Στο πλαίσιο της δράσης αυτής¹ , οργανισμοί και άτυπες ομάδες νέων μπορούν να λαμβάνουν στήριξη για την υλοποίηση σχεδίων που φέρνουν σε επαφή νέους ανθρώπους από διαφορετικές χώρες με σκοπό την ανταλλαγή και τη μάθηση εκτός του οικείου τους συστήματος τυπικής εκπαίδευσης. 

Το πρόγραμμα Erasmus στηρίζει την κινητικότητα των νέων στον τομέα της μη τυπικής μάθησης με τη μορφή ανταλλαγών νέων, με σκοπό τη συμμετοχή και την ενδυνάμωσή τους ώστε να γίνουν ενεργοί πολίτες, τη σύνδεσή τους με το ευρωπαϊκό σχέδιο και την παροχή βοήθειας για την απόκτηση και ανάπτυξη ικανοτήτων για τη ζωή τους και το επαγγελματικό μέλλον τους. 

Πιο συγκεκριμένα, οι ανταλλαγές νέων αποσκοπούν στα ακόλουθα:

• στην ενίσχυση του διαπολιτισμικού διαλόγου, της μάθησης, και της ευρωπαϊκής ταυτότητας·
• στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και συμπεριφορών των νέων·
• στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών αξιών και στην καταπολέμηση προκαταλήψεων και στερεοτύπων·
• στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με σημαντικά κοινωνικά θέματα και, κατ’ επέκταση, στην ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής στην κοινωνία και στον δημοκρατικό βίο. 

Η δράση είναι ανοικτή σε όλους τους νέους, με έμφαση σε αυτούς που διαθέτουν λιγότερες ευκαιρίες.

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027 αποτελεί το πλαίσιο συνεργασίας της ΕΕ στον τομέα της νεολαίας με βάση το ψήφισμα του Συμβουλίου του 2018² . Η στρατηγική επιδιώκει να προωθήσει τη συμμετοχή των νέων στον δημοκρατικό βίο, υποστηρίζει τη συμμετοχή τους στα κοινά και στην κοινωνία και έχει ως σκοπό να διασφαλίσει ότι όλοι οι νέοι θα έχουν τα απαραίτητα εφόδια για να είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας. Η στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία περιλαμβάνει 11 ευρωπαϊκούς στόχους για τη νεολαία, οι οποίοι εντοπίζουν διατομεακές ζώνες που επηρεάζουν τη ζωή των νέων. 

Στο πλαίσιο της βασικής παραμέτρου «Σύνδεση», η στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία διευκολύνει συνδέσεις και ανταλλαγές εμπειριών μεταξύ των νέων ως καίριο στοιχείο της μελλοντικής ανάπτυξης της ΕΕ. Οι εν λόγω συνδέσεις ενισχύονται καλύτερα μέσω διαφορετικών μορφών κινητικότητας, όπως οι ανταλλαγές νέων και η πρωτοβουλία DiscoverEU. Στο πλαίσιο της παραμέτρου «Ενεργοποίηση», η στρατηγική διευκολύνει τη συμμετοχή των νέων μέσω, για παράδειγμα, δραστηριοτήτων συμμετοχής των νέων και του διαλόγου της ΕΕ για τη νεολαία. Στο πλαίσιο της παραμέτρου «Χειραφέτηση», η στρατηγική διευκολύνει ποιοτικές κοινωνικομορφωτικές δραστηριότητες για τους νέους μέσω, για παράδειγμα, της κινητικότητας και της συνεργασίας των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, της κατάρτισης και της δικτύωσης. 

Τα σχέδια και οι δραστηριότητες σε όλες τις μορφές και τους τομείς μπορούν να αντλούν έμπνευση από τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία και να συμβάλλουν σε αυτήν. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τον προσδιορισμό του κατά πόσον και με ποιον τρόπο το σχέδιο συμβάλλει στην υλοποίηση: 

• των ευρωπαϊκών στόχων για τη νεολαία³ ·
• της πολιτικής της ΕΕ για την εργασία στον τομέα της νεολαίας⁴ ,⁵ ·
• της πολιτικής της ΕΕ για τη μαθησιακή κινητικότητα⁶ ,⁷ ·
• της παρακαταθήκης του ευρωπαϊκού έτους Νεολαίας⁸ . 

Για υποστήριξη σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα σχέδια μπορούν να συνδεθούν με τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία, επικοινωνήστε με τον οικείο Εθνικό Οργανισμό ή τα κέντρα πόρων SALTO.

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία είναι διαθέσιμη στην ακόλουθη διεύθυνση: https://youth.europa.eu/strategy_el.

Θεματικές στρατηγικές στον τομέα της νεολαίας

Το πρόγραμμα Erasmus+ επιδιώκει να προωθήσει τη συμμετοχή των νέων, την ενίσχυση της ποιότητας των διαδικασιών άτυπης και μη τυπικής μάθησης και την ανάπτυξη ποιοτικής εργασίας στον τομέα της νεολαίας. Περαιτέρω στήριξη στους τομείς αυτούς παρέχεται μέσω συγκεκριμένων θεματικών στρατηγικών, όπως η στρατηγική για τη συμμετοχή των νέων, το Youthpass και η ευρωπαϊκή στρατηγική κατάρτισης (ΕΣΚ)⁹ .

Ανταλλαγές νέων 

Οι ανταλλαγές νέων είναι συναντήσεις ομάδων νέων από τουλάχιστον δύο διαφορετικές χώρες που συγκεντρώνονται για μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να υλοποιήσουν από κοινού ένα πρόγραμμα μη τυπικής μάθησης (μίγμα εργαστηρίων, ασκήσεων, συζητήσεων, παιχνιδιών ρόλων, προσομοιώσεων, δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς χώρους κ.λπ.) σε ένα θέμα ενδιαφέροντός τους, αντλώντας έμπνευση από τους ευρωπαϊκούς στόχους για τη νεολαία¹⁰ . Η περίοδος μάθησης περιλαμβάνει μια περίοδο προγραμματισμού πριν από την υποβολή της αίτησης, μια φάση προετοιμασίας πριν από την ανταλλαγή, καθώς και αξιολόγηση και παρακολούθηση μετά την ανταλλαγή.

Οι ακόλουθες δραστηριότητες δεν είναι επιλέξιμες για επιχορήγηση στο πλαίσιο των ανταλλαγών νέων: ταξίδια για ακαδημαϊκές σπουδές· δραστηριότητες ανταλλαγών που αποσκοπούν σε οικονομικό κέρδος· δραστηριότητες ανταλλαγών που μπορούν να θεωρηθούν τουρισμός· φεστιβάλ· ταξίδια αναψυχής· καλλιτεχνικές περιοδείες, καταστατικές συνελεύσεις, σεμινάρια κατάρτισης από ενηλίκους σε νέους. 

Προπαρασκευαστικές επισκέψεις

Στο πλαίσιο των ανταλλαγών νέων, τα σχέδια θα μπορούσαν επίσης να περιλαμβάνουν προπαρασκευαστικές επισκέψεις. 

Σκοπός των προπαρασκευαστικών επισκέψεων είναι να εξασφαλιστεί η υψηλή ποιότητα των δραστηριοτήτων με τη διευκόλυνση και την προετοιμασία των διοικητικών ρυθμίσεων, την καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης και κατανόησης και τη δημιουργία σταθερής σύμπραξης μεταξύ των εμπλεκόμενων οργανισμών και ατόμων. Στην περίπτωση δραστηριοτήτων ανταλλαγής νέων που περιλαμβάνουν νέους με λιγότερες ευκαιρίες, η προπαρασκευαστική επίσκεψη θα πρέπει να διασφαλίζει ότι πληρούνται οι συγκεκριμένες ανάγκες των εν λόγω συμμετεχόντων. Η προπαρασκευαστική επίσκεψη πραγματοποιείται στη χώρα ενός εκ των οργανισμών υποδοχής, πριν από την έναρξη της δραστηριότητας ανταλλαγής νέων.

Ένα σχέδιο υλοποιείται από τουλάχιστον δύο οργανισμούς. Όλοι οι συμμετέχοντες οργανισμοί πρέπει να προσδιορίζονται στο στάδιο της αίτησης, διότι η ύπαρξη μιας σταθερής σύμπραξης αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την παράδοση ενός σχεδίου υψηλής ποιότητας. Για να διασφαλιστεί ότι οι συμμετέχοντες οργανισμοί επωφελούνται από τη συμμετοχή τους, το σχέδιο θα πρέπει να είναι συναφές με τη συνήθη συνεργασία των οργανισμών με τους νέους και σύμφωνο με τους στόχους και τις ανάγκες τους. Οι συμμετέχοντες οργανισμοί αναλαμβάνουν τον ρόλο των συμμετεχόντων «αποστολής» και/ή «υποδοχής», ήτοι φιλοξενίας της δραστηριότητας. Ένας εκ των οργανισμών αναλαμβάνει επίσης τον ρόλο του συντονιστή και υποβάλλει αίτηση χρηματοδότησης εκ μέρους της σύμπραξης.

Κάθε σχέδιο περιλαμβάνει τέσσερα στάδια: τον σχεδιασμό, την προετοιμασία, την υλοποίηση και την παρακολούθηση. Οι συμμετέχοντες οργανισμοί και οι νέοι που συμμετέχουν στις δραστηριότητες του σχεδίου θα πρέπει να αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο σε καθένα από τα εν λόγω στάδια, βελτιώνοντας τη μαθησιακή εμπειρία τους:

• σχεδιασμός: προσδιορισμός των αναγκών, των στόχων, των μαθησιακών αποτελεσμάτων, της μορφής των δραστηριοτήτων, της ανάπτυξης του προγράμματος εργασίας, του χρονοδιαγράμματος των δραστηριοτήτων κ.λπ. πριν από την υποβολή της αίτησης·
• προετοιμασία: πρακτικές ρυθμίσεις, κατάρτιση συμφωνιών με εταίρους, γλωσσική/διαπολιτισμική/μαθησιακή και επιχειρησιακή προετοιμασία των συμμετεχόντων πριν από την αναχώρησή τους κ.λπ.·
• υλοποίηση των δραστηριοτήτων·
• παρακολούθηση: αξιολόγηση των δραστηριοτήτων, προσδιορισμός και τεκμηρίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των συμμετεχόντων, καθώς και διάδοση και χρήση των αποτελεσμάτων του σχεδίου.

Μια ποιοτική ανταλλαγή νέων:

• εδράζεται στην ενεργό συμμετοχή των νέων και των συμμετεχόντων οργανισμών, οι οποίοι θα πρέπει να αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο και στα τέσσερα στάδια του σχεδίου, ώστε να βελτιωθεί η μαθησιακή και η αναπτυξιακή εμπειρία τους·
• περιλαμβάνει διαφορετικές ομάδες συμμετεχόντων και αξιοποιεί την εν λόγω πολυμορφία·
• βασίζεται σε σαφώς προσδιορισμένες ανάγκες των συμμετεχόντων νέων·
• διασφαλίζει ότι τα μη τυπικά και άτυπα μαθησιακά αποτελέσματα των συμμετεχόντων προσδιορίζονται και τεκμηριώνονται δεόντως·
• ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να προβληματίζονται σχετικά με ευρωπαϊκά θέματα και αξίες.

Μαθησιακή διαδικασία 

Η οργάνωση μιας ανταλλαγής νέων στο πλαίσιο μη τυπικής μάθησης απαιτεί ότι τουλάχιστον ένα μέρος των επιθυμητών μαθησιακών αποτελεσμάτων έχει σχεδιαστεί εκ των προτέρων, προκειμένου να διασφαλιστούν οι κατάλληλες ευκαιρίες μάθησης. Οι νέοι που συμμετέχουν στις δραστηριότητες του σχεδίου θα πρέπει να συμβάλουν στον προσδιορισμό των δικών τους αναγκών και της μάθησης που επιθυμούν να λάβουν ή να εξελίξουν μέσω της ανταλλαγής νέων. 

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη της δραστηριότητας (οργάνωση του προγράμματος, μέθοδοι εργασίας και καθορισμός του καταμερισμού των καθηκόντων) και να εξετάζουν τους τρόπους προετοιμασίας τους ώστε να μεγιστοποιούν τη μαθησιακή και προσωπική ανάπτυξη που προκύπτει από την ανταλλαγή.

Μετά την ολοκλήρωση της βασικής δραστηριότητας, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να καλούνται να παρέχουν ανατροφοδότηση σχετικά με τη δραστηριότητα, να προβληματίζονται σχετικά με όσα έμαθαν και σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα εν λόγω μαθησιακά αποτελέσματα. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να εξετάζουν πιθανούς τρόπους παρακολούθησης της δραστηριότητας. Αυτό μπορεί να γίνεται σε ατομική βάση και, όπου είναι δυνατόν, σε ομαδική βάση.

Οι οργανισμοί θα πρέπει να στηρίζουν τη μαθησιακή διαδικασία, τον προσδιορισμό και την τεκμηρίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, ιδίως μέσω του Youthpass. 

Πρότυπα ποιότητας του προγράμματος Erasmus στον τομέα της νεολαίας

Η υλοποίηση όλων των σχεδίων που στηρίζονται από την εν λόγω δράση πρέπει να ακολουθεί τα πρότυπα ποιότητας Erasmus στον τομέα της νεολαίας όσον αφορά την οργάνωση δραστηριοτήτων μαθησιακής κινητικότητας υψηλής ποιότητας. Τα πρότυπα ποιότητας Erasmus στον τομέα της νεολαίας καλύπτουν τις βασικές αρχές της δράσης, καθώς και συγκεκριμένες πρακτικές υλοποίησης των καθηκόντων στο πλαίσιο του σχεδίου, όπως η επιλογή και προετοιμασία των συμμετεχόντων, ο προσδιορισμός, η αξιολόγηση και η αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, η διάδοση των αποτελεσμάτων του σχεδίου κ.λπ. Τα πρότυπα ποιότητας Erasmus στον τομέα της νεολαίας διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση: https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/resources/documents/erasmus-quality-standards-mobility-projects-youth_el  

Προστασία και ασφάλεια των συμμετεχόντων

Στις ανταλλαγές νέων προβλέπονται επικεφαλής ομάδων. Οι επικεφαλής ομάδων παρακολουθούν και παρέχουν στήριξη στους συμμετέχοντες με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας της μαθησιακής διαδικασίας κατά τη διάρκεια της βασικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, εξασφαλίζουν την ύπαρξη ενός περιβάλλοντος ασφάλειας, σεβασμού και χωρίς διακρίσεις, καθώς και την προστασία των συμμετεχόντων του σχεδίου. Κατά τον σχεδιασμό και την προετοιμασία των ανταλλαγών νέων, θα πρέπει να εξετάζεται το ζήτημα της προστασίας και ασφάλειας των συμμετεχόντων και θα πρέπει να προβλέπονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη/μείωση των κινδύνων. 

Κατά τον σχεδιασμό ενός σχεδίου κινητικότητας, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ακόλουθες οριζόντιες διαστάσεις:

Ένταξη και πολυμορφία

Το πρόγραμμα Erasmus+ έχει ως στόχο την προώθηση των ίσων ευκαιριών και της πρόσβασης, της ένταξης και της δικαιοσύνης σε όλες τις δράσεις του. Οι οργανισμοί που λαμβάνουν στήριξη στο πλαίσιο αυτής της δράσης θα πρέπει να σχεδιάζουν στο πλαίσιο του σχεδίου δραστηριότητες προσβάσιμες και χωρίς αποκλεισμούς, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των συμμετεχόντων με λιγότερες ευκαιρίες και εντάσσοντάς τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. 

Οι ανταλλαγές νέων είναι ιδιαίτερα κατάλληλες για την ένταξη των νέων με λιγότερες ευκαιρίες:

• η ομαδική κινητικότητα προσφέρει διεθνή εμπειρία κινητικότητας μέσα στο ασφαλές περιβάλλον μιας ομάδας·
• η μικρή διάρκεια των ανταλλαγών νέων τις καθιστά κατάλληλες για τη συμμετοχή νέων με λιγότερες ευκαιρίες·
• η συμπερίληψη τοπικών συμμετεχόντων διευκολύνει την πρώτη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά σχέδια. 

Οι ανταλλαγές νέων είναι επίσης κατάλληλες για την επιδίωξη της ένταξης και της πολυμορφίας ως στόχων του σχεδίου, όπως είναι, για παράδειγμα, η στήριξη της καταπολέμησης των στερεοτύπων, η ενίσχυση της κατανόησης, η ανοχή και η απαγόρευση διακρίσεων. Το σχέδιο, στο σύνολό του, θα πρέπει να ακολουθεί μια συνειδητή προσέγγιση προς την ένταξη και την πολυμορφία. Οι εν λόγω πτυχές θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον σχεδιασμό, την προετοιμασία, την υλοποίηση και την παρακολούθηση.

Περιβαλλοντική βιωσιμότητα

Η ανταλλαγή νέων θα πρέπει να προάγει περιβαλλοντικά βιώσιμη και υπεύθυνη συμπεριφορά μεταξύ των συμμετεχόντων μέσω της αύξησης της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της δράσης για τη μείωση ή την αντιστάθμιση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων κινητικότητας. Οι ανταλλαγές νέων θα πρέπει να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται με περιβαλλοντική συνείδηση, λ.χ. μέσω της ενσωμάτωσης βιώσιμων πρακτικών όπως η επιλογή επαναχρησιμοποιούμενων ή φιλικών προς το περιβάλλον υλικών, η μείωση αποβλήτων και η ανακύκλωση, καθώς και τα βιώσιμα μέσα μεταφοράς. 

Ψηφιακός μετασχηματισμός στον τομέα της νεολαίας

Το πρόγραμμα Erasmus+ στηρίζει όλους τους συμμετέχοντες οργανισμούς προκειμένου να ενσωματώσουν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και μεθόδων μάθησης με σκοπό τη συμπλήρωση των δραστηριοτήτων με φυσική παρουσία, τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των οργανισμών-εταίρων, καθώς και τη βελτίωση της ποιότητας των δραστηριοτήτων τους. Ενθαρρύνεται η εισαγωγή ψηφιακών και διαδικτυακών στοιχείων για τη μείωση του ορίου συμμετοχής των νέων με λιγότερες ευκαιρίες. Μέσω σχεδίων και δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, στην προώθηση του ψηφιακού γραμματισμού και/ή στην ανάπτυξη της κατανόησης των κινδύνων και των ευκαιριών της ψηφιακής τεχνολογίας, το πρόγραμμα μπορεί να αλλάξει νοοτροπίες και να συμβάλλει στην ανάπτυξη ψηφιακών και μικτών προσεγγίσεων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της νεολαίας. 

Ανάλογα με τον σχεδιασμό και τους στόχους των δραστηριοτήτων, η ανάπτυξη ικανοτήτων και η ευαισθητοποίηση σε ψηφιακά θέματα καθώς και η χρήση νέων τεχνολογιών μπορούν να εισαχθούν σε μαθησιακές δραστηριότητες κινητικότητας. 

Οι Εθνικοί Οργανισμοί προσφέρουν μια σειρά από ευκαιρίες κατάρτισης για τους εργαζομένους στον τομέα της νεολαίας και τους επικεφαλής ομάδων νεολαίας μέσω των οικείων δραστηριοτήτων κατάρτισης και συνεργασίας, μεταξύ άλλων για τη στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού στον τομέα της νεολαίας. Οι προσφορές αυτές δημοσιεύονται στο Ευρωπαϊκό Ημερολόγιο Κατάρτισης στη διεύθυνση: https://www.salto-youth.net/tools/european-training-calendar/. Έμπνευση μπορεί επίσης να αντληθεί από την ενότητα «Εργαλεία» (Tools) του SALTO στη διεύθυνση: https://www.salto-youth.net/tools/.

Συμμετοχή στον δημοκρατικό βίο, κοινές αξίες και συμμετοχή των πολιτών στα κοινά

Το πρόγραμμα Erasmus+ στηρίζει τη συμμετοχή των νέων. Όπου είναι δυνατόν, τα σχέδια στο πλαίσιο αυτής της δράσης θα πρέπει να προσφέρουν ευκαιρίες δημοκρατικής συμμετοχής, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και της δυνατότητας να επηρεάζουν και να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων σε θέματα που τους αφορούν, μέσω ουσιαστικών μαθησιακών εμπειριών που ενθαρρύνουν τους νέους να συμμετέχουν στα κοινά πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη συμμετοχή τους σε μια δραστηριότητα κινητικότητας. Τα σχέδια κινητικότητας για νέους θα πρέπει επίσης να προσφέρουν κατάλληλες ευκαιρίες στους νέους ώστε να συμμετέχουν ενεργά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των δραστηριοτήτων του σχεδίου ως δίοδο για την περαιτέρω ενασχόληση των συμμετεχόντων στον δημοκρατικό βίο¹¹ . Επιπλέον,  θα πρέπει να βοηθούν τους συμμετέχοντες να κατανοήσουν καλύτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, μεταξύ άλλων τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ενότητας και της πολυμορφίας, τον διαπολιτισμικό διάλογο, καθώς και την ευρωπαϊκή κοινωνική, πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά.

Τα κατωτέρω κριτήρια επιλεξιμότητας ισχύουν για τα συνήθη σχέδια ανταλλαγών νέων. Για τις διαπιστεύσεις, ανατρέξτε στη σχετική ενότητα του παρόντος οδηγού. 

Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση;

Αίτηση μπορεί να υποβάλει κάθε επιλέξιμος συμμετέχων οργανισμός ή άτυπη ομάδα νέων που εδρεύει σε κράτος μέλος της ΕΕ ή σε τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα. Ο οργανισμός αυτός υποβάλλει την αίτηση εξ ονόματος όλων των οργανισμών που συμμετέχουν στο σχέδιο¹² .

Επιλέξιμοι συμμετέχοντες οργανισμοί

Συμμετέχων οργανισμός μπορεί να είναι:

• μη κερδοσκοπική οργάνωση, ένωση, ΜΚΟ· Ευρωπαϊκή ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στον τομέα της νεολαίας· δημόσιος φορέας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό επίπεδο· κοινωνική επιχείρηση· κερδοσκοπικός φορέας που δραστηριοποιείται στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης·
• άτυπη ομάδα νέων¹³ .

που εδρεύει σε κράτος μέλος της ΕΕ ή τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα ή τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα και γειτνιάζει με την ΕΕ (περιφέρειες 1 έως 4· βλ. ενότητα «Επιλέξιμες χώρες» στο μέρος Α του παρόντος οδηγού).

Αριθμός συμμετεχόντων οργανισμών

Πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον δύο οργανισμοί (τουλάχιστον ένας οργανισμός αποστολής και ένας οργανισμός υποδοχής) από διαφορετικές χώρες.

Ο ίδιος οργανισμός (ένας OID) δεν μπορεί να συμμετέχει σε περισσότερες από 5 αιτήσεις ανά προθεσμία σε αυτή τη δράση, είτε ως αιτών είτε ως εταίρος.

Διάρκεια του σχεδίου

Από 3 έως 24 μήνες.

Πού υποβάλλεται η αίτηση;

Στον Εθνικό Οργανισμό της χώρας στην οποία είναι εγκατεστημένος ο αιτών.

Πότε υποβάλλεται η αίτηση;

Οι αιτούντες πρέπει να υποβάλουν την αίτηση επιχορήγησης έως τις ακόλουθες ημερομηνίες:

• 12 Φεβρουαρίου στις 12:00:00 (το μεσημέρι, ώρα Βρυξελλών) για τα σχέδια που πρόκειται να ξεκινήσουν μεταξύ της 1ης Ιουνίου και της 31ης Δεκεμβρίου του ίδιου έτους
• 1 Οκτωβρίου στις 12:00:00 (το μεσημέρι, ώρα Βρυξελλών) για τα σχέδια που πρόκειται να ξεκινήσουν μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 31ης Μαΐου του επόμενου έτους

Πιθανός πρόσθετος γύρος:

οι Εθνικοί Οργανισμοί μπορούν να αποφασίσουν να ανοίξουν έναν επιπλέον γύρο. Οι Εθνικοί Οργανισμοί θα ενημερώσουν τους αιτούντες σχετικά με την έναρξη του πρόσθετου γύρου μέσω του ιστοτόπου τους.

Σε περίπτωση διοργάνωσης πρόσθετου γύρου, οι αιτούντες πρέπει να υποβάλουν τις αιτήσεις τους έως τις 7 Μαΐου στις 12:00:00 (το μεσημέρι, ώρα Βρυξελλών), για σχέδια που ξεκινούν μεταξύ της 1ης Αυγούστου και της 31ης Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Πώς υποβάλλεται η αίτηση;

Για λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο υποβολής της αίτησης, συμβουλευθείτε το μέρος Γ του παρόντος οδηγού.

Παραρτήματα

Ένα χρονοδιάγραμμα για κάθε ανταλλαγή νέων και προπαρασκευαστική επίσκεψη που προβλέπεται στο σχέδιο πρέπει να επισυνάπτεται στο έντυπο της αίτησης.

Ελάχιστες απαιτήσεις για τις ανταλλαγές νέων

Διάρκεια της δραστηριότητας

Από 5 έως 21 ημέρες, χωρίς να συνυπολογίζονται οι ημέρες του ταξιδιού.

Τόπος/-οι της δραστηριότητας

Η δραστηριότητα πρέπει να πραγματοποιείται στη χώρα ενός (ή περισσότερων, στην περίπτωση κινητών δραστηριοτήτων) εκ των οργανισμών που συμμετέχουν στη δραστηριότητα.

Εξαίρεση: Δεν μπορούν να πραγματοποιούνται δραστηριότητες στη Λευκορωσία ή τη Ρωσία.

Αριθμός συμμετεχόντων οργανισμών

Πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον δύο οργανισμοί (τουλάχιστον ένας οργανισμός αποστολής και ένας οργανισμός υποδοχής) από διαφορετικές χώρες¹⁴ .

Δραστηριότητες σε κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα: όλοι οι συμμετέχοντες οργανισμοί πρέπει να προέρχονται από κράτος μέλος της ΕΕ ή τρίτη χώρα που είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα.

Δραστηριότητες με τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα και γειτνιάζουν με την ΕΕ: στη δραστηριότητα πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένας οργανισμός από κράτος μέλος της ΕΕ ή τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα και ένας οργανισμός από τρίτη χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη με το πρόγραμμα και γειτνιάζει με την ΕΕ (περιφέρειες 1 έως 4).

Επιλέξιμοι συμμετέχοντες

Νέοι ηλικίας μεταξύ 13 και 30 ετών¹⁵ που διαμένουν στις χώρες των οργανισμών αποστολής και υποδοχής τους.

Οι επικεφαλής ομάδων, οι συντονιστές και οι συνοδοί δεν πρέπει να θεωρούνται συμμετέχοντες στη δραστηριότητα, αλλά είναι επιλέξιμοι για στήριξη στο πλαίσιο ορισμένων κατηγοριών του προϋπολογισμού. Πρέπει να είναι τουλάχιστον 18 ετών.

Αριθμός συμμετεχόντων ανά δραστηριότητα και σύνθεση εθνικών ομάδων

Τουλάχιστον 16 και κατ’ ανώτατο όριο 60 συμμετέχοντες ανά δραστηριότητα, τουλάχιστον 4 συμμετέχοντες ανά ομάδα. Οι επικεφαλής ομάδων, οι συντονιστές και οι συνοδοί δεν συνυπολογίζονται στον αριθμό των συμμετεχόντων.

Σε περιπτώσεις ανταλλαγών νέων που συμμετέχουν μόνον νέοι με λιγότερες ευκαιρίες, ο ελάχιστος αριθμός συμμετεχόντων είναι 10.

Τουλάχιστον δύο ομάδες νέων από δύο διαφορετικές χώρες.

Κάθε ομάδα πρέπει να έχει τουλάχιστον έναν επικεφαλής ομάδας. Το πολύ δύο συντονιστές ανά δραστηριότητα.

Λοιπά κριτήρια

Τουλάχιστον ένας από τους οργανισμούς αποστολής ή υποδοχής στο πλαίσιο της δραστηριότητας πρέπει να προέρχεται από τη χώρα του Εθνικού Οργανισμού στον οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Ελάχιστες απαιτήσεις για τις προπαρασκευαστικές επισκέψεις

Τόπος/-οι της δραστηριότητας

Η δραστηριότητα πρέπει να πραγματοποιείται στη χώρα ενός εκ των οργανισμών υποδοχής για τη δραστηριότητα ανταλλαγής νέων.

Εξαίρεση: Δεν μπορούν να πραγματοποιούνται δραστηριότητες στη Λευκορωσία ή τη Ρωσία.

Επιλέξιμοι συμμετέχοντες

Αντιπρόσωποι των συμμετεχόντων οργανισμών, συντονιστές, επικεφαλής ομάδων και νέοι¹⁶ .

Κριτήρια χορήγησης

Οι υποβληθείσες αιτήσεις θα αξιολογηθούν με την απόδοση βαθμών επί συνόλου 100, βάσει των παρακάτω κριτηρίων και συστήματος βαθμολόγησης. Για να επιλεγούν για χορήγηση, οι αιτήσεις πρέπει να συγκεντρώσουν τις ακόλουθες ελάχιστες βαθμολογίες:

• τουλάχιστον 60 επί συνόλου 100 βαθμών και
• τουλάχιστον το ήμισυ της μέγιστης βαθμολογίας σε καθένα από τα παρακάτω τρία κριτήρια χορήγησης

Συνάφεια, σκεπτικό και αντίκτυπος (μέγιστη βαθμολογία: 30 βαθμοί)

Ο βαθμός στον οποίο:

• το προφίλ, η πείρα, οι δραστηριότητες του αιτούντος και ο πληθυσμός-στόχος των εκπαιδευομένων είναι συναφή με τον τομέα της νεολαίας·
• το σχέδιο θα ανταποκρίνεται σε μία ή περισσότερες από τις προτεραιότητες του διαλόγου της ΕΕ για τη νεολαία ή των στόχων της ΕΕ για τη νεολαία·
• το σχέδιο είναι κατάλληλο ώστε να συμβάλει στην ένταξη και την πολυμορφία, στις πράσινες, ψηφιακές και συμμετοχικές διαστάσεις του προγράμματος·
• η πρόταση σχεδίου είναι συναφής με τους στόχους της δράσης·
• το σχέδιο είναι συναφές με τον σεβασμό και την προώθηση των κοινών αξιών της ΕΕ, όπως ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων·
• το σχέδιο και οι προτεινόμενες δραστηριότητες καλύπτουν τις ανάγκες των συμμετεχόντων οργανισμών και των συμμετεχόντων στην ανταλλαγή·
  • το σχέδιο είναι κατάλληλο για την παραγωγή μαθησιακών αποτελεσμάτων υψηλής ποιότητας για τους συμμετέχοντες·
  • το σχέδιο είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο στους συμμετέχοντες και τους συμμετέχοντες οργανισμούς κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας του σχεδίου και εκτός των οργανισμών και των ατόμων που συμμετέχουν άμεσα στο σχέδιο, σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και/ή ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο επίπεδο·
• το σχέδιο εισάγει στη δράση νεοεισερχόμενους και λιγότερο έμπειρους οργανισμούς.

Ποιότητα σχεδιασμού του σχεδίου (μέγιστη βαθμολογία: 40 βαθμοί)

Ο βαθμός στον οποίο:

• η πρόταση περιγράφει με σαφή και ολοκληρωμένο τρόπο όλες τις φάσεις του σχεδίου: προετοιμασία, υλοποίηση δραστηριοτήτων και παρακολούθηση, και τη συμμετοχή των νέων σε όλες τις φάσεις των δραστηριοτήτων·
• τηρείται η ισορροπημένη εκπροσώπηση των συμμετεχόντων όσον αφορά τη χώρα και το φύλο και οι δραστηριότητες έχουν σχεδιαστεί με τρόπο προσβάσιμο και χωρίς αποκλεισμούς και είναι ανοικτές σε συμμετέχοντες διαφόρων υποβάθρων και ικανοτήτων·
• οι δραστηριότητες ενσωματώνουν βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές·
• οι προτεινόμενες μέθοδοι μάθησης, συμπεριλαμβανομένων τυχόν διαδικτυακών/ψηφιακών συνιστωσών, είναι κατάλληλες για τις δραστηριότητες·
• η διαδικασία προβληματισμού, ο προσδιορισμός και η τεκμηρίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των συμμετεχόντων και η συνεπής χρήση των ευρωπαϊκών εργαλείων για τη διαφάνεια και την αναγνώριση, ιδιαίτερα του Youthpass, είναι κατάλληλα.

Ποιότητα της διαχείρισης του σχεδίου (μέγιστη βαθμολογία: 30 βαθμοί)

Ο βαθμός στον οποίο:

• η ποιότητα των πρακτικών ρυθμίσεων, της διαχείρισης και των μέσων υποστήριξης είναι ικανοποιητική·
• τα μέτρα που προβλέπονται για τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της προστασίας των συμμετεχόντων είναι επαρκή και αποτελεσματικά·
• τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες για τις δραστηριότητες καθορίζονται σαφώς σύμφωνα με τα πρότυπα ποιότητας του Erasmus·
• το σχέδιο συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ των συμμετεχόντων οργανισμών, καθώς και με άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, παρέχει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο για τη διαχείριση του σχεδίου·
• ο αιτών έχει προτείνει κατάλληλο τρόπο αξιολόγησης των διαφόρων φάσεων και αποτελεσμάτων του σχεδίου σε σχέση με τους στόχους του·
• ο αιτών έχει προτείνει κατάλληλο τρόπο διάδοσης των αποτελεσμάτων του σχεδίου εντός και εκτός των συμμετεχόντων οργανισμών·
• το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στη βιωσιμότητα των αποτελεσμάτων του πέραν του χρόνου ζωής του σχεδίου.

Πίνακας A2.1 Επιχορήγηση για την κάλυψη ατομικών δαπανών όσον αφορά την ανταλλαγή νέων

Footnote

1. Ο βασικός προϋπολογισμός της δράσης διατίθεται για τη στήριξη διακρατικών δραστηριοτήτων στις οποίες συμμετέχουν οργανισμοί και συμμετέχοντες από κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα. Ωστόσο, έως το 25 % του διαθέσιμου προϋπολογισμού γι’ αυτήν τη δράση μπορεί να χρηματοδοτήσει δραστηριότητες διεθνούς κινητικότητας στις οποίες συμμετέχουν οργανισμοί και συμμετέχοντες από τρίτες χώρες που δεν είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα και γειτνιάζουν με την ΕΕ (περιφέρειες 1 έως 4· βλ. ενότητα «Επιλέξιμες χώρες» στο μέρος Α του παρόντος οδηγού). ↩ back
2. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=uriserv%3AOJ.C_.2018.456.01.0001.01.ELL&toc=OJ%3AC%3A2018%3A456%3AFULL . ↩ back
3. https://youth.europa.eu/strategy/european-youth-goals_el . ↩ back
4. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=uriserv:OJ.C_.2020.415.01.0001.01.ELL . ↩ back
5. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=OJ:C_202403526 . ↩ back
6. https://eur-lex.europa.eu/eli/C/2024/3364 . ↩ back
7. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32022H0411%2801%29 . ↩ back
8. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=COM:2024:1:FIN . ↩ back
9. Οι στρατηγικές διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση:  https://www.salto-youth.net/ . ↩ back
10. Οι ευρωπαϊκοί στόχοι για τη νεολαία αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία. Οι εν λόγω στόχοι εντοπίζουν διατομεακές ζώνες που επηρεάζουν τη ζωή των νέων και επισημαίνουν τις προκλήσεις.  https://youth.europa.eu/strategy/european-youth-goals_el . ↩ back
11. Για τους πόρους και την έμπνευση, βλ. ενότητες 7 (Σχέδια κινητικότητας για νέους) και 12 (Σχεδιασμός για τη συμμετοχή) της εργαλειοθήκης για τη συμμετοχή των νέων που κατάρτισε το δίκτυο SALTO PI:  https://participationpool.eu/toolkit/ . ↩ back
12. Οι συμμετέχοντες οργανισμοί θα πρέπει να υπογράφουν έντυπο προσχώρησης στον αιτούντα οργανισμό. Τα έντυπα προσχώρησης θα πρέπει να παρέχονται κατά το στάδιο της αίτησης και το αργότερο έως την ημερομηνία υπογραφής της συμφωνίας επιχορήγησης. Για περισσότερες πληροφορίες, συμβουλευθείτε το μέρος Γ του παρόντος οδηγού. ↩ back
13. Ομάδα τουλάχιστον τεσσάρων νέων μεταξύ 13 και 30 ετών. Ένα από τα μέλη της ομάδας που είναι τουλάχιστον 18 ετών αναλαμβάνει τον ρόλο εκπροσώπου, καθώς και την ευθύνη εξ ονόματος της ομάδας. Για τον ορισμό της άτυπης ομάδας, ανατρέξτε στο γλωσσάριο. Για τον σκοπό της παρούσας δράσης, καθώς και για κάθε διάταξη συναφή με αυτήν, η «άτυπη ομάδα νέων» εντάσσεται στην έννοια «συμμετέχων οργανισμός». Οποιαδήποτε αναφορά στον «συμμετέχοντα οργανισμό» θεωρείται ότι καλύπτει επίσης την «άτυπη ομάδα νέων». ↩ back
14. Περισσότεροι οργανισμοί από την ίδια χώρα συγκροτούν μία εθνική ομάδα, κάθε οργανισμός μπορεί να έχει τον δικό του επικεφαλής ομάδας. ↩ back
15. Λάβετε υπόψη τα ακόλουθα:

    κατώτατα όρια ηλικίας — οι συμμετέχοντες πρέπει να έχουν συμπληρώσει το κατώτατο όριο ηλικίας κατά την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητας·
    ανώτατα όρια ηλικίας — οι συμμετέχοντες δεν πρέπει να έχουν υπερβεί το προβλεπόμενο ανώτατο όριο ηλικίας κατά την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητας. ↩ back

16. Τα άτομα που λαμβάνουν μέρος σε προπαρασκευαστικές επισκέψεις αναμένεται επίσης να συμμετάσχουν στη βασική δραστηριότητα. ↩ back
17. Για παράδειγμα, εάν ένα άτομο από τη Μαδρίτη (Ισπανία) λάβει μέρος σε δραστηριότητα στη Ρώμη (Ιταλία), ο αιτών θα υπολογίσει την απόσταση Μαδρίτη-Ρώμη (1 365,28 χλμ.) και στη συνέχεια θα επιλέξει την ισχύουσα ζώνη απόστασης της μετακίνησης (δηλ. μεταξύ 500 και 1 999 χλμ.). ↩ back
18. https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/resources/distance-calculator_el ↩ back
19. Για παράδειγμα, εάν ένας συμμετέχων από τη Μαδρίτη (Ισπανία) συμμετέχει σε κινητή δραστηριότητα που πραγματοποιείται πρώτα στη Ρώμη (Ιταλία) και ύστερα στη Λιουμπλιάνα (Σλοβενία), ο αιτών θα υπολογίσει πρώτα την απόσταση μεταξύ Μαδρίτης και Ρώμης (1 365,28 χλμ.) και μετά την απόσταση μεταξύ Ρώμης και Λιουμπλιάνα (489,75 χλμ.)· θα προσθέσει τις δύο αποστάσεις (1 855,03 χλμ.)· στη συνέχεια, θα επιλέξει την ισχύουσα ζώνη απόστασης της μετακίνησης (δηλ. μεταξύ 500 και 1999 χλμ.) και θα υπολογίσει την επιχορήγηση από την ΕΕ για τις δαπάνες μετακίνησης του συμμετέχοντος από τη Μαδρίτη στη Λιουμπλιάνα (μέσω Ρώμης) και πίσω (275 EUR). ↩ back