Duine tionlacain

Duine a ghabhann le rannpháirtithe (foghlaimeoirí, baill foirne, daoine óga nó oibrithe don ógra) i ngníomhaíocht soghluaisteachta chun a sábháilteacht a chinntiú, tacaíocht agus cúnamh a sholáthar dóibh, agus chun cuidiú le foghlaim éifeachtach an rannpháirtí le linn an eispéiris soghluaisteachta. I ngníomhaíochtaí aonair, féadfaidh duine tionlacain gabháil le rannpháirtithe ag a bhfuil deiseanna níos lú nó mionaoisigh agus daoine óga nach bhfuil mórán taithí acu lasmuigh dá dtír féin. I gcás gníomhaíochtaí grúpa i réimse an oideachais agus na hoiliúna, ní mór do bhaill foirne oideachais cháilithe gabháil leis an ngrúpa chun an próiseas foghlama a éascú.

Creidiúnú

Próiseas lena gcinntítear go gcomhlíonann na heagraíochtaí ar mian leo maoiniú a fháil faoi ghníomhaíocht den chlár Erasmus+ sraith caighdeán nó réamhriachtanas cáilíochtúil atá leagtha síos ag an gCoimisiún Eorpach don Ghníomhaíocht sin.

Eintiteas cleamhnaithe

Féadfar iad seo a leanas a mheas mar Eintitis Chleamhnaithe (i gcomhréir le hAirteagal 187 den Rialachán Airgeadais):

• eintitis dhlítheanacha a bhfuil nasc dlíthiúil nó nasc caipitil acu le tairbhithe; níl an nasc sin teoranta don ghníomhaíocht ná níor bunaíodh é chun í a chur chun feidhme amháin;
• roinnt eintiteas a chomhlíonann na critéir le deontas a dhámhachtain dóibh agus gur eintiteas amháin iad arna dtógáil le chéile agus ar féidir déileáil leis an eintiteas sin mar an tairbhí aonair, lena n‑áirítear i gcás inar bunaíodh an t‑eintiteas go sonrach chun críche chur chun feidhme na gníomhaíochta.

Ní mór do na hEintitis Chleamhnaithe na critéir maidir le hincháilitheacht agus neamheisiamh a chomhlíonadh agus, i gcás inarb infheidhme, na critéir roghnúcháin is infheidhme maidir le hiarratasóirí freisin ach ní chuirtear san áireamh sna critéir íosta incháilitheachta iad le haghaidh chomhdhéanamh an chuibhreannais (más ann dóibh).

Iarratasóir

Aon eagraíocht rannpháirteach nó grúpa neamhfhoirmiúil daoine óga a chuireann isteach iarratas ar dheontas. Féadfaidh iarratasóirí iarratas a dhéanamh ar bhonn aonair nó thar ceann eagraíochtaí eile atá páirteach sa tionscadal. Sa chás deiridh sin, sainítear an t‑iarratasóir mar chomhordaitheoir freisin

I gcás gníomhaíochtaí arna mbainistiú ag an nGníomhaireacht Feidhmiúcháin EACEA, is iad na hiarratasóirí na rannpháirtithe sin a bheidh ina dtairbhithe agus ina n‑eintitis chomhlachaithe sa Chomhaontú Deontais.

Sprioc‑am le haghaidh iarratas

An dáta deiridh chun an fhoirm iarratais a chur isteach chuig an nGníomhaireacht Náisiúnta nó Feidhmiúcháin le bheith incháilithe.

Comhpháirtithe comhlachaithe

Is comhpháirtithe iad ón earnáil phoiblí nó phríobháideach a rannchuidíonn le cur chun feidhme cúraimí/gníomhaíochtaí tionscadail sonracha nó a thacaíonn le cur chun cinn agus inbhuanaitheacht an tionscadail, ach le haghaidh gnéithe bainistíochta conarthacha ní mheastar gur tairbhithe iad, ná ní fhaigheann siad aon mhaoiniú ón gclár mar chuid den tionscadal (is amhlaidh nach bhfuil an ceart acu costais a ghearradh ná ranníocaíochtaí a éileamh).

Bunscileanna

An litearthacht, an mhatamaitic, an eolaíocht agus an teicneolaíocht; cuimsítear na scileanna sin sna príomhinniúlachtaí.

Tairbhí

Nuair a dhéantar tionscadal a fhormheas le haghaidh dheontas Erasmus+, beidh an eagraíocht is iarrthóir ina tairbhí tar éis di conradh a shíniú leis an nGníomhaireacht Náisiúnta nó Feidhmiúcháin a roghnaigh an tionscadal. Má rinneadh an t‑iarratas thar ceann eagraíochtaí rannpháirteacha eile, féadfaidh na comhpháirtithe a bheith ina gcomhthairbhithe den deontas.

Soghluaisteacht cumaisc

Meascán de shoghluaisteacht fhisiceach agus comhpháirt fhíorúil lena n‑éascaítear malartú/obair bhuíne foghlama comhoibríche ar líne.

Glao ar thograí

Cuireadh a fhoilsíonn an Coimisiún nó a fhoilsítear thar a cheann chun togra le haghaidh gníomhaíochta a chur i láthair, roimh sprioc‑am áirithe, a chomhfhreagraíonn do na cuspóirí atá le saothrú agus a chomhlíonann na coinníollacha riachtanacha. Foilsítear glaonna ar thograí in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh (sraith C) agus/nó ar láithreáin ghréasáin ábhartha de chuid an Choimisiúin nó na Gníomhaireachta Náisiúnta nó Feidhmiúcháin.

Deimhniú rannpháirtíochta

I gcomhthéacs Erasmus+, is doiciméad é seo a eisítear d’aon duine a chríochnaigh gníomhaíocht foghlama i réimse an oideachais, na hoiliúna agus na hóige, i gcás inarb infheidhme. Deimhnítear leis gur fhreastail an rannpháirtí ar an ngníomhaíocht agus, i gcás inarb infheidhme, a thorthaí foghlama.

Earráid chléireachais

Mionbhotún nó neamhaire a dhéantar de thaisme i ndoiciméad lena n‑athraítear a chiall, amhail earráid chló nó focal, frása nó fíor a chur isteach nó a fhágáil ar lár de thaisme.

Cómhaoiniú

An prionsabal faoinar gá don tairbhí cuid de chostais tionscadail a dtacaíonn an tAontas Eorpach leis a iompar, nó faoinar gá cuid de na costais a íoc trí ranníocaíochtaí seachtracha seachas an deontas ón Aontas.

Cuideachta

Daoine dlítheanacha a bhunaítear faoin dlí sibhialta nó tráchtála, lena n‑áirítear comharchumainn, agus daoine dlítheanacha eile a rialaítear leis an dlí poiblí nó príobháideach, ach amháin iad sin atá neamhbhrabúsach.

Cuibhreannas

Dhá eagraíocht rannpháirteacha nó níos mó a thagann le chéile chun tionscadal nó gníomhaíocht laistigh de thionscadal a ullmhú, a chur chun feidhme agus a leanúint. Féadfaidh cuibhreannas a bheith náisiúnta (is é sin, lena mbaineann eagraíochtaí atá bunaithe sa tír chéanna) nó idirnáisiúnta (lena mbaineann eagraíochtaí rannpháirteacha ó thíortha éagsúla).

Comhordaitheoir/Eagraíocht chomhordúcháin

Eagraíocht rannpháirteach a chuireann isteach ar dheontas Erasmus+ thar ceann cuibhreannas eagraíochtaí comhpháirtíochta.

Tá foráil déanta sa chomhaontú deontais ag an gcomhordaitheoir maidir le hoibleagáidí speisialta.

Inniúlacht dhigiteach

Is éard atá i gceist leis sin úsáid mhuiníneach, chriticiúil agus fhreagrach a bhaint as teicneolaíochtaí digiteacha, agus dul i mbun plé leo ar an mbealach céanna, le haghaidh foghlama, san obair, agus rannpháirtíocht sa tsochaí. Cuimsítear léi litearthacht eolais agus sonraí, cumarsáid agus comhar, litearthacht sna meáin, cruthú inneachair dhigitigh (agus ríomhchlárú san áireamh), sábháilteacht (lena n‑áirítear folláine dhigiteach agus inniúlachtaí a bhaineann leis an gcibearshlándáil), ceisteanna a bhaineann le maoin intleachtúil, réiteach fadhbanna agus smaointeoireacht chriticiúil.

Fiontar

Aon ghnóthas a ghabhann do ghníomhaíocht eacnamaíoch, gan beann ar a mhéid, a fhoirm dhlíthiúil nó an earnáil eacnamaíoch ina n‑oibríonn sé.

An Creat Eorpach um Cháilíochtaí

Chomhchreat tagartha ina bhfuil ocht leibhéal cáilíochtaí, a shloinneadh mar thorthaí foghlama a bhfuil leibhéil mhéadaitheacha ábaltachta acu. Feidhmíonn siad mar ghléas aistriúcháin idir córais cháilíochtaí éagsúla agus a leibhéil. Tá sé de chuspóir ag an gCreat Eorpach um Cháilíochtaí maidir le foghlaim ar feadh an tsaoil (EQF) feabhas a chur ar thrédhearcacht, inchomparáideacht agus iniomparthacht cáilíochtaí daoine (IO 2017/C 189/03)

ESCO (an tAicmiú Eorpach Scileanna, Inniúlachtaí, Cáilíochtaí agus Gairmeacha)

Sainaithnítear agus aicmítear ann scileanna agus inniúlachtaí, cáilíochtaí agus gairmeacha atá ábhartha maidir le margadh saothair an Aontais agus an t‑oideachas agus an oiliúint, in 25 theanga Eorpacha. Soláthraítear próifílí gairme sa chóras ina léirítear an caidreamh idir gairmeacha, scileanna, inniúlachtaí agus cáilíochtaí. Forbraíodh ESCO i bhformáid oscailte TF agus is féidir le gach duine é a úsáid saor in aisce.

Bunaithe

Baineann sé le heagraíocht nó le comhlacht a chomhlíonann coinníollacha náisiúnta áirithe (clárú, ráiteas, foilsiú, srl.), rud a chuireann ar a chumas don údarás náisiúnta an eagraíocht nó an comhlacht sin a aithint go foirmiúil. I gcás grúpa neamhfhoirmiúil daoine óga, meastar go bhfuil na héifeachtaí coibhéiseacha ag cónaí dlíthiúil a ionadaí dhlíthiúil chun críocha incháilitheachta ar dheontas Erasmus+.

Ballstáit den Aontas agus tríú tíortha ach atá comhlachaithe leis an gClár

Tíortha san Aontas Eorpach agus tíortha nach Ballstáit den Aontas iad a bhunaigh Gníomhaireacht Náisiúnta atá iomlán rannpháirteach sa chlár Erasmus+. Tá an liosta de na Ballstáit den Aontas agus na tríú tíortha ach atá comhlachaithe leis an gClár le fáil i gCuid A den Treoir seo, sa roinn ‘Cé atá in ann a bheith rannpháirteach i gClár Erasmus+?’.

Europass

 Le hardán Europass ar líne, gníomhaíocht de chuid an Chláir Oibre Eorpaigh do Scileanna, soláthraítear uirlisí gréasán‑bhunaithe agus eolas do dhaoine aonair agus d’eagraíochtaí maidir le deiseanna foghlama, creataí cáilíochtaí agus cáilíochtaí, treoraíocht, faisnéis scileanna, uirlisí féinmheasúnaithe agus doiciméadacht scileanna agus cáilíochtaí, agus nascacht le deiseanna foghlama agus fostaíochta.

Leis an ardán Europass tairgtear uirlisí agus bogearraí freisin chun tacú le dintiúir atá sínithe go digiteach, mar a fhógraítear sa Phlean Gníomhaíochta don Oideachas Digiteach, trí Dhintiúir Dhigiteacha Eorpacha don Fhoghlaim. Idirnascann an t‑ardán le foinsí sonraí náisiúnta le haghaidh deiseanna foghlama agus bunachair sonraí nó cláir cáilíochtaí náisiúnta.

Eagraíochtaí neamhrialtasacha Eorpacha

Le haghaidh an chláir seo, is eagraíochtaí neamhrialtasacha iad sin a oibríonn trí struchtúr a aithnítear go foirmiúil agus atá comhdhéanta de chomhlacht/rúnaíocht Eorpach atá lonnaithe go dlíthiúil ar feadh bliana ar a laghad i mBallstát den Aontas nó i dtríú tír ach atá comhlachaithe leis an gClár agus d’eagraíochtaí/bhrainsí náisiúnta i naoi mBallstát den Aontas agus tríú tíortha ach atá comhlachaithe leis an gClár. Ní mór an méid seo a leanas a bheith amhlaidh maidir leis na heagraíochtaí/brainsí náisiúnta sin:

• ní mór nasc reachtúil cruthaithe¹  a bheith acu leis an gcomhlacht/rúnaíocht Eorpach;
• ní mór dóibh a bheith gníomhach i réimse an oideachais, na hoiliúna nó na hóige;

Iarratasóir céaduaire

Aon eagraíocht nó institiúid nach bhfuair tacaíocht roimhe sin mar chomhordaitheoir tionscadail (iarratasóir) faoi chineál gníomhaíochta ar leith lena dtugtar tacaíocht leis an gclár seo nó leis an gclár roimhe sin sna 7 mbliana deireanacha.

Force majeure

Staid nó teagmhas eisceachtúil nach féidir a thuar nach bhfuil aon neart ag an rannpháirtí air agus nach bhfuil inchurtha i leith aon earráide nó faillí uaidh/uaithi.

Scileanna glasa

Scileanna atá bunúsach le haghaidh an aistrithe chuig geilleagar ísealcharbóin, a fhéadfaidh a bheith ginearálta amhail talmhaíocht inbhuanaithe, cosaint ithreach, úsáid fuinnimh agus laghdú dramhaíola, nó níos teicniúla amhail eolas maidir le fuinneamh in‑athnuaite.

Taisteal glas

Taisteal ina n‑úsáidtear modh iompair íseal‑astaíochtaí le haghaidh na príomhchoda den taisteal, mar shampla bus, traein nó comhroinnt gluaisteán.

Eagraíocht óstála / ósteagraíocht

An (phríomh)eagraíocht a sholáthraíonn ábhar foghlama do rannpháirtithe i ngníomhaíochtaí soghluaisteachta trína hacmhainní agus a saineolas féin a úsáid. Téann an ósteagraíocht i gcomhar leis an eagraíocht seolta chun na torthaí foghlama lena bhfuil coinne a shainiú mar aon leis na modhanna a úsáidfear chun iad a bhaint amach. Forghníomhaíonn sí an clár foghlama ansin agus reáchtálann sí an mhonatóireacht agus an mheantóireacht le linn na gníomhaíochta.

Oideachas neamhfhoirmiúil

Foghlaim mar thoradh ar ghníomhaíochtaí laethúla nach bhfuil eagraithe nó struchtúrtha i dtéarmaí cuspóirí, ama nó tacaíocht foghlama; d'fhéadfadh sé a bheith neamhbheartaithe ó thaobh an fhoghlaimeora de.

Idirnáisiúnta

I gcomhthéacs Erasmus+, baineann ‘idirnáisiúnta’ le haon ghníomhaíocht lena ngabhfaidh aon Bhallstát amháin den Aontas nó aon tír amháin nach bhfuil san Aontas ach atá comhlachaithe leis an gClár, ar a laghad, agus aon tír amháin ar a laghad nach bhfuil san Aontas agus nach bhfuil comhlachaithe leis an gClár.

Scáthfhoghlaim

Tréimhse a chaitheamh in eagraíocht chomhpháirtíochta i dtír eile agus é mar aidhm leis oiliúint a fháil trí chleachtóirí a leanúint ina gcuid oibre laethúla san ósteagraíocht, dea‑chleachtais a mhalartú, scileanna agus eolas a shealbhú agus/nó comhpháirtíochtaí fadtéarmacha a fhorbairt trí bhreathnóireacht rannpháirteach.

Príomhinniúlachtaí

An tacar bunúsach sin d'eolas, de scileanna agus de mheonta a theastaíonn ó gach duine ar mhaithe le féinchomhlíonadh agus féinfhorbairt, saoránacht ghníomhach, cuimsiú sóisialta agus fostaíocht, mar a thugtar tuairisc air i Moladh 2018/C 189/01 ón gComhairle an 22 Bealtaine 2018 maidir le príomhinniúlachtaí d'fhoghlaim ar feadh an tsaoil.

Soghluaisteacht foghlama

Ag bogadh go fisiciúil go tír eile nach í an tír chónaithe í d'fhonn staidéar, oiliúint nó foghlaim sheachfhoirmiúil nó neamhfhoirmiúil a ghabháil ar láimh.

Torthaí foghlama

Ráitis ar a bhfuil ar eolas ag an rannpháirtí, ar an tuiscint atá aige, agus ar a bhfuil ar a chumas a dhéanamh ar chur i gcrích próisis foghlama, a shainmhínítear i dtéarmaí eolais, scileanna agus inniúlachta.

Eintiteas dlítheanach

Duine nádúrtha nó duine dlítheanach a bunaíodh mar eintiteas dlítheanach agus a aithnítear amhlaidh faoin dlí náisiúnta, dlí an Aontais nó dlí idirnáisiúnta, a bhfuil pearsantacht dhlítheanach aige agus a fhéadfaidh, ag gníomhú dó ina ainm féin, cearta a fheidhmiú agus a bheith faoi réir oibleagáidí, nó eintiteas nach bhfuil pearsantacht dhlítheanach aige faoi mar a thagraítear dó i bpointe (c) d’Airteagal 197(2) den Rialachán Airgeadais.

Ionadaí Ceaptha Eintiteas Dlítheanach (LEAR)

Maidir le gníomhaíocht a bhainistíonn an Ghníomhaireacht Feidhmiúcháin Eorpach um Oideachas agus Cultúr, i gcomhthráth le bailíochtú eagraíochta i gClár na Rannpháirtithe, ní mór dá hionadaí dlíthiúil/dá hionadaithe dlíthiúla Ionadaí Ceaptha ag Eintiteas Dlítheanach (LEAR) a ainmniú. Tá ríthábhacht le ról LEAR: nuair atá sé bailíochtaithe ag an gCoimisiún, beidh LEAR údaraithe chun an méid seo a leanas a dhéanamh:

• an t‑eolas dlíthiúil agus airgeadais faoin eagraíocht a bhainistiú
• cearta rochtana daoine san eagraíocht a bhainistiú (seachas ar leibhéal an tionscadail)
• ionadaithe ar son na heagraíochta a cheapadh chun comhaontuithe deontais a shíniú go leictreonach (‘Sínitheoirí Dlíthiúla' - LSIGN) nó ráitis airgeadais (‘Sínitheoirí Airgeadais' - FSIGN) tríd an Tairseach ‘Cistiú agus Tairiscintí’.

Tugtar soiléiriú ar na céimeanna uile le haghaidh an bhailíochtaithe LEAR sa Tairseach ‘Cistiú agus Tairiscintí’.

Eagraíocht ag a bhfuil níos lú taithí

Aon eagraíocht rannpháirteach nach bhfuair tacaíocht i gcineál gníomhaíochta ar leith dá dtugtar tacaíocht leis an gClár seo nó leis an gclár roimhe sin breis agus dhá uair sna 7 mbliana deireanacha. Áirítear sa chatagóir seo an chatagóir ‘iarratasóirí céaduaire’ mar a shainmhínítear thuas.

Foghlaim ar feadh an tsaoil

Foghlaim i ngach foirm, bíodh sí foirmiúil, seachfhoirmiúil nó neamhfhoirmiúil a tharlaíonn ag gach céim den saol agus as a dtagann feabhas nó nuashonrú ar eolas, scileanna, inniúlachtaí agus dearcthaí nó rannpháirtíocht sa tsochaí ó thaobh pearsanta, sibhialta, cultúrtha, sóisialta nó atá bainteach le fostaíocht, lena n‑áirítear seirbhísí comhairliúcháin agus treorach a chur ar fáil; cuimsítear leis sin oideachas agus cúram na luath‑óige, oideachas ginearálta, gairmoideachas agus gairmoiliúint, ardoideachas, oideachas aosach, obair óige agus suíomhanna foghlama eile a tharlaíonn lasmuigh d’oideachas agus d’oiliúint fhoirmiúil agus go hiondúil cuireann sé comhar trasearnála agus conair foghlama solúbtha chun cinn.

Eagraíocht is nuatheachtaí

Aon eagraíocht nó institiúid nach bhfuair tacaíocht roimhe sin i gcineál gníomhaíochta ar leith dá dtugtar tacaíocht leis an gclár seo nó leis an gclár roimhe sin mar chomhordaitheoir nó comhpháirtí.

Micridhintiúr

Is éard is micridhintiúr ann cruthúnas ar thorthaí foghlama atá bainte amach ag foghlaimeoir tar éis taithí foghlama ghearr, de réir caighdeáin agus ceanglais thrédhearcacha agus tar éis measúnú.

Tá an cruthúnas i ndoiciméad deimhnithe lena liostaítear ainm an tsealbhóra, na torthaí foghlama a baineadh amach, an modh measúnaithe, an comhlacht dámhachtana agus, i gcás inarb infheidhme, leibhéal an chreata cáilíochtaí agus na creidiúintí a baineadh amach. Is faoi úinéireacht an fhoghlaimeora atá micridhintiúir, tá siad in‑chomhroinnte, iniompartha agus is féidir iad a chur le chéile i ndintiúir níos mó nó cáilíochtaí.

Comhaontú foghlama

Comhaontú idir an eagraíocht seolta agus óstach agus na daoine aonair atá rannpháirteach, lena sainítear aidhmeanna agus inneachar na tréimhse soghluaisteachta lena hábharthacht agus lena cáilíocht a chinntiú. Is féidir é a úsáid freisin mar bhonn don ósteagraíocht chun an tréimhse ar an gcoigríoch a aithint.

Mí

I gcomhthéacs chlár Erasmus+ agus chun críche na deontais a ríomh, is ionann mí agus 30 lá.

MOOC

Seasann MOOC do ‘Ollchúrsa Oscailte ar Líne’, cineál cúrsa a sholáthraítear go hiomlán ar líne, atá oscailte do gach duine gan chostas, gan cáilíochtaí iontrála ná gan aon srian eile; is minic a bhíonn líon ard rannpháirtithe ag gabháil dóibh. D’fhéadfadh a bheith mar chuid de na cúrsaí comhpháirteanna a bhfreastalaíonn daoine orthu, mar shampla cruinnithe do rannpháirtithe áitiúla a spreagadh, agus measúnú foirmiúil, ach go hiondúil baintear úsáid as athbhreithniú piaraí, féinmheasúnú agus grádú uathoibrithe. Is iomaí cineál éagsúil MOOC atá ann, agus díríonn siad ar earnálacha, ar spriocghrúpaí (mar shampla béim ar ghairm, múinteoirí, srl.), nó ar modhanna teagaisc sonracha. Ní mór do MOOCanna a chistítear faoi Erasmus+ a bheith oscailte do chách, agus bíonn an rannpháirtíocht agus deimhniú nó suaitheantas comhlánaithe araon saor in aisce do rannpháirtithe. Baineann an ceanglas rochtana oscailte maidir le hacmhainní oideachais le MOOCanna agus le cúrsaí iomlána eile freisin.

An Ghníomhaireacht Náisiúnta

Comhlacht ainmnithe atá i gceannas ar chur chun feidhme an Chláir ar leibhéal náisiúnta i mBallstát nó i dtríú tír ach atá comhlachaithe leis an gClár. Féadfaidh Gníomhaireacht Náisiúnta amháin nó níos mó a bheith i ngach tír.

Údarás Náisiúnta

Údarás atá i gceannas ar mhonatóireacht agus ar mhaoirseacht a dhéanamh ar bhainistíocht an Chláir ar leibhéal náisiúnta i mBallstát nó i dtríú tír ach atá comhlachaithe leis an gClár. Féadfaidh Údarás Náisiúnta amháin nó níos mó a bheith i ngach tír.

Foghlaim sheachfhoirmiúil

Foghlaim a dhéantar trí ghníomhaíochtaí foghlama pleanáilte agus a mbíonn tacaíocht foghlama de shaghas éigin i gceist léi, ach nach cuid í den chóras oideachais agus oiliúna foirmiúil.

Próifíl ghairme

An tacar scileanna, inniúlachtaí, eolais agus cáilíochtaí a bhíonn ábhartha le haghaidh gairm shonrach go hiondúil.

OID

Leis an Sainaitheantas Eagraíochta (OID) sainaithnítear d’eagraíocht go huathúil i measc na n‑eagraíochtaí uile atá rannpháirteach i ngníomhaíochtaí Erasmus+ agus i ngníomhaíochtaí de chuid an Chóir Dlúthpháirtíochta Eorpaigh a bhainistíonn Gníomhaireachtaí Náisiúnta. Is féidir leat OID d’eagraíochta a úsáid agus iarratas á dhéanamh ar chreidiúnú nó deontas faoi ghníomhaíochtaí Erasmus+ agus gníomhaíochtaí de chuid an Chóir Dlúthpháirtíochta Eorpaigh a bhainistíonn Gníomhaireachtaí Náisiúnta

Rochtain Oscailte

Coincheap ginearálta maidir le hábhair de chineál sonrach a fhoilsiú go hoscailte is é sin, ábhar a dheartar le bheith inrochtana agus inúsáidte ag an ngrúpa úsáideoirí is fairsinge agus is féidir agus sa líon is mó cásanna úsáide. Tá Ceanglas Rochtana Oscailte i bhfeidhm ag Erasmus+ maidir le hacmhainní oideachais, agus spreagtar rochtain oscailte ar thorthaí agus ar shonraí taighde.

Acmhainní Oscailte Oideachais (OER)

Ábhair oideachais d’aon chineál (mar shampla téacsleabhair, bileoga oibre, pleananna ceachta, físeáin teagaisc, cúrsaí iomlána ar líne, cluichí oideachasúla) ar féidir iad a úsáid, a oiriúnú agus a chomhroinnt gan srian. Faoi cheadúnas oscailte a cuireadh amach OERanna nó tá siad san fhearann poiblí (is é sin, tá an chosaint chóipchirt imithe in éag). Ní OERanna iad ábhair saor in aisce nach féidir leis an bpobal iad a oiriúnú ná a chomhroinnt.

Ceadúnas oscailte

Bealach do shealbhóirí cóipchirt (cruthaitheoirí agus sealbhóirí ceart eile) chun cead dlíthiúil a thabhairt don phobal i gcoitinne úsáid a bhaint as a saothar gan srian. Faoi Cheanglas Rochtana Oscailte Erasmus+, ní mór úsáid, oiriúnú agus scaipeadh ar a laghad a cheadú le ceadúnas oscailte den sórt sin. Ba cheart an ceadúnas oscailte a léiriú ar an saothar féin nó cibé áit a scaiptear an saothar. Acmhainní Oscailte Oideachais (OERanna) a thugtar ar ábhair oideachais a bhfuil ceadúnas oscailte acu.

Rannpháirtí i ngníomhaíochtaí lena mbaineann an tionscadal Erasmus+

Duine atá iomlán rannpháirteach i dtionscadal agus a d’fhéadfadh cuid de dheontas an Aontais Eorpaigh a fháil a bhfuil sé i gceist leis íoc as a gcostais rannpháirtíochta (go háirithe taisteal agus cothú).   

Eagraíocht rannpháirteach

Eagraíocht nó grúpa neamhfhoirmiúil daoine óga atá rannpháirteach i dtionscadal Erasmus+, mar chomhordaitheoir nó mar chomhpháirtí.

Eagraíocht chomhpháirtíochta

I ngníomhaíochtaí arna mbainistiú ag Gníomhaireachtaí Náisiúnta, is éard is eagraíocht chomhpháirtíochta ann eagraíocht atá rannpháirteach go foirmiúil sa tionscadal (comhthairbhithe) ach nach nglacann ról an chomhordaitheora.

Comhpháirtíocht

Comhaontú idir grúpa institiúidí nó eagraíochtaí chun gníomhaíochtaí agus tionscadail chomhpháirteacha a dhéanamh.

Rannpháirtí ag a bhfuil deiseanna níos lú

Ciallaíonn daoine ag a bhfuil deiseanna níos lú daoine a mbíonn bacainní orthu ar chúiseanna eacnamaíocha, sóisialta, cultúrtha, tíreolaíocha nó sláinte, ó chúlra imirceach, nó ar chúiseanna eile amhail míchumas agus deacrachtaí oideachais nó ar chúis ar bith eile, lena n‑áirítear iad sin as a n‑eascraíonn idirdhealú faoi Airteagal 21 de Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh, agus cuireann na bacainní sin cosc orthu rochtain éifeachtach a fháil ar dheiseanna faoin gclár.

Piarfhoghlaim

Gníomhaíocht foghlama cómhalartaí atá tairbhiúil go frithpháirteach agus lena mbaineann comhroinnt eolais, smaointe agus taithí idir na rannpháirtithe. Cuireann cleachtais phiarfhoghlama ar a gcumas dóibh idirghníomhú le rannpháirtithe eile agus lena bpiaraí, agus a bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí inar féidir leo foghlaim óna chéile agus spriocanna oideachais, gairmiúla agus/nó forbartha pearsanta a bhaint amach.

Cuairt Ullmhúcháin

Cuairteanna ar thír na heagraíochta óstaí roimh thús na ngníomhaíochtaí soghluaisteachta chun ullmhú do na gníomhaíochtaí sin agus chun ardcháilíocht na ngníomhaíochtaí sin a chinntiú. Cuimsítear leo cúraimí chun socruithe riaracháin a éascú agus cur leis an muinín agus an tuiscint idir na heagraíochtaí lena mbaineann.

Forbairt ghairmiúil

An próiseas a bhaineann le feabhas a chur ar chumais ghairmiúla rannpháirtithe (foghlaimeoirí agus baill foirne) trí inniúlachtaí agus saineolas a fhorbairt agus scileanna nua a shealbhú, agus sainaithnítear iad sin in anailís ar riachtanais forbartha go hiondúil. Cuimsítear le forbairt ghairmiúil gach cineál deiseanna foghlama, tréimhsí oiliúna struchtúrtha agus seimineáir agus deiseanna foghlama neamhfhoirmiúla ina measc.

Comhlacht brabúsach atá gníomhach sa Fhreagracht Chorparáideach

Cuideachta phríobháideach a) a dhéanann a gnó i gcomhréir le caighdeáin eitice; agus/nó b) anuas ar a gníomhaíochtaí gnó, a dhéanann roinnt gníomhartha lena mbaineann luach sóisialta.

Tionscadal

Tacar comhleanúnach gníomhaíochtaí a ndeartar agus a n‑eagraítear iad chun cuspóirí agus torthaí sainithe a bhaint amach.

Cáilíocht

Toradh foirmiúil ar phróiseas measúnaithe agus bailíochtaithe a fhaightear nuair a chinneann comhlacht inniúil go bhfuil torthaí foghlama bainte amach ag duine aonair go caighdeáin ar leith.

Ósteagraíocht

Eagraíocht rannpháirteach atá ag fáil rannpháirtithe agus ag eagrú gníomhaíochtaí do thionscadal Erasmus+.

Scoil

Institiúid ina gcuirtear oideachas ginearálta, gairmoideachas nó oideachas teicniúil ar fáil ar aon leibhéal idir oideachas réamhscoile agus oideachas meánscoile uachtaraí, lena n‑áirítear oideachas agus cúram na luath‑óige. Le hincháilitheacht a fhíorú faoin réimse ‘oideachas scoile’, féach an sainmhíniú ar scoileanna incháilithe i ngach tír ar shuíomh gréasáin na Gníomhaireachta Náisiúnta ábhartha.

Dalta scoile

Duine atá cláraithe i gcáil foghlama ag institiúid a sholáthraíonn oideachas ginearálta ar aon leibhéal ó oideachas agus cúram na luath‑óige go dtí oideachas meánscoile uachtaraí, nó duine a fhaigheann a chuid scolaíochta lasmuigh de shuíomh institiúideach agus a mheasann na húdaráis inniúla a bheith incháilithe chun páirt a ghlacadh sa Chlár ina gcríocha faoi seach.

Eagraíocht seolta

Eagraíocht rannpháirteach a sheolann aon rannpháirtí amháin nó níos mó chuig gníomhaíocht de thionscadal Erasmus+.

Fiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna )

Fiontair (féach an sainmhíniú thuas) a fhostaíonn líon is lú ná 250 duine agus ag a bhfuil láimhdeachas bliantúil nach mó ná EUR 50 milliún, agus/nó clár comhardaithe bliantúil iomlán nach mó ná EUR 43 milliún.

Fiontar sóisialta

Gnóthas, gan beann ar a fhoirm dhlíthiúil, nach liostaítear ar mhargadh rialáilte de réir bhrí Airteagal 4(21) de Threoir 2014/65/AE, agus: 1) i gcomhréir lena airteagail chomhlachais, lena reachtanna nó aon doiciméad reachtúil eile lena mbunaítear an gnólacht, arb é is príomhchuspóir dó tionchair shóisialta intomhaiste, dhearfacha a bhaint amach seachas brabús a ghiniúint le haghaidh a úinéirí, ball agus páirtithe leasmhara, más rud é, maidir leis an ngnóthas: a) go soláthraíonn sé seirbhísí nó earraí nuálacha lena ngintear toradh sóisialta agus/nó b) go n‑úsáideann sé modh nuálach táirgthe earraí nó seirbhísí agus go gcuimsíonn an modh táirgthe sin a chuspóir sóisialta; 2) go ndéanann sé a bhrabúis a ath-infheistiú thar aon ní eile chun a phríomhchuspóir a bhaint amach agus go bhfuil próisis agus rialacha réamhshainithe i bhfeidhm aige le haghaidh aon imthoisc ina ndéantar brabúis a dháileadh ar scairshealbhóirí agus úinéirí, chun a chinntiú nach ndéanann aon dáileachán brabús dochar don phríomhchuspóir; 3) go mbainistítear ar bhealach fiontraíoch, cuntasach agus trédhearcach é, go háirithe trí ról a thabhairt d’oibrithe, custaiméirí agus/nó páirtithe leasmhara dá ndéantar difear lena ghníomhaíochtaí gnó.

Baill foirne

Daoine atá páirteach ar bhonn gairmiúil nó deonach san oideachas, san oiliúint nó san fhoghlaim sheachfhoirmiúil ar gach leibhéal. Cuimsítear leis ollúna, múinteoirí (agus múinteoirí réamhscoile san áireamh), oiliúnóirí, ceannairí scoile, oibrithe don óige, baill foirne spóirt, baill foirne in oideachas agus i gcúram na luath‑óige, baill foirne nach baill foirne oideachasúla iad agus cleachtóirí eile atá rannpháirteach ar bhonn tráthrialta i gcur chun cinn na foghlama.

Nasc reachtúil

Tugann an smaoineamh sin le fios go mbunaítear an comhar idir na heagraíochtaí lena mbaineann ar chaidreamh normalaithe/doiciméadaithe, nach bhfuil teoranta don tionscadal a ndéanann siad iarratas air ná nár bunaíodh chun é a chur chun feidhme amháin. Cumhdaíonn an nasc sin an‑chuid cineálacha, ó cheann atá thar a bheith comhtháite (mar shampla ‘máthaireagraíocht’ amháin agus a brainsí náisiúnta/heintitis chleamhnaithe a bhfuil nó nach bhfuil eintiteas dlítheanach acu) chuig ceann atá níos scaoilte (mar shampla líonra a fheidhmíonn trí mhódúlacht comhaltais atá sainithe go soiléir a theastaíonn mar shampla: íocaíocht na táille, síniú de chonradh/chomhaontú comhaltais, sainmhíniú ar chearta agus ar oibleagáidí ón dá pháirtí, srl)

Cuairt staidéir

Turas ina bhfuil deis ag an rannpháirtí eolas a chur agus staidéar a dhéanamh ar eagraíocht nó institiúid eile, ar a cleachtais agus a córais. Cuireann sé ar a chumas don rannpháirtí eispéireas foghlama a fháil bunaithe ar theagmháil dhíreach agus ar bhreathnóireacht ar mhodhanna agus ar chleachtais na heagraíochta óstaí.

tríú tíortha nach bhfuil comhlachaithe leis an gClár

Tíortha nach bhfuil iomlán rannpháirteach sa chlár Erasmus+, ach a fhéadfaidh a bheith rannpháirteach (mar chomhpháirtithe nó mar iarratasóirí) i nGníomhaíochtaí áirithe de chuid an chláir. Leagtar amach an liosta de thríú tíortha nach bhfuil comhlachaithe leis an gClár i gCuid A den Treoir seo, sa roinn ‘Cé atá in ann a bheith rannpháirteach i gClár Erasmus+?’.

Cúrsa oiliúna (socrúchán oibre)

Tréimhse a chaitear i bhfiontar nó in eagraíocht i dtír eile, d’fhonn inniúlachtaí sonracha atá de dhíth ar mhargadh an tsaothair a shealbhú, taithí oibre a fháil, agus tuiscint níos mó a fháil ar chultúr eacnamaíoch agus sóisialta na tíre sin.

Trasnáisiúnta

I gcomhthéacs Erasmus+, baineann ‘trasnáisiúnta’, mura léirítear a mhalairt, le haon ghníomhaíocht lena mbaineann dhá Bhallstát den Aontas agus tríú tíortha ach atá comhlachaithe leis an gClár ar a laghad.

Scileanna trasnaí (boga; saoil)

Áirítear an cumas smaoineamh go criticiúil, a bheith fiosrach agus cruthaitheach, seasamh chun tosaigh, fadhbanna a réiteach agus oibriú i gcomhar, a bheith in ann cumarsáid a dhéanamh go héifeachtúil i dtimpeallacht ilchultúrtha idirdhisciplíneach, a bheith in ann oiriúnú don chomhthéacs agus déileáil le strus agus le héiginnteacht. Is cuid de na príomhinniúlachtaí iad na scileanna sin.

Uirlisí trédhearcachta agus aitheantais an Aontais

Ionstraimí a chuidíonn le páirtithe leasmhara torthaí foghlama agus cáilíochtaí a thuiscint, a léirthuiscint agus, más iomchuí, a aithint ar fud an Aontais Eorpaigh.

Bailíochtú na foghlama seachfhoirmiúla agus neamhfhoirmiúla

Próiseas deimhnithe ag comhlacht údaraithe gur shealbhaigh duine torthaí foghlama arna dtomhas in aghaidh caighdeán ábhartha agus cuimsítear leis na ceithre chéim shainiúla seo a leanas:

1. Eispéiris ar leith duine aonair a shainaithint trí idirphlé;
2. Doiciméadacht chun eispéiris an duine a dhéanamh infheicthe;
3. Measúnú foirmiúil ar na heispéiris sin; agus
4. Deimhniú thorthaí an mheasúnaithe lena bhféadfaí páirtcháilíocht nó cáilíocht iomlán a bhaint amach

Ionad

An suíomh fisiciúil ina ndéantar gníomhaíocht.

Comhar fíorúil

Aon fhoirm comhair lena n‑úsáidtear uirlisí teicneolaíochta faisnéise agus cumarsáide chun aon ghníomhaíocht ábhartha de chuid an Chláir a éascú agus chun tacú leo.

Foghlaim fhíorúil

 Eolas, scileanna agus inniúlachtaí a shealbhú trí úsáid a bhaint as uirlisí teicneolaíochta faisnéise agus cumarsáide a ligeann do rannpháirtithe taithí foghlama fóinteach trasnáisiúnta nó idirnáisiúnta a bheith acu.

Pacáiste Oibre

Comhpháirt ar mhiondealú oibre an tionscadail. Léiríonn sé grúpa gníomhaíochtaí tionscadail a dhíríonn ar chomhchuspóirí sonracha.

Daoine óga

I gcomhthéacs chlár Erasmus+, daoine atá idir 13 bliana d’aois agus 30 bliain d’aois.

Footnote

• 1 A shainmhínítear faoin téarma ‘nasc cruthaithe’ sa Ghluais seo. ↩ back