In het kader van de inclusiemaatregel DiscoverEU kunnen organisaties en informele groepen jongeren steun krijgen voor projecten die kansarme jongeren in staat stellen op gelijke voet met hun leeftijdgenoten deel te nemen aan DiscoverEU.

DiscoverEU biedt 18-jarigen de kans om korte tijd alleen of in een groep met de trein of, waar nodig, met andere vervoermiddelen door Europa te reizen. De doelstellingen zijn:

• jongeren de kans geven meer te weten te komen over Europa en ook in Europa kansen te ontdekken voor hun toekomstige opleiding en levenskeuzes;
• jongeren uitrusten met waardevolle kennis, levensvaardigheden en competenties;
• verbinding en interculturele dialoog tussen jongeren aanmoedigen;
• bij jongeren het gevoel bevorderen dat zij bij de Europese Unie horen;
• jongeren inspireren om duurzaam reizen te omarmen en hen in het algemeen milieubewust te maken.

Doelstellingen van de actie

Het aspect “inclusie” van DiscoverEU wordt bevorderd door kansarme deelnemers extra steun te bieden om Europa te verkennen.

De inclusiemaatregel DiscoverEU is er meer specifiek op gericht om:

• kansarme jongeren te benaderen die deze aanvraag niet op eigen initiatief zouden indienen;
• de hindernissen te overwinnen die deze jongeren beletten om rechtstreeks deel te nemen aan de algemene aanvraagronde van DiscoverEU en hen de nodige steun te verlenen zodat zij kunnen reizen;
• de ontwikkeling van competenties en vaardigheden van kansarme jongeren die deelnemen aan DiscoverEU prikkelen en bevorderen.

Beleidscontext

De EU-strategie voor jongeren 2019‑2027 stelt een kader vast voor Europese samenwerking in jeugdzaken, op grond van de mededeling van de Commissie “Jongeren betrekken, verbinden en versterken: een nieuwe EU-strategie voor jongeren” van 22 mei 2018. Met de strategie worden jongeren aangemoedigd deel te nemen aan het democratische leven, wordt hun maatschappelijke betrokkenheid en burgerzin gesteund en wordt ernaar gestreefd dat alle jongeren over de nodige middelen beschikken om te participeren in de samenleving. De EU-strategie voor jongeren omvat ook de EU-jongerendialoog. In het kader van dat proces zijn in 2018 elf Europese jeugddoelstellingen ontwikkeld. Deze doelstellingen brengen sectoroverschrijdende gebieden in kaart die van invloed zijn op het leven van jongeren en wijzen op uitdagingen. De EU-strategie voor jongeren moet bijdragen tot de verwezenlijking van deze visie van jongeren. In haar kerngebied “Verbinden” bevordert de EU-strategie voor jongeren de contacten, relaties en uitwisseling van ervaringen tussen jongeren als een onontbeerlijke troef voor de toekomstige ontwikkeling van de EU. Deze verbondenheid tussen jongeren kan het best worden gestimuleerd aan de hand van verschillende vormen van mobiliteit. Eén daarvan is DiscoverEU. EU-strategie voor jongeren Europese Jongerensite (europa.eu)

Beschrijving van de activiteiten

DiscoverEU inclusieactie

Met de inclusiemaatregel DiscoverEU kunnen één tot vijf kansarme jongeren uit hetzelfde land gedurende een korte periode samen door Europa reizen. De leerperiode omvat de planning, voorbereiding, uitvoering voor en tijdens de DiscoverEU-reis, evenals de follow-up na de reis.

De volgende activiteiten komen niet in aanmerking voor subsidieverlening in het kader van DiscoverEU: academische studiereizen; uitwisselingsactiviteiten die gericht zijn op het maken van financiële winst; uitwisselingsactiviteiten die kunnen worden beschouwd als tournees, statutaire vergaderingen, door volwassenen gegeven opleidingscursussen voor jongeren.

Een project opzetten

Een project wordt uitgevoerd door een organisatie of een informele groep jongeren, die een of meer (groepen) deelnemers op DiscoverEU-reis stuurt. De organisatie moet voordeel halen uit haar deelname aan de inclusiemaatregel DiscoverEU en het project moet dan ook voldoen aan de doelstellingen van de organisatie en inspelen op haar behoeften. Samenwerking met belanghebbenden in andere landen die activiteiten kunnen aanbieden¹  of de deelnemers kunnen ondersteunen, bijvoorbeeld als gastheer enz., is mogelijk.

Een project verloopt in vier stadia: planning, voorbereiding, uitvoering en follow-up. Zowel de deelnemende organisaties als de jongeren die bij de activiteiten betrokken zijn, moeten een actieve rol opnemen tijdens al die stadia en op die manier hun leerervaring versterken.

• Planning van de reisbeleving (vaststelling van behoeften, doelstellingen, leerresultaten, type activiteit(en), reisplanning, tijdschema van de activiteiten enz.);
• voorbereiding (praktische regelingen van de DiscoverEU-reis, sluiten van overeenkomsten met belanghebbenden, organisatie van taalkundige/interculturele/culturele/ecologische/digitale en leeractiviteiten, taken in verband met de voorbereiding van de deelnemers vóór het vertrek enz.);
• uitvoering van activiteiten tijdens de DiscoverEU-reis;
• follow-up (evaluatie van de activiteiten, vaststelling en documentatie van de leerresultaten van de deelnemers, verspreiding en gebruik van de projectresultaten).

Een DiscoverEU inclusiemaatregel van goede kwaliteit:

• berust op de actieve betrokkenheid van de kansarme jongeren en deelnemende organisaties, die in alle stadia van het project een actieve rol moeten vervullen en op die manier hun leerervaring en persoonlijke ontwikkeling versterken;
• is erop gericht bij voorkeur diverse groepen kansarme deelnemers te betrekken en bouwt voort op deze diversiteit;
• gaat uit van de duidelijk omschreven behoeften van de jonge deelnemers;
• zorgt ervoor dat de niet-formele en informele leerresultaten van de DiscoverEU-beleving van de deelnemers correct in kaart worden gebracht en gedocumenteerd;
• moedigt de deelnemers ertoe aan na te denken over Europese thema’s en waarden.

Leerproces

Bij het opzetten van een DiscoverEU-inclusiemaatregel in het kader van niet-formeel leren moet ten minste een deel van de gewenste leerresultaten vooraf worden gepland, zodat de passende mogelijkheden zijn gegarandeerd. De deelnemers moeten bijdragen aan de identificatie van hun behoeften en vermelden wat zij willen leren of verder wensen te ontwikkelen aan de hand van hun DiscoverEU-reis.

De deelnemers moeten ook zoveel mogelijk worden betrokken bij de opzet en ontwikkeling van de activiteit(en) tijdens hun reis (de opzet van het programma, de reisroute, activiteiten, logies boeken enz.) en nadenken over hoe ze zich kunnen voorbereiden om tijdens hun reis zoveel mogelijk op te steken en aan zichzelf te werken.

Na afloop van de DiscoverEU-reis moet aan de deelnemers feedback worden gevraagd over hun DiscoverEU-beleving, moeten ze worden aangespoord na te denken over wat ze allemaal hebben geleerd en hoe ze deze leerresultaten kunnen benutten.

Organisaties moeten het leerproces en het in kaart brengen en documenteren van de leerresultaten ondersteunen, met name aan de hand van de Youthpass voor DiscoverEU-deelnemers.

Bescherming en veiligheid van deelnemers

Bij de DiscoverEU-inclusiemaatregel kunnen groepsleiders, faciliterende medewerkers, begeleiders worden betrokken die als monitor kunnen optreden en de deelnemers kunnen ondersteunen zodat zij tijdens hun DiscoverEU-reis een kwaliteitsvol leerproces ervaren. Tegelijkertijd zorgen zij voor een veilige, respectvolle en niet-discriminerende omgeving en voor de bescherming van de deelnemers. Tijdens de planning en voorbereiding van de DiscoverEU-reis in het kader van de DiscoverEU-inclusiemaatregel moeten de bescherming en veiligheid van de deelnemers aandachtspunten zijn en moeten alle nodige maatregelen zijn getroffen om risico’s te voorkomen/beperken.

Kwaliteitsnormen voor Erasmus Jeugd

De uitvoering van alle projecten die steun krijgen uit hoofde van deze actie moet voldoen aan de kwaliteitsnormen voor Erasmus Jeugd voor het organiseren van hoogwaardige activiteiten in het kader van leermobiliteit. De kwaliteitsnormen voor Erasmus Jeugd hebben betrekking op de basisbeginselen van de actie en op de concrete praktijken voor de uitvoering van projecttaken, zoals de selectie en voorbereiding van deelnemers, de vaststelling, evaluatie en erkenning van de leerresultaten, het delen van projectresultaten enz. De kwaliteitsnormen voor Erasmus Jeugd zijn te vinden op: https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/resources/documents/erasmus-quality-standards-mobility-projects-youth_nl  

Horizontale dimensies

Inclusie en diversiteit

Het Erasmus+-programma beoogt gelijke kansen en toegang, inclusie en billijkheid in al zijn acties te bevorderen. Organisaties moeten toegankelijke en inclusieve projectactiviteiten opzetten, waarbij zij rekening moeten houden met de standpunten van kansarme deelnemers en hen bij het besluitvormingsproces moeten betrekken. 

De DiscoverEU-inclusiemaatregel is bijzonder goed geschikt voor de inclusie van kansarme jongeren:

• om te ervaren hoe het is in je eentje te reizen;
• groepsmobiliteit biedt hen een internationale mobiliteitservaring in de veilige omgeving van een groep;
• dankzij de korte duur en de begeleiding door een organisatie krijgen kansarme jongeren de mogelijkheid om te ervaren hoe het is te reizen in een groep of zelfs in hun eentje.

De DiscoverEU-inclusiemaatregel is ook geschikt om te werken aan inclusie en diversiteit om stereotypen te bestrijden, begrip en tolerantie te kweken en niet-discriminatie te bevorderen. 

Milieuduurzaamheid

DiscoverEU moet bij de deelnemers milieuduurzaam en verantwoord gedrag bevorderen, zodat zij zich er bewuster van worden dat het belangrijk is te handelen met het oog op de verkleining of compensatie van de milieuvoetafdruk van de mobiliteitsactiviteiten. De DiscoverEU-inclusiemaatregel moet milieubewust worden ontworpen en uitgevoerd door bijvoorbeeld duurzame praktijken te integreren zoals de keuze van herbruikbare of milieuvriendelijke materialen, afvalbeperking en recycling, en door te kiezen voor duurzame vervoermiddelen.

Digitale transformatie in DiscoverEU

Het Erasmus+-programma ondersteunt alle deelnemende organisaties bij het integreren van het gebruik van digitale hulpmiddelen en online leermethoden als aanvulling op de fysieke activiteiten, om de samenwerking tussen de belanghebbenden en de kwaliteit van de activiteiten te verbeteren. De invoering van digitale en online elementen om de participatiedrempel voor kansarme jongeren te verlagen, wordt aangemoedigd. Aan de hand van projecten en activiteiten die digitale vaardigheden verbeteren, digitale geletterdheid bevorderen en/of inzicht verschaffen in de risico’s en kansen van digitale technologie kan het programma dienen om een mentaliteitsverandering tot stand te brengen en bij te dragen tot de ontwikkeling van digitale en gemengde benaderingen in jeugdactiviteiten.

Afhankelijk van de opzet en doelstellingen van de activiteiten kunnen de ontwikkeling van competenties en bewustzijn van digitale kwesties, en het gebruik van nieuwe technologieën worden geïntroduceerd in leermobiliteit.

Participatie

Het Erasmus+-programma ondersteunt alle deelnemende organisaties bij het verbeteren van de kwaliteit van hun projecten door de integratie van een participatieve dimensie, waarbij jongeren relevante kansen worden geboden om actief bij te dragen tot en deel te nemen aan de ontwikkeling en uitvoering van projectactiviteiten als traject om te ontdekken wat de voordelen van actief burgerschap en deelname aan het democratisch leven zijn. Hulpmiddelen om de participatieve dimensie van ondersteunde projecten te versterken, zijn onder meer te vinden via de website participationpool.eu. Banden met en betrokkenheid bij bestaande nationale, internationale of (andere) EU-initiatieven en -platforms rond deelname en maatschappelijke betrokkenheid worden eveneens aangemoedigd.

Criteria voor de beoordeling van dit project

Subsidiabiliteitscriteria

Algemene subsidiabiliteitscriteria

Voor de inclusiemaatregel DiscoverEU gelden de hieronder vermelde algemene criteria. 

Wie kan een aanvraag indienen?

Elke in aanmerking komende deelnemende organisatie of informele groep jongeren gevestigd in een EU-lidstaat of een met het programma geassocieerd derde land kan een aanvraag indienen.

In aanmerking komende deelnemende organisaties

In aanmerking komende deelnemende organisaties kunnen zijn:

• organisaties of verenigingen zonder winstoogmerk, niet-gouvernementele organisaties (ngo’s); lokale, regionale of nationale publieke organen; sociale ondernemingen; organen met winstoogmerk die zich inzetten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen;
• informele groepen jongeren²

gevestigd in een EU-lidstaat of in een met het programma geassocieerd derde land.

Dezelfde organisatie (één OID) kan niet als aanvrager of partner betrokken zijn bij meer dan vijf aanvragen per termijn voor deze actie.

Aantal deelnemende organisaties

Één deelnemende organisatie

Projectduur

3 tot 24 maanden.

Waar aanvragen?

Bij het nationale agentschap in het land waar de aanvragende organisatie is gevestigd.

Wanneer aanvragen?

De aanvragers moeten hun subsidieaanvraag uiterlijk indienen op:

20 februari om 12:00:00 uur 's middags (Belgische tijd) voor projecten die van start gaan tussen 1 juli en 31 maart van datzelfde jaar

Mogelijke aanvullende ronde:

nationale agentschappen kunnen beslissen om een aanvullende ronde te openen. De nationale agentschappen delen de aanvragers via hun website mee dat de aanvullende ronde is geopend. Indien een aanvullende ronde wordt georganiseerd, moeten de aanvragers hun aanvragen indienen op uiterlijk:

1 oktober om 12:00:00 (‘s middags, Belgische tijd) voor projecten die van start gaan tussen 1 maart en 31 augustus van het daaropvolgende jaar

Hoe indienen?

In deel C van deze gids wordt uiteengezet hoe de aanvraag wordt ingediend.

Bijlagen

Een verklaring op erewoord van de wettelijke vertegenwoordiger moet bij het aanvraagformulier worden gevoegd.

Aanvullende subsidiabiliteitscriteria voor de DiscoverEU-inclusiemaatregel

Duur per DiscoverEU-reis

1 tot 30 dagen.

De organisatie kan tijdens de projectcyclus verschillende DiscoverEU-reizen organiseren (met 1-5 deelnemers en telkens eventueel een of meer begeleiders).

Locatie(s) van het project

De DiscoverEU-reizen moeten plaatsvinden in minstens één ander land dan het land waar de deelnemer(s) op reis vertrokken zijn.

Aantal deelnemende organisaties

bij het project mag slechts één deelnemende organisatie betrokken zijn.

In aanmerking komende deelnemers

Kansarme jongeren³ die 18 jaar oud zijn⁴ en die wettig verblijven in het land van hun uitzendende organisatie.

Betrokken groepsleiders⁵ , faciliterende medewerkers of begeleiders moeten ten minste 18 jaar oud zijn.

Aantal deelnemers en samenstelling van nationale groepen

Minimaal één en maximaal vijf deelnemers per DiscoverEU-reis (groepsleiders, faciliterende medewerkers en begeleiders niet inbegrepen). Maximaal twee begeleiders per deelnemer, indien naar behoren gemotiveerd.

Groepen kunnen alleen of met begeleiding reizen.

Toekenningscriteria

Projecten worden beoordeeld op grond van de volgende toekenningscriteria. De voorstellen moeten een minimumscore van 60 punten behalen om voor financiële steun in aanmerking te komen. Bovendien moeten de voorstellen een score van minstens de helft van het maximale aantal punten behalen in elke categorie van de hieronder vermelde toekenningscriteria.

Relevantie, motivering en effecten  (maximaal 40 punten)

• De mate waarin het project relevant is voor:
  • de doelstellingen van de actie;
  • de behoeften van de deelnemende organisaties en deelnemers.
  • de mate waarin het project geschikt is om te leren via ontdekking;
• de mate waarin het project relevant is voor de eerbiediging en bevordering van gedeelde EU-waarden, zoals eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, en de bestrijding van elke vorm van discriminatie;
• de potentiële effecten van het project:
  • op deelnemers en deelnemende organisaties tijdens en na afloop van het project;
• de mate waarin de organisatie kan aantonen dat zij reeds ervaring heeft opgedaan met het werken met kansarme jongeren op lokaal niveau.
• De mate waarin het project geschikt is om bij te dragen aan de inclusie en diversiteit en aan de groene, digitale en participatieve dimensies van het programma;
• de mate waarin bij het programma nieuwe deelnemers aan het Erasmus+-programma en minder ervaren organisaties betrokken zijn die kunnen aantonen dat zij ervaring hebben met het werken met kansarme jongeren.

Kwaliteit van het projectontwerp (maximaal 40 punten)

• De duidelijkheid, volledigheid en kwaliteit van alle fasen van het project: voorbereiding afgestemd op de specifieke behoeften van de deelnemers, ondersteuning tijdens de reis, de uitvoering van de activiteiten en de follow-up;
• de mate waarin de deelnemers bij alle fasen van de activiteiten betrokken zijn;
• de activiteiten zijn op een toegankelijke en inclusieve wijze opgezet; 
• de kwaliteit van de regelingen en de ondersteuning van het bezinningsproces, het in kaart brengen en documenteren van de leerresultaten van de deelnemers, en het gebruik van Youthpass;
• de toereikendheid en doeltreffendheid van de maatregelen die in acht worden genomen om de veiligheid en bescherming van de deelnemers te waarborgen;
• de mate waarin de activiteiten duurzame en milieuvriendelijke praktijken integreren.

Kwaliteit van het projectbeheer (maximaal 20 punten)

• De kwaliteit van de praktische regelingen, beheervoorschriften en ondersteuningsmodaliteiten;
• de kwaliteit van de samenwerking en communicatie met andere relevante belanghebbenden, indien van toepassing;
• de kwaliteit van de maatregelen om de verschillende fasen en resultaten van het project te evalueren;
• de geschiktheid en kwaliteit van maatregelen met het oog op de verspreiding van de projectresultaten binnen de deelnemende organisaties en daarbuiten.

Financieringsregels

Begrotingsrubriek - Reiskosten

Subsidiabele kosten en toepasselijke regels

Reispas: aantal reispassen voor de deelnemers.

Aantal reispassen voor begeleiders (die hetzelfde vervoermiddel gebruiken als de deelnemers).

Als algemene regel zullen de deelnemers reizen met het vervoermiddel dat de geringste broeikasgasuitstoot veroorzaakt⁶

Financieringsmechanisme:

• Tegemoetkoming in de werkelijke kosten van de reispas;
• Tegemoetkoming in de eenheidskosten: in het geval er in het land van oorsprong geen directe verbinding is met het spoorwegnet op het Europese continent en er een extra reis, met een ander vervoermiddel, moet worden gemaakt om het land te bereiken waar de mobiliteit start. 
• Groen reizen: Deelnemers die bijkomende afstand moeten afleggen om de plaats te bereiken waar de activiteit van start gaat, hebben ook recht op steun voor reiskosten, desgevallend met inbegrip voor groen reizen.

Bedrag

Reispas voor 7 reisdagen⁷ binnen één maand.

Tegemoetkoming voor het gebruik van andere vervoermiddelen, in voorkomend geval

Reisafstand	Groen reizen	Niet-groen reizen
10 – 99 km	56 EUR	28 EUR
100 – 499 km	285 EUR	211 EUR
500 – 1 999 km	417 EUR	309 EUR
2000 – 2 999 km	535 EUR	395 EUR
3000 – 3 999 km	785 EUR	580 EUR
4000 – 7 999 km	1 188 EUR	1 188 EUR
8 000 km of meer	1 735 EUR	1 735 EUR

Begrotingsrubriek - Organisatorische steun

Subsidiabele kosten en toepasselijke regels

Kosten die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van mobiliteitsactiviteiten.

Financieringsmechanisme: tegemoetkoming in de eenheidskosten.

Toewijzingsregel: op basis van het aantal deelnemers, met uitzondering van groepsleiders, begeleiders en faciliterende medewerkers.

Bedrag

125 EUR per deelnemer

Begrotingsrubriek - Individuele steun

Subsidiabele kosten en toepasselijke regels

Verblijfkosten.

Financieringsmechanisme: tegemoetkoming in de eenheidskosten.

Toewijzingsregel: op basis van de verblijfsduur per deelnemer, met inbegrip van groepsleiders, begeleiders en faciliterende medewerkers.

Bedrag

78 EUR per deelnemer per dag;

maximaal 21 dagen ondersteuning per deelnemer.

Begrotingsrubriek - Steun voor inclusie

Subsidiabele kosten en toepasselijke regels

Kosten in verband met de organisatie van mobiliteitsactiviteiten voor kansarme deelnemers.

Financieringsmechanisme: tegemoetkoming in de eenheidskosten.

Toewijzingsregel: op basis van het aantal kansarme deelnemers, met uitzondering van groepsleiders, begeleiders en faciliterende medewerkers.

Bedrag

125 EUR per deelnemer

Extra kosten die rechtstreeks verband houden met kansarme deelnemers en hun begeleiders, met inbegrip van groepsleiders en faciliterende medewerkers (inclusief gerechtvaardigde reis- en verblijfkosten, voor zover voor deze deelnemers geen subsidie is aangevraagd in het kader van de rubrieken “reiskosten” of “individuele steun”).

Financieringsmechanisme: werkelijke kosten.

Toewijzingsregel: de aanvraag moet worden gemotiveerd door de aanvrager en door het nationale agentschap worden goedgekeurd.

Bedrag

100 % van de subsidiabele kosten

Begrotingsrubriek - Buitengewone kosten

Subsidiabele kosten en toepasselijke regels

Kosten voor een financiële garantie, indien het nationaal agentschap daarom verzoekt.

Visum- en visumgerelateerde kosten, verblijfsvergunningen, vaccinaties en medische certificaten.

Reserveringskosten: in sommige landen is het niet mogelijk te reizen zonder verplichte zitplaatsreservering. Deze reserveringskosten kunnen in voorkomend geval worden gedekt bovenop de reispas.

Hoge reiskosten van deelnemers, met inbegrip van begeleiders, groepsleiders en faciliterende medewerkers,  die vanwege de afgelegen ligging of andere belemmeringen niet kunnen worden gedekt met de categorie “standaardreis” (d.w.z. wanneer het gebruik van schonere vervoermiddelen met lagere CO2-uitstoot leidt tot hoge reiskosten).  Indien deze worden toegekend, vervangen de buitengewone kosten voor dure reizen de steun voor reiskosten op basis van eenheidskosten.

Financieringsmechanisme: werkelijke kosten.

Toewijzingsregel: de aanvraag moet door de deelnemer worden gerechtvaardigd en door het nationale agentschap worden goedgekeurd.  Hoge reiskosten gelden wanneer de ondersteuning van de reiskosten op basis van de eenheidskosten minder dan 70 % van de reiskosten van de deelnemers omvat. Indien deze worden toegekend, vervangen de buitengewone kosten voor dure reizen de subsidie voor niet-groen reizen.

Bedrag

Financiële garantie: 80 % van de subsidiabele kosten

Visum- en visumgerelateerde kosten, verblijfsvergunningen, vaccinaties en medische certificaten: 100 % van de subsidiabele kosten 

Reserveringskosten: 80 % van de subsidiabele reserveringskosten

Hoge reiskosten: 80 % van de subsidiabele reiskosten

Footnote

• 1 Zie voor inspiratie de Youth Participation Toolkit opgesteld door de SALTO PI, module 9 “DiscoverEU” (DiscoverEU (https://participationpool.eu/wp-content/uploads/2021/05/Discover-EU-1.pdf)). ↩ back
• 2 Groepen van ten minste vier jongeren van 18 tot 30 jaar oud. Een van de groepsleden moet de rol van vertegenwoordiger op zich nemen en de verantwoordelijkheid namens de groep aanvaarden. U vindt de definitie van een informele groep jongeren in de verklarende termenlijst. In het kader van deze actie en de bepalingen in verband daarmee valt “een informele groep jongeren” onder het begrip “deelnemende organisatie”. Wanneer naar een “deelnemende organisatie” wordt verwezen, houdt dit in dat ook naar een “informele groep jongeren” wordt verwezen. ↩ back
• 3 Zie de definitie van “kansarme deelnemer” in de verklarende termenlijst. ↩ back
• 4 Verder moet met de volgende punten rekening worden gehouden: 

  minimale leeftijdsgrenzen — deelnemers moeten de minimumleeftijd hebben bereikt op de dag dat het project van start gaat;

  maximale leeftijdsgrenzen — deelnemers mogen niet ouder zijn dan de aangegeven maximumleeftijd op de dag dat het project van start gaat. ↩ back

• 5 Een groepsleider is een volwassene die de jongeren begeleidt om een doeltreffende leerervaring, bescherming en veiligheid te waarborgen. ↩ back
• 6 https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/indicators/energy-efficiency-and-specific-co2-emissions/energy-efficiency-and-specific-co2-9 ↩ back
• 7 De reispas is specifiek bedoeld voor de op inclusie gerichte actie DiscoverEU en kan alleen worden gebruikt op het speciale platform. De reispas is geldig gedurende 30 dagen waarin de deelnemers van middernacht tot middernacht op elk van de zeven reisdagen zoveel treinen kunnen nemen als zij willen. De deelnemers kiezen zelf hoe zij de andere dagen doorbrengen. ↩ back