηγικές για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση στις επιλέξιμες τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα.
• Σύνδεση με την πολιτική και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ: η πρόταση λαμβάνει υπόψη και ενισχύει τη συμπληρωματικότητα/τις συνέργειες με τη στρατηγική Global Gateway (συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων και άλλων παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ) και άλλους φορείς (χορηγούς, δημόσιους και ιδιωτικούς), κατά περίπτωση.
• Ενωσιακή προστιθέμενη αξία: η πρόταση καταδεικνύει ότι παρόμοια αποτελέσματα δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν χωρίς τη συνεργασία των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από τα κράτη μέλη της ΕΕ ή τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα και χωρίς τη χρηματοδότηση της ΕΕ.

Ειδικότερα για το σκέλος 2

Η πρόταση παρέχει σαφή ανάλυση του τρόπου με τον οποίο ο τομέας παρέμβασης ανταποκρίνεται στους τομείς προτεραιότητας για κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και αυτονομία στη συγκεκριμένη περιφέρεια και επικεντρώνεται σε καινοτόμα στοιχεία και σε προηγμένες μεθόδους και τεχνικές στον συγκεκριμένο τομέα παρέμβασης.

Ειδικότερα για το σκέλος 3

Η πρόταση αφορά τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό του ή των συστημάτων ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με τις αναπτυξιακές στρατηγικές των στοχευόμενων τρίτων χωρών που δεν συνδέονται με το πρόγραμμα.

Ποιότητα του σχεδιασμού και της υλοποίησης του σχεδίου (μέγιστη βαθμολογία: 30 βαθμοί)

• Συνοχή: ο γενικότερος σχεδιασμός του σχεδίου διασφαλίζει συνέπεια μεταξύ των στόχων, της μεθοδολογίας, των δραστηριοτήτων και του προτεινόμενου προϋπολογισμού του σχεδίου. Η πρόταση παρουσιάζει μια συνεκτική και ολοκληρωμένη δέσμη κατάλληλων δραστηριοτήτων οι οποίες καλύπτουν τις διαπιστωμένες ανάγκες και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
• Μεθοδολογία: το σκεπτικό της παρέμβασης είναι καλής ποιότητας, οι προγραμματισμένες εκροές και τα αποτελέσματα είναι συνεκτικά και εφικτά, και οι βασικές παραδοχές και οι κίνδυνοι έχουν προσδιοριστεί με σαφήνεια. Η δομή και το περιεχόμενο του εννοιολογικού πλαισίου (Logical Framework Matrix – LFM) είναι επαρκή, δηλαδή η επιλογή αντικειμενικά επαληθεύσιμων δεικτών, η διαθεσιμότητα των δεδομένων, τα δεδομένα βάσης, οι τιμές-στόχοι κ.λπ.
• Πρόγραμμα εργασίας: ποιότητα και αποτελεσματικότητα του προγράμματος εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού στον οποίο οι πόροι που έχουν διατεθεί στις δέσμες εργασιών συμφωνούν με τους στόχους και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματά τους· η σχέση μεταξύ των πόρων και των αναμενόμενων αποτελεσμάτων είναι επαρκής και το πρόγραμμα εργασίας είναι ρεαλιστικό, με σαφώς καθορισμένες δραστηριότητες, χρονοδιαγράμματα, σαφή παραδοτέα και ορόσημα.
• Προϋπολογισμός: η πρόταση είναι οικονομικά αποδοτική και κατανέμει τους κατάλληλους χρηματοδοτικούς πόρους που απαιτούνται για την επιτυχή υλοποίηση του σχεδίου.
• Ποιοτικός έλεγχος: τα μέτρα ελέγχου (συνεχής αξιολόγηση της ποιότητας, αξιολογήσεις από ομοτίμους, δραστηριότητες συγκριτικής αξιολόγησης, μέτρα αντιμετώπισης κ.λπ.) και οι δείκτες ποιότητας διασφαλίζουν ότι η υλοποίηση του σχεδίου είναι υψηλού επιπέδου.
• Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: το σχέδιο σχεδιάζεται με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και ενσωματώνει πράσινες πρακτικές (π.χ. πράσινη μετακίνηση) στις διάφορες φάσεις του σχεδίου.

Ποιότητα της σύμπραξης και των ρυθμίσεων συνεργασίας (μέγιστη βαθμολογία: 20 βαθμοί)

• Διαχείριση: προβλέπονται ρυθμίσεις αποτελεσματικής διαχείρισης. Τα χρονοδιαγράμματα, οι δομές διακυβέρνησης, οι ρυθμίσεις συνεργασίας και οι ευθύνες καθορίζονται αναλυτικά και χαρακτηρίζονται από ρεαλισμό.
• Σύνθεση: η εταιρική σχέση συγκεντρώνει κατάλληλο συνδυασμό οργανισμών με τις αναγκαίες ικανότητες που σχετίζονται με τους στόχους της πρότασης και τις ιδιαιτερότητες του σκέλους· η πρόταση περιλαμβάνει τους πλέον κατάλληλους και ποικίλους μη ακαδημαϊκούς εταίρους. Για τις χώρες της περιφέρειας 2: για τα σκέλη 1 και 2 θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια στα οποία συμμετέχουν ΑΕΙ από περιφέρειες που δεν είναι περιφέρειες πρωτευουσών και/ή από αγροτικές και/ή πιο απομακρυσμένες περιφέρειες. Για τις χώρες των περιφερειών 5α, 6, 7α, 8α: για τα σκέλη 1 και 2 θα δοθεί προτεραιότητα σε σχέδια στα οποία συμμετέχουν ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ή οργανισμοί από λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
• Καθήκοντα: οι ρόλοι και τα καθήκοντα ανατίθενται με βάση την ειδική τεχνογνωσία, τα προφίλ και την πείρα του κάθε εταίρου και είναι κατάλληλα.
• Συνεργασία: προτείνονται αποτελεσματικοί μηχανισμοί ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική συνεργασία, επικοινωνία και επίλυση συγκρούσεων μεταξύ των οργανισμών-εταίρων και άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών.
• Δέσμευση: η συνεισφορά των εταίρων σχεδίου είναι σημαντική, χρήσιμη και συμπληρωματική· η πρόταση καταδεικνύει τη συμμετοχή, τη δέσμευση και την ανάληψη ευθύνης από τους εταίρους όσον αφορά τους ειδικούς στόχους και τα αποτελέσματα του σχεδίου, ιδίως από τις τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα.

Ειδικότερα για το σκέλος 2

Η πρόταση περιλαμβάνει συναφείς μη ακαδημαϊκούς οργανισμούς και ενδιαφερόμενα μέρη που θα παράσχουν καινοτόμο προστιθέμενη αξία στους στόχους της πρότασης. Για προτάσεις που αποσκοπούν στη στήριξη αλυσίδων αξίας σε βασικούς τομείς προτεραιότητας των επενδύσεων σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ο ιδιωτικός τομέας περιλαμβάνεται στη σύμπραξη και συμμετέχει σαφώς σε όλα τα απαραίτητα επίπεδα.

Ειδικότερα για το σκέλος 3

Η πρόταση καταδεικνύει ότι οι εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην καθοδήγηση και την υλοποίηση της δράσης.

Βιωσιμότητα, αντίκτυπος και διάδοση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων (μέγιστη βαθμολογία: 20 βαθμοί)

• Αξιοποίηση: η πρόταση καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματα του σχεδίου θα χρησιμοποιηθούν από τους εταίρους και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλιστούν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα (συμπεριλαμβανομένου του πεδίου για αναπαραγωγή και διεύρυνση του αποτελέσματος της δράσης σε τομεακό, καθώς και σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή διεθνές επίπεδο) και παρέχει τα μέσα για τη μέτρηση της αξιοποίησης εντός του χρονοδιαγράμματος χρηματοδότησης του έργου και μετέπειτα.
• Διάδοση: η πρόταση προβλέπει ένα σαφές και αποτελεσματικό σχέδιο για τη διάδοση των αποτελεσμάτων και περιλαμβάνει τις κατάλληλες δραστηριότητες και το χρονοδιάγραμμά τους, τα μέσα και τους διαύλους, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διάδοση των αποτελεσμάτων και των οφελών σε όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη και στο μη συμμετέχον κοινό, διά της προσέγγισης και της προσέλκυσης των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών στα αποτελέσματα εντός του χρονοδιαγράμματος χρηματοδότησης του σχεδίου και μετέπειτα.
• Αντίκτυπος: η πρόταση εξασφαλίζει απτό αντίκτυπο στις ομάδες-στόχους της και στα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό, εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Περιλαμβάνει μέτρα, καθώς και στόχους και δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και την αξιολόγηση του αναμενόμενου αντίκτυπου (βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) σε ατομικό, θεσμικό και συστημικό επίπεδο.
• Βιωσιμότητα: η πρόταση διευκρινίζει τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματα του σχεδίου θα διατηρηθούν οικονομικά (μετά τη λήξη της χρηματοδότησης του σχεδίου) και, σε θεσμικό επίπεδο, (δραστηριότητες και υπηρεσίες που θα εξακολουθούν να υπάρχουν) τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλιστεί η τοπική ιδιοκτησία και, κατά περίπτωση, τον τρόπο με τον οποίο ο ιδιωτικός τομέας θα συμμετάσχει κατά τη διάρκεια και μετά τη λήξη της χρηματοδότησης του σχεδίου).

Ειδικότερα για το σκέλος 1

• Η πρόταση διασφαλίζει τη συνεχή και βιώσιμη αντιμετώπιση των υφιστάμενων εμποδίων και την αύξηση της προσβασιμότητας των φοιτητών/του προσωπικού με λιγότερες ευκαιρίες στις ευκαιρίες μάθησης και τους πόρους που προσφέρουν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
• Η πρόταση ενδέχεται να αυξήσει τις ικανότητες διεθνούς συνεργασίας των ιδρυμάτων σε τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα.

Ειδικότερα για το σκέλος 2

• Η πρόταση εξασφαλίζει σημαντικό αντίκτυπο στα ιδρύματα των τρίτων χωρών που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στον τομέα της καινοτομίας και τον εκσυγχρονισμό της διακυβέρνησής τους, το άνοιγμά τους στην κοινωνία γενικότερα, στην αγορά εργασίας και στον ευρύτερο κόσμο.
• Η πρόταση καταδεικνύει τις δυνατότητές της να επηρεάσει ευρύτερα την κοινωνία και/ή τον οικονομικό τομέα.

Ειδικότερα για το σκέλος 3

• Η πρόταση καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματα του σχεδίου θα οδηγήσουν σε μεταρρυθμίσεις πολιτικής ή σε εκσυγχρονισμό της ανώτατης/τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε συστημικό επίπεδο.

Οι αιτήσεις μπορούν να συγκεντρώσουν ως 100 βαθμούς. Για να εξεταστεί η δυνατότητα χρηματοδότησής τους, οι προτάσεις πρέπει να συγκεντρώνουν τουλάχιστον 60 βαθμούς (από τους 100 βαθμούς συνολικά). Επιπλέον, πρέπει να συγκεντρώνουν τουλάχιστον το ήμισυ της μέγιστης βαθμολογίας σε καθεμία από τις κατηγορίες των κριτηρίων χορήγησης που αναφέρονται παραπάνω (δηλαδή τουλάχιστον 15 βαθμούς στις κατηγορίες «Συνάφεια του σχεδίου» και «Ποιότητα του σχεδιασμού και της υλοποίησης του σχεδίου» και 10 βαθμούς στις κατηγορίες «Ποιότητα της σύμπραξης και των ρυθμίσεων συνεργασίας» και «Αντίκτυπος»).

Θα δίνεται προτεραιότητα στις προτάσεις ex aequo σύμφωνα με τη βαθμολογία που έχουν λάβει για το κριτήριο χορήγησης «Συνάφεια». Σε περίπτωση ισοβαθμίας, η προτεραιότητα θα βασίζεται στη βαθμολογία τους για το κριτήριο «Ποιότητα του σχεδιασμού και της υλοποίησης του σχεδίου». Σε περίπτωση ισοβαθμίας, η προτεραιότητα θα βασίζεται στη βαθμολογία τους για το κριτήριο «Αντίκτυπος».

Εάν αυτό δεν επιτρέπει τον καθορισμό της προτεραιότητας, μπορεί να εφαρμοστεί περαιτέρω ιεράρχηση με την εξέταση του συνολικού χαρτοφυλακίου σχεδίων και της δημιουργίας θετικών συνεργειών μεταξύ των σχεδίων ή με βάση άλλους παράγοντες που σχετίζονται με τους στόχους της πρόσκλησης. Οι παράγοντες αυτοί τεκμηριώνονται στην έκθεση της ειδικής ομάδας.

Στη συνέχεια, οι προτάσεις θα κατατάσσονται κατά φθίνουσα σειρά ανά περιφέρεια και ανά σκέλος.

Σταδιο 2

Σε δεύτερο στάδιο, για τις προτάσεις που προτείνονται από την επιτροπή αξιολόγησης για χρηματοδότηση (και τον εφεδρικό πίνακα), θα ζητηθεί η γνώμη της/των αντιπροσωπείας/-ών της ΕΕ στη/στις σχετική/-ές επιλέξιμη/-ες τρίτη/-ες χώρα/-ες που δεν είναι συνδεδεμένη/-ες με το πρόγραμμα.

Μόνο τα σχέδια που έχουν περάσει επιτυχώς τη διαβούλευση με την/τις αντιπροσωπεία/-ες της ΕΕ θα διατηρηθούν για χρηματοδότηση από την ΕΕ, εντός των ορίων του διαθέσιμου προϋπολογισμού ανά περιφέρεια.

Προβλέπεται ενδεικτικός προϋπολογισμός για καθένα από τα τρία σκέλη, ωστόσο, είναι δυνατή η μεταφορά πιστώσεων από ένα σκέλος σε άλλο.

Συμπληρωματικες πληροφοριες

Η αποδοχή της αίτησης δεν δημιουργεί την υποχρέωση καταβολής χρηματοδότησης που είναι ίση με το ποσό που αιτήθηκε ο αιτών. Η αιτούμενη χρηματοδότηση μπορεί να μειωθεί βάσει των χρηματοδοτικών κανόνων που ισχύουν για τα σκέλη της δράσης και βάσει των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης.

Κατά γενικό κανόνα και εντός των ορίων των υπαρχόντων εθνικών και ευρωπαϊκών νομικών πλαισίων, τα αποτελέσματα θα πρέπει να διατίθενται ως ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι και να δημοσιεύονται στις πλατφόρμες ενημέρωσης των αντίστοιχων επαγγελματικών οργανώσεων, τομέων ή αρμόδιων αρχών. Η πρόταση θα περιγράφει τον τρόπο με τον οποίον τα δεδομένα, το υλικό, τα έγγραφα, η δραστηριότητα σε οπτικοακουστικά μέσα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης που παράγονται θα διατίθενται ελεύθερα και θα προωθούνται μέσω ανοικτών αδειών χωρίς να προβλέπει δυσανάλογους περιορισμούς.

Οργανωση σχεδιου

Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα σημεία:

1. Δέσμευση των ιδρυμάτων-εταίρων ως προς το σχέδιο

Ένα αποτελεσματικό σχέδιο CBHE πρέπει να διασφαλίζει την ισχυρή συμμετοχή όλων των ιδρυμάτων-εταίρων, ιδίως εκείνων στις τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα. Η από κοινού ανάληψη ευθύνης για την κατάρτιση της πρότασης θα τα καταστήσει υπεύθυνα για τα αποτελέσματα του σχεδίου και τη βιωσιμότητά του. Στα σχέδια CBHE μπορούν να συμμετέχουν «Συνεργαζόμενοι εταίροι» που συμβάλλουν στην εφαρμογή των συγκεκριμένων στόχων/δραστηριοτήτων του σχεδίου ή υποστηρίζουν τη διάδοση και τη βιωσιμότητα του σχεδίου. Όσον αφορά θέματα διαχείρισης των συμβάσεων, οι «Συνεργαζόμενοι εταίροι» δεν θεωρούνται μέρος της σύμπραξης και δεν λαμβάνουν χρηματοδότηση.

2. Αναλύσεις αναγκών

Η αξιολόγηση των αναγκών αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη μιας πρότασης CBHE. Σκοπός της εκτίμησης αναγκών είναι να προσδιοριστούν οι τομείς/πεδία που πρέπει να ενισχυθούν, καθώς και οι λόγοι των ελλείψεων στους εν λόγω τομείς. Τα παραπάνω αποτελούν, στη συνέχεια, τη βάση για τον σχεδιασμό κατάλληλων παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των ελλείψεων και, ως εκ τούτου, για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των ΑΕΙ.

3. Υλοποίηση και παρακολούθηση

Μόλις ολοκληρωθούν οι αναλύσεις αναγκών, μπορεί να καταρτιστεί σχέδιο υλοποίησης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που έχουν εντοπιστεί.

Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα βασικά στοιχεία:

• Εκσυγχρονισμός/νέα προγράμματα σπουδών: Όσον αφορά τα σχέδια που περιλαμβάνουν «ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών» αναμένεται να περιλαμβάνουν κατάρτιση του διδακτικού προσωπικού και να αντιμετωπίζουν τα συναφή θέματα, όπως η διασφάλιση της ποιότητας και η απασχολησιμότητα των αποφοίτων, μέσω σύνδεσης με την αγορά εργασίας. Τα προγράμματα σπουδών θα πρέπει να είναι επίσημα αναγνωρισμένα και/ή αδειοδοτημένα πριν από το πέρας της περιόδου χρηματοδότησης του σχεδίου. Η διδασκαλία νέων ή επικαιροποιημένων προγραμμάτων πρέπει να ξεκινά κατά τη διάρκεια ζωής του σχεδίου με επαρκή αριθμό φοιτητών και μετεκπαιδευμένων εκπαιδευτικών και να πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια τουλάχιστον του ενός τρίτου της συνολικής διάρκειας του σχεδίου. Η κατάρτιση στο πλαίσιο των σχεδίων μεταρρύθμισης των προγραμμάτων σπουδών μπορεί να απευθύνεται, επίσης, στο διοικητικό προσωπικό, όπως το προσωπικό βιβλιοθήκης, το προσωπικό εργαστηρίων και το προσωπικό ΤΠ. Συνιστάται θερμά στα εκσυγχρονισμένα προγράμματα σπουδών των σχεδίων να ενσωματώνονται θέσεις πρακτικής άσκησης για φοιτητές στην επιχείρηση. Οι θέσεις εργασίας πρακτικής άσκησης πρέπει να έχουν εύλογη διάρκεια ώστε να επιτρέπουν την απόκτηση των απαραίτητων δεξιοτήτων.
• Συμμετοχή των φοιτητών: Τα σχέδια θα πρέπει να προβλέπουν τη συμμετοχή των φοιτητών (π.χ. στην εκπόνηση νέων προγραμμάτων σπουδών) και αυτό όχι μόνο κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής/πιλοτικής φάσης του σχεδίου.
• Κινητικότητα προσωπικού και φοιτητών: Η κινητικότητα πρέπει να αφορά κυρίως φοιτητές και προσωπικό από τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα και να απευθύνεται: σε προσωπικό (π.χ. διευθυντές, προσωπικό μεταφοράς έρευνας και τεχνολογίας, τεχνικό και διοικητικό προσωπικό) με επίσημη σύμβαση στα δικαιούχα ιδρύματα το οποίο συμμετέχει στο σχέδιο· σε φοιτητές [σε σύντομο κύκλο, πρώτο κύκλο (πτυχίο ή ισοδύναμο), δεύτερο κύκλο (μεταπτυχιακό ή ισοδύναμο) και τρίτο ή διδακτορικό κύκλο] εγγεγραμμένους σε ένα από τα ιδρύματα δικαιούχους. Η κινητικότητα φοιτητών εντός και μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών συνδεδεμένων με το πρόγραμμα δεν είναι επιλέξιμη. Η κινητικότητα πρέπει να έχει εύλογη διάρκεια, ώστε να εξασφαλίζεται η μάθηση και η απόκτηση των απαραίτητων δεξιοτήτων σύμφωνα με τους στόχους του σχεδίου και θα πρέπει κανονικά να έχει διάρκεια μικρότερη από μία εβδομάδα. Συνιστάται να συνδυάζεται η φυσική με την εικονική κινητικότητα. Η εικονική κινητικότητα μπορεί να χρησιμοποιείται για την προετοιμασία, την υποστήριξη και την παρακολούθηση της κινητικότητας με φυσική παρουσία. Μπορεί επίσης να διοργανώνεται για την υποστήριξη ατόμων με ειδικές ανάγκες ή λιγότερες ευκαιρίες, ώστε να μπορούν να υπερβαίνουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όσον αφορά τη συμμετοχή τους σε μακροχρόνια κινητικότητα με φυσική παρουσία.
• Η διασφάλιση ποιότητας πρέπει να αποτελεί συστατικό στοιχείο του σχεδίου, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα σχέδια CBHE αποφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα και επιτυγχάνουν αντίκτυπο που υπερβαίνει την ίδια τη σύμπραξη. Πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μέτρα ποιοτικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των δεικτών και των κριτηρίων συγκριτικής αξιολόγησης, ώστε να εξασφαλίζεται η ποιοτική, έγκαιρη και οικονομικά αποδοτική υλοποίηση του σχεδίου.
• Συμφωνία κοινοπραξίας: Για πρακτικούς και νομικούς λόγους, συνιστάται θερμά η θέσπιση εσωτερικών ρυθμίσεων μεταξύ των μελών της κοινοπραξίας που να επιτρέπουν την αντιμετώπιση έκτακτων ή απρόβλεπτων περιστάσεων.  Θα μπορούσε να υπογραφεί από τα μέλη της κοινοπραξίας κατά την έναρξη του σχεδίου.
• Εξοπλισμός: Ως επιλέξιμη δαπάνη θεωρείται μόνο η αγορά εξοπλισμού που σχετίζεται άμεσα με τους στόχους του σκέλους και έχει πραγματοποιηθεί το αργότερο 12 μήνες πριν από τη λήξη του σχεδίου. Ο εξοπλισμός προορίζεται αποκλειστικά για τα ΑΕΙ των τρίτων χωρών που δεν συνδέονται με το πρόγραμμα που περιλαμβάνεται στη σύμπραξη, και πρέπει να καταγράφεται στον επίσημο κατάλογο των ΑΕΙ για τα οποία αγοράζεται.
• Αντίκτυπος και βιωσιμότητα: Τα σχέδια CBHE αναμένεται να έχουν μακροπρόθεσμο διαρθρωτικό αντίκτυπο στις επιλέξιμες τρίτες χώρες που δεν συνδέονται με το πρόγραμμα. Οι προτάσεις θα πρέπει να καταδεικνύουν τον αναμενόμενο αντίκτυπο στα τρία επίπεδα (ατομικό, θεσμικό και συστημικό), κατά περίπτωση, και θα πρέπει να καθορίζουν μεθοδολογία και να προσδιορίζουν εργαλεία για τη μέτρησή του.
• Φιλική προς το περιβάλλον υλοποίηση: Τα σχέδια θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη περιβαλλοντικά ορθές πρακτικές κατά την υλοποίηση των δραστηριοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του σχεδίου. Τα σχέδια αναμένεται να καταγράφουν και να υπολογίζουν συστηματικά το σχετικό με τις μεταφορές ατομικό αποτύπωμα άνθρακα των συμμετεχόντων.
• Ανοικτή πρόσβαση: Η πρόταση θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι το υλικό, τα έγγραφα και τα μέσα που παράγονται θα διατίθενται ελεύθερα και θα προωθούνται μέσω ανοικτών αδειών χωρίς δυσανάλογους περιορισμούς.

Ποιοι ειναι οι κανονες χρηματοδοτησης;

Για τη δράση αυτή ακολουθείται ένα μοντέλο χρηματοδότησης με κατ’ αποκοπήν ποσό. Το ποσό της συνεισφοράς ενιαίου κατ’ αποκοπήν ποσού θα καθορίζεται για κάθε επιχορήγηση με βάση τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό της δράσης που προτείνουν οι αιτούντες. Η χορηγούσα αρχή θα καθορίζει το κατ’ αποκοπήν ποσό κάθε επιχορήγησης με βάση την πρόταση, το αποτέλεσμα της αξιολόγησης, το ποσοστό χρηματοδότησης 90 % και το ανώτατο ποσό επιχορήγησης.

Το ποσό επιχορήγησης της ΕΕ ανά σχέδιο είναι ως εξής:

• για το σκέλος 1 — Ενίσχυση της πρόσβασης στη συνεργασία στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση: μεταξύ 200 000 EUR και 400 000 EUR ανά σχέδιο
• για το σκέλος 2 — Συμπράξεις για τον μετασχηματισμό στην ανώτατη/τριτοβάθμια εκπαίδευση: μεταξύ 400 000 EUR και 800 000 EUR ανά σχέδιο
• για το σκέλος 3 — Σχέδια διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων: μεταξύ 600 000 EUR και 1 000 000 EUR ανά σχέδιο.

Πώς καθορίζεται το κατ’ αποκοπήν ποσό του σχεδίου;

Οι αιτούντες πρέπει να συμπληρώσουν έναν αναλυτικό πίνακα προϋπολογισμού σύμφωνα με το έντυπο αίτησης, λαμβάνοντας υπόψη τα παρακάτω σημεία:

• ο προϋπολογισμός θα πρέπει να αναλύεται, ανάλογα με την περίπτωση, ανά δικαιούχο/-ους και να οργανώνεται σε συνεκτικές δέσμες εργασιών (να χωρίζεται, για παράδειγμα, στις κατηγορίες «διαχείριση σχεδίου», «κατάρτιση», «διοργάνωση εκδηλώσεων», «προετοιμασία και υλοποίηση δραστηριοτήτων κινητικότητας», «επικοινωνία και διάδοση», «διασφάλιση ποιότητας», «εξοπλισμός» κ.λπ.)·
• η πρόταση πρέπει να περιγράφει τις δραστηριότητες / τα παραδοτέα που καλύπτει κάθε δέσμη εργασιών·
• οι αιτούντες πρέπει να παρέχουν στην πρότασή τους ανάλυση των εκτιμώμενων δαπανών στην οποία θα παρουσιάζεται το ποσοστό ανά δέσμη εργασιών (και, εντός κάθε δέσμης εργασιών, το ποσοστό που αντιστοιχεί σε κάθε δικαιούχο και συνδεόμενη οντότητα)·
• οι περιγραφόμενες δαπάνες μπορούν να καλύπτουν τις δαπάνες προσωπικού, τις δαπάνες μετακίνησης και διαβίωσης, τις δαπάνες εξοπλισμού και υπεργολαβικής ανάθεσης, καθώς και άλλες δαπάνες (όπως διάδοση των πληροφοριών, δημοσίευση ή μετάφραση).

• Οι δαπάνες για τον εξοπλισμό θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν κατ’ ανώτατο όριο το 35 % της χορηγούμενης επιχορήγησης της ΕΕ και η επιχορήγηση της ΕΕ θα καλύπτει το 100 % των επιλέξιμων δαπανών.
• Οι υπεργολαβίες θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν κατ’ ανώτατο όριο το 10 % της χορηγούμενης επιχορήγησης της ΕΕ.
• Δεν επιτρέπεται η χρηματοδοτική στήριξη σε τρίτους.
• Επιτρέπονται οι δαπάνες που σχετίζονται με εθελοντές που συμμετέχουν στο σχέδιο. Έχουν τη μορφή μοναδιαίου κόστους, όπως ορίζεται στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με το μοναδιαίο κόστος για εθελοντές⁷ .
• Το μοναδιαίο κόστος ΜΜΕ δεν επιτρέπεται.

Οι προτάσεις θα αξιολογούνται σύμφωνα με τις συνήθεις διαδικασίες αξιολόγησης με τη συνδρομή εσωτερικών και/ή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων. Οι εμπειρογνώμονες θα αξιολογούν την ποιότητα των προτάσεων με βάση τις απαιτήσεις που καθορίζονται στην πρόσκληση και τον αναμενόμενο αντίκτυπο, την ποιότητα και την αποδοτικότητα της δράσης.

Τα επιτεύγματα του σχεδίου θα αξιολογούνται με βάση τα ολοκληρωθέντα αποτελέσματα. Το σύστημα χρηματοδότησης θα επιτρέψει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στα αποτελέσματα παρά στις εισροές, δίνοντας έτσι έμφαση στην ποιότητα και το επίπεδο επίτευξης των μετρήσιμων στόχων.

Περισσότερες λεπτομέρειες παρέχονται στο μέρος Γ «Έλεγχος των χρηματοδοτικών όρων», καθώς και στο υπόδειγμα συμφωνίας επιχορήγησης που διατίθεται στην Πύλη ευκαιριών χρηματοδότησης και συμβάσεων (FTOP): https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home  n/guidance/unit-cost-decision-volunteers_en.pdf  

Footnote

1. Βλ. ορισμό του νεοεισερχόμενου οργανισμού στο μέρος Δ — Γλωσσάριο όρων. ↩ back
2. Οι οργανισμοί από τη Λευκορωσία (περιφέρεια 2) δεν είναι επιλέξιμοι για συμμετοχή σε αυτή τη δράση. ↩ back
3. 3 a b Τριτοβάθμια εκπαίδευση τουλάχιστον επιπέδου 5 σύμφωνα με τη ∆ιεθνή Τυποποιημένη Ταξινόμηση της Εκπαίδευσης (ISCED 2013). Η μεταδευτεροβάθμια μη ανώτατη εκπαίδευση του επιπέδου 4 ISCED 2011 δεν είναι αποδεκτή.
4. Οι οργανισμοί από τη Λευκορωσία (περιφέρεια 2) δεν είναι επιλέξιμοι για συμμετοχή σε αυτή τη δράση. ↩ back
5. Οι οργανισμοί από τη Συρία (περιφέρεια 3) δεν είναι επιλέξιμοι για συμμετοχή σε αυτό το σκέλος. ↩ back
6. Εξαίρεση: στις τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα, όταν ο αριθμός των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που αναγνωρίζονται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές είναι μικρότερος από 5 σε όλη τη χώρα ή σε περιπτώσεις όπου ένα μόνο ίδρυμα αντιπροσωπεύει πάνω από το 50 % του συνόλου των φοιτητών της χώρας, οι αιτήσεις που περιλαμβάνουν ένα μόνο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα από τις εν λόγω χώρες θα γίνονται δεκτές. ↩ back
7. https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/docs/2021-2027/common/guidance/unit-cost-decision-volunteers_en.pdf  ↩ back